HAI CÓ - Trủy Thủ
HAI CÓ Hai Có là 1 dân cư kỳ cựu trong con hẻm nhỏ của cái xóm Lò Gạch ồn ào và hỗn tạp này . Xóm mang tên ấy là vì hồi xa lắc xa lơ trước đây , người ta có xây 1 cái lò đúc gạch ngói ở nơi cuối hẻm. Đàn ông trong xóm được mướn vô làm công trong lò cũng khá đông , trong số đó có ông già tía của Hai Có . Một cơn hỏa hoạn khốc liệt xảy ra cách đây hơn chục năm đã thiêu rụi hoàn toàn cái lò gạch ấy , bà hoả cũng đốt sạch sành sanh cái xóm nhà lá ở chung quanh . Trong cái đêm kinh hoàng đó , người ta bỏ của chạy lấy người , chen lấn giẫm đạp lên nhau để thoát ra ngoài đường lộ thì chẳng may mẹ Hai Có bị chết vì nghẹt thở khi đám đông hoảng loạn ùa tràn qua . Hai Có may mắn hơn , tuy không chết nhưng cũng bị gãy chân rồi thành tật đi khập khiễng từ đó đến giờ . Sau cơn tai ương , chính quyền có tổ chức quyên góp và trích ngân quỹ để cứu trợ các nạn nhân đang lâm vào cảnh màn trời chiếu đất . Mỗi gia đình được cấp phát chục miếng tôn nhà binh , năm bảy cây ván , 1 ít lương thực và 1 số tiền khiêm tốn . Người ta bị nghe ra rả sau đó những khẩu hiệu hô hào từ loa phóng thanh đại loại như : miếng khi đói bằng gói khi no - hoặc - lá lành đùm lá rách ... và rồi thời gian chuyển chuyện tang thương đó dần dần vào quên lãng .
Trên khoảnh đất điêu tàn đổ nát , dân cư xóm Lò Gạch lại cần cù nhẫn nại dựng đắp chắp vá thành những căn nhà tôn xộc xà xộc xệch và so le như ... hàm răng bà lão 80 . Lò đúc gạch ngói lúc trước nay thành chùa Quang Nghiêm , tiếng tụng kinh gõ mõ lúc ban chiều thành thói quen nhắc nhở bà con tới giờ ăn cơm tối .
Cha của Hai Có - với sự trợ giúp của hàng xóm - cũng dựng được 1 cái tạm gọi là nhà , với chục tấm tôn vừa làm mái vừa làm vách chống đỡ bởi những tấm ván do chính quyền trợ giúp lúc trước . Từ khi vợ mất đi , cha Hai Có trở thành gàn dở ... bữa nào hứng chí thì đi đạp xích lô , bữa nào buồn tình thì uống rượu rồi làu bàu lảm nhảm than thân trách phận , cho tới 1 hôm say mèm trúng gió rồi đi luôn ! Láng giềng trong xóm cũng thương tình cố cựu nên gom tiền phúng điếu giúp Hai Có làm đám ma sơ sài cho cha nó . Và rồi từ đó , trong con hẻm của xóm Lò Gạch bon chen xô bồ ấy , Hai Có bắt đầu 1 cuộc đời cô quạnh , đìu hiu .
Khởi sự thì Hai Có đạp xích lô kiếm ăn qua ngày nhưng rồi cái chân khập khiễng nó hành hạ làm Hai Có đau nhức , nên y phải bỏ nghề này và xoay qua nghề mới : đi bán cháo lòng . Lui cui mấy ngày trời để đóng 1 cái xe rồi ngày ngày đẩy ra bán cháo ở cái chợ nhỏ ngoài đường lộ . Món cháo của Hai Có được giới thợ thuyền và công chức ba cọc ba đồng hưởng ứng nhiệt tình nhờ giá rẻ , dễ ăn và nhất là sự vui tính của Hai Có làm người ta thoải mái dù có phải đứng ăn hay ngồi chồm hổm mà húp .
Vì có nhiều khách quen ủng hộ, nên các đêm cuối tuần Hai Có hay tà tà đẩy xe ra bán cho đỡ buồn và kiếm thêm chút đỉnh . Xe cháo được đặt trước tiệm cơm sườn nướng , dài dài dọc theo vỉa hè sau đó là những bạn hàng buôn gánh bán bưng khác . Tiệm cơm này nhờ có dàn nhạc karaoké nên lôi cuốn được khá nhiều khách hàng vì lý do họ vừa được ăn , lại vừa được ... hét thoả thích . Cũng nhờ đó mà món cháo Hai Có được chiếu cố lây . Thỉnh thoảng hắn nhờ khách ăn quen thuộc mua dùm 1 cuốn băng nhạc và tế nhị đem tặng chủ nhân tiệm cơm nên không bị làm khó dễ bao giờ . Rồi ngày tháng cứ như thế mà đội nón ra đi , trong xóm thế hệ đồng trang lứa với cha mẹ Hai Có lần lượt từ giã cuộc đời và trên đầu Hai Có , tóc đã ngả sang màu tiêu muối .
o0o Sáng hôm ấy như thường ngày Hai Có đẩy xe đi bán , khói bốc nghi ngút trên 2 nồi cháo , mùi gạo rang thơm điếc lỗ mũi làm ai đi ngang cũng hít hà . Ra tới đầu hẻm , chợt hắn thấy 1 con nhỏ đâu chừng 17 , 18 tuổi chi đó đang ngồi bệt dưới đất nức nở khóc lóc dưới mái hiên , bên cạnh nó là 1 phụ nữ xác xơ nằm còng queo dưới đất , 2 con mắt nhắm nghiền như đã chết rồi . Làm như bị tiếng gõ mõ tụng kinh của chùa Quang Nghiêm - đã ăn sâu vào tâm can hắn - khơi dậy lòng trắc ẩn , Hai Có mới dừng xe hỏi cớ sự . Con nhỏ sụt sùi tiếng còn tiếng mất kể lể : “ Hai mẹ con nó đáp xe đò ở Vũng Tàu đi Sàigòn để tìm nhà người quen là cô tư - em của ba nó - hỏi đường thì người ta chỉ lung tung , tới tối qua mới mò tìm ra nhà cổ , ở gần đâu đây . Nhưng rủi thay chủ nhà mới - cho hay là cô tư đã dọn nhà đi từ cả năm nay rồi. Phần thì đói khát , phần thì mệt nhọc rồi lại bị mắc mưa hồi khuya nên má nó đổ bịnh , lên cơn sốt nằm liệt ở đây . “ - Vậy chớ bây giờ con tính sao ? - Con cũng hổng biết tính sao nữa , tới cùng đường rồi chú ơi .... Con lạy chú , nhờ chú cứu dùm cho má con . Rờ trán người phụ nữ thấy nóng hổi nhưng bà ta còn thoi thóp . Đang lưỡng lự thì con nhỏ này lại khóc nhiều hơn nữa làm Hai Có buột miệng : -Thôi vậy nè , bây giờ chú ráng ẵm má con về nhà chú ở cuối hẻm hổng có bao xa , cho bả nằm nghỉ coi có bớt không rồi tính tiếp , chớ nằm đây bị gió máy chết hồi nào hổng hay . Con nhỏ níu lấy tay hắn , giọng nó nghèn nghẹn : - Chú ơi , con cám ơn chú nhiều . Hai Có đẩy xe sát vào mái hiên , múc ra 2 tô cháo đặt trên thềm : - Con bưng 2 tô cháo này theo chú dìa nhà , coi chừng cháo còn nóng đó . Nói xong Hai Có xốc người đàn bà đáng thương kia lên rồi lững thững , xiêu vẹo quay về cuối hẻm . Dọc đường vì nặng nên phải đặt tạm bà ta lên yên xe Honda người ta dựng bên đường . Sau khi đặt bà ta yên vị trên chiếc giường bố dã chiến , Hai Có kéo tấm bạt dùng làm mền đắp cho má con nhỏ rồi xoay qua hỏi : - Nè , con tên là gì ? - Dạ thưa chú, tên con là Lý . - Ờ , con Lý ăn tô cháo cho đỡ mệt , có chiếc áo tơi của chú con trải xuống đất mà nghỉ . Chú phải đi bán tiếp , tới trưa sẽ về lại . Nhân tiện ghé nhà thuốc Tây mua ít viên thuốc cảm cúm cho má con uống , còn đây là ve dầu gió con xức đỡ cho má nghe . Con Lý sụt sùi lí nhí cái gì đó trong miệng không nghe rõ , nước mắt nước mũi chảy dài . Hắn quày quả bước ra ngoài cửa , không quên nhấc tấm tôn chặn khung cửa để ngăn bớt gió lùa , mưa tạt . Hai hôm sau không biết là nhờ mấy viên thuốc cảm hay nhờ vào mấy tô cháo hành ấm bụng mà má con Lý hồi phục . Trưa đó khi bước vô nhà , Hai Có thấy bà ta đang kỳ cọ mấy cái nồi chảo , còn con Lý thì đang ngồi xếp mớ quần áo cũ của hắn . - Trời đất ơi ! cô ba làm gì vậy ? - Dạ ... mà em là Hai ... Hai Lê , bị ở không nên tụi em kiếm chuyện làm cho đỡ buồn đó mà - Á ngộ dữ ta , tui là Hai - Hai Có . Còn cô cũng là Hai - Hai Lê hả ? Thôi 2 má con để đó đi , tui chừa lại 2 tô cháo còn âm ấm đây , ăn rồi kể tui nghe chớ làm sao mà ra tới nông nỗi này ? “ Quê tụi em ở làng Phú Sơn dọc theo bờ biển Vũng Tàu . Cha con Lý - chồng em , là anh Nghĩa - làm nghề chài lưới đánh cá nuôi gia đình . Năm năm trước , ảnh đem cầm cố căn nhà tụi em đang ở , lấy tiền hùn hạp với mấy người bạn mua ghe lớn và máy móc tốt để ra khơi được xa hơn . Định mạng đã xui khiến cho mấy ảnh đi biển vào 1 ngày hung kiết , chắc bị bão lớn ngoài khơi nên không bao giờ trở về nữa . Mấy hôm sau , bạn chài có vớt được xác 2 người đi cùng ghe ... số còn lại bị thuỷ táng trong lòng biển cả “ . Hai Lê chùi nước mắt , nghẹn ngào tiếp tục kể : “ Thời gian lần lữa trôi qua , 2 má con em phải bán dần đồ đạc trong nhà để sống qua ngày vì buồn lo cho nên em cứ đổ bịnh hoài , đâu có làm ăn gì được ! Đợt cuối cùng , người ta đòi nợ ráo riết nên em phải chịu cho họ xiết nhà để trả . Trong khi chờ đợi họ lấy nhà , tụi em nhớ trực lại là cô tư - em của ba con Lý - có sạp bán cá khô ở Lò Gạch Sàigòn , nên 2 má con gom góp chút tiền ít ỏi còn lại đáp xe đò lên đây tính nhờ cổ giúp dùm , đâu có dè rốt cuộc lại trôi giạt tới nơi đây ! ... Hổng biết mai này cuộc đời sẽ ra sao ? “ Hai Lê đưa ống tay áo bà ba quệt 2 dòng nước mắt đang chảy dài trên má . Mắt con Lý cũng đỏ hoe . Còn Hai Có thì đứng trầm ngâm ngó xuống đất , giây lâu sau vừa gãi đầu vừa nói : - Cô Hai nè , nếu cô không chê căn nhà tồi tàn này thì 2 mẹ con cứ tạm thời nương náu ở đây , thủng thẳng rồi kiếm chuyện làm . Khi nào 2 mẹ con muốn đi thì đi , tui hổng dám cản lại . Cô Hai và nhỏ Lý có giấy tờ tuỳ thân nên mấy ổng trong phường cũng không làm eo làm sách gì đâu , mà họ còn ăn cháo ghi sổ đều đều nên chắc cũng châm chế cho mình thôi . Đây nè , sau chùa có 1 cái giếng nước của lò gạch đào xây lúc trước , 2 má con ra đó mà tắm giặt , còn ăn uống thì tui có gì mình ăn nấy . Tui tính sơ vậy đó , 2 má con nghe có lọt không ? Không có tiếng trả lời , chỉ thấy mẹ con Hai Lê ôm nhau khóc mùi mẫn , không biết là vì mừng hay là vì tủi thân sa cơ lỡ vận... Chiều hôm đó , không biết ở đâu mà Hai Có tha về nhà 1 tấm ván , y nói ban ngày kê trên giường bố làm bàn , còn đêm làm miếng lót lưng cho mẹ con Hai Lê ngủ . Y còn ý tứ giăng ngang 1 sợi kẽm , vắt lên đó 1 tấm mền lính dù tạo 1 không gian riêng biệt cho 2 má con mặc dù căn nhà chỉ to bằng cái lỗ mũi . Từ sau bữa đó trở đi , mẹ con Hai Lê tháp tùng theo xe cháo lòng ra chợ . Được ít lâu Hai Lê nảy ra sáng kiến bán khô mực nướng và bắp nướng quệt mỡ hành . A ha ... thế là người ta thấy kề bên xe cháo có mấy cái thùng thiếc được chế biến thành lò nướng mấy cái món hấp dẫn này . Nhiều lần Hai Lê khẩn khoản đưa tiền lời kiếm được cho hắn , nhưng bao giờ Hai Có cũng gạt phăng đi và trả lời lại bằng những câu thật “dễ nể “ : - Uý trời ơi ! Cô Hai đừng làm vậy , tổn thọ tui lắm . Cô Hai cất đi , giữ đó làm vốn để còn về xứ làm ăn chớ . Những câu nói mộc mạc và chân thật này làm Hai Lê cảm thấy nao nao trong lòng và nhiều lần trăn trở trong đêm . Còn về phần con Lý , con nhỏ này khôn dàn trời và lanh lợi thiệt hết chỗ nói . Lúc đầu nó quét dọn thu lượm sạch sẽ lề đường trước tiệm cơm , sau thì nó à lát sô vô luôn bên trong tiệm , nó làm ráo trọi : quét rác dưới đất , thu dọn chén dĩa ... khi có đông khách nó tự ý phụ bà chủ chạy bàn và lâu lâu nổi hứng vô bếp rửa chén nữa chớ . Cái khéo của nó của nó là không hề bao giờ đề cập đến chuyện tiền bạc với ông bà chủ tiệm , và cái miệng dẻo quẹo như kẹo mạch nha của nó làm ai nghe cũng xuôi tai . Dần dần nó chiếm được cảm tình của mọi người , thỉnh thoảng lại có chút tiền “ boa “ . Chạy tới chạy lui trong tiệm nó nghe người ta hát hò karaoké .... rồi nó cũng bắt chước hát theo . Ban đầu thì nó ca nho nhỏ, riết quen rồi nó ca đâu ra đó , rất rõ ràng rành rọt . Lạ lùng hơn nữa - chắc do thiên phú hay sao đó - mà con Lý có tiếng ca thật trong trẻo và cao vút , xoáy tận vào lòng người . Giọng nó mạnh mẽ mà lại biết ngân nga , nhắm mắt lại mà nghe thì ai cũng ngỡ cho đó là ca sĩ thứ thiệt . Cũng vì thế mà mỗi tối cuối tuần , tiệm cơm sườn nướng đông đảo khách mộ điệu , họ tới ăn cơm và yêu cầu con Lý lên hát .Ông bà chủ tiệm rất hoan hỉ vì mối lợi bất ngờ này nên cũng dấm dúi cho con Lý chút ít tiền đút túi .
o0o Một tối thứ bảy kia , sau khi bán xong , Hai Có và Hai Lê quày xe trở về , con Lý thì còn mắc kẹt trong tiệm cơm . Một lúc sau , đang lui cui dọn dẹp trong nhà thì con Lý bước vô với 1 bà ăn mặc sang trọng . - Có bà đây muốn nói chuyện với má và chú nè . Bà khách hắng giọng rồi nói : - Dạ xin chào anh chị , tôi là Lệ Thuỷ - 1 trong những giám khảo chương trình tuyển chọn tài năng mới của đài phát thanh và truyền hình thủ đô . Tối nay tôi được nghe cô Lý hát mấy bài thật là truyền cảm và xuất sắc nên có ý định đưa Lý vào dự thi chương trình này . Không biết anh chị nghĩ sao ? Xin cho ý kiến . Hai Lê đưa mắt nhìn hắn như muốn dò hỏi , Hai Có xoa tay : - Chuyện này thì cô Hai quyết định nghe , tui hổng dám xen vô . Xoay qua bà Lệ Thuỷ , Hai Lê trả lời: - Dạ thưa bà , em rất cám ơn và vui mừng thấy cháu Lý được bà đoái thương . Thôi thì cứ để cháu thử thời vận theo như sự gợi ý của bà , cũng không hại gì mà biết đâu cũng là điều may .
o0o Tuần đầu con Lý qua vòng loại , tuần kế nó sang qua bán kết và cuối cùng được vô chung kết với 8 thí sinh khác . Ngày con Lý đi thi , Hai Có và Hai Lê tháp tùng theo để lên tinh thần cho nó . Dọc đường , con Lý hỏi mẹ nó là nên lấy biệt danh gì . Hai Lê cầu cạnh 1 hồi , hắn mới ngập ngừng cho ý kiến : - Thuở trước có gánh hát Dạ Lý Hương rất nổi tiếng ơ Sàigòn , chú thấy cái tên Dạ Lý nghe cũng êm tai lắm , con thấy sao ? -Ồ cái tên Dạ Lý nghe hay quá chú ơi . Con Lý hí hửng đáp . Hôm ấy con Lý hát bài “ Lòng mẹ “ của Y Vân . Giọng nó mượt mà , thánh thót rót từng câu từng chữ vào hồn người ta. Cả rạp im lặng ngẩn ngơ theo tiếng hát thiết tha và tràn đầy rung cảm này . Lúc nó ngưng hát , tiếng vỗ tay nổi lên vang dội và kéo dài mãi làm con Lý phải trở lên sân khấu để cám ơn khán thính giả. Khi xướng ngôn viên tuyên bố cô Dạ Lý đoạt giải nhứt kỳ thi tuyển tài năng mới toàn quốc này , Hai Lê đã dàn dụa nước mắt không biết vì dư âm của bản lòng mẹ hay vì con gái mình thành công rực rỡ đang được đám đông xúm xít vây quanh . - Mình tới cám ơn bà Lệ Thuỷ đi em . Hai Có trong lúc vui mừng vụt miệng nói , quên tuốt luốt cái vụ xưng hô cô Hai . Trên đường về con Lý hớn hở cho hay là nó đã được 2 nhà hàng ca vũ nhạc và 1 trung tâm thâu băng nổi tiếng ở thủ đô mời cộng tác . Tối đó bà con lối xóm bu tới coi mặt và chúc mừng cho cô ca sĩ Dạ Lý làm Hai Có bận rộn , phải bỏ bán cháo sớm hôm sau.
o0o Mấy tháng trời vụt trôi qua , 1 buổi chiều sau khi đi hát con Lý trở về nhà , nhà cửa Hai Có bây giờ đã khá tươm tất : đã có cái bàn nhỏ , mấy cái ghế đẩu , thêm 2 cái giường xếp , bộ ấm chén và tấm mền chăng ngang lúc trước đã được thay thế bằng tấm ny lông màu xanh da trời có vẽ hoa lá cành coi cũng vui mắt . - Má ơi , con Lý hấp tấp nói với Hai Lê , bà chủ hãng thâu băng Như Ý tính cho con về ở 1 căn phòng miễn phí dài hạn trong cơ sở của bả để tiện việc tập dợt và thâu âm . Con có đi coi phòng rồi má à , rất đủ tiện nghi điện nước bếp núc và lại rộng rãi nữa nên con muốn mời má tới đó sống với con , má thấy có được hông ? Hai Lê ngồi khoanh tay , lặng lẽ nhìn hắn ... trầm ngâm không nói tiếng nào . Còn Hai Có thì ngó ra ngoài đường hẻm , mặt mày buồn xo như bị chủ đuổi việc vậy . Ít giây sau , không nghe ai nói năng gì cả , Hai Có thở dài và lên tiếng : - Cô Hai à , lúc trước tui có nói rằng chỗ này là nơi tạm bợ cho 2 má con nương náu . Đến nay con Lý đã có công ăn việc làm , có chỗ ở đàng hoàng tui cũng mừng cho 2 người . Cô Hai đừng ngại gì hết , cũng có lẽ là lúc mình phải chia tay rồi ... khi nào 2 má con muốn ra đi thì cứ tuỳ tiện thôi , tui không có cản . Hai Lê đột nhiên oà khóc lớn , rồi nức nở : - Anh Hai Có ... má con em có được ngày hôm nay phần lớn cũng là nhờ ơn anh , tụi em hổng bao giờ quên . Nếu không có sự giúp đỡ và lòng tốt của anh thì giờ này em và con Lý hổng biết trôi sông giạt chợ nào rồi ! Em rất mừng khi thấy con Lý đã đứng vững chãi trong xã hội, từ nay nó tự đương đầu được với cuộc đời rồi . Còn phần em , nếu anh Hai đuổi thì em đi chớ không thì em xin tự nguyện ở lại căn nhà này làm bầu bạn với anh , hổng có chê bai gì hết á .... Một người đàn ông như hắn - mặc dù tâm hồn và thể xác đã bị chai mòn , vất vả vì cơm áo và vì mưa nắng dãi dầu - cũng phải sững sờ sau câu nói đầy bất ngờ và thấm thía ấy của Hai Lê . Giọng hắn run run , lắp bắp : - Thiệt hả ... chắc thiệt là vậy sao ? Hai Có tui đâu bao giờ nghĩ tới chuyện đuổi 2 má con cô Hai đi ... trời ơi ... như vậy là cô Hai ở lại đây thiệt hả ? Con Lý cười rúc rích : - Thiệt rồi đó chú ơi , má con nói vậy là thiệt tình đó nghe chú . Hai Lê cười ngỏn ngoẻn và bẽn lẽn nạt con gái : - Con nhỏ này bữa nay xí xọn quá xá nghe . Bỗng chợt nhớ ra cái điều mình định nói khi đến đây , con Lý tiếp : - Má với chú Hai nè , tối nay có tuồng “ tiếng sáo Trương Chi “ hay lắm , con mời má với chú Hai đi coi hát nghe . - Sao con biết hay ? Hai Lê hỏi - Con có nghe thím ba bán sương sa hột lựu kể tuồng tích rằng Trương Chi là con nhà nghèo hèn nhưng lại tương tư Mỵ Nương là tiểu thơ đài các , rồi thì ... - Thôi đừng kể nữa , để má với chú tới coi mới hồi hộp chớ . - Dạ ... vậy thôi mình sửa soạn đi nghe . Tròng chiếc áo sơ mi ngắn tay vào người , Hai Có lẩm bẩm : - Coi vậy chớ mình lại tốt phước hơn Trương Chi .
o0o Vài ngày sau , trên bãi biển của làng Phú Sơn , người ta thấy Hai Có và Hai Lê thắp nhang đứng song đôi day mặt ra biển , giọng Hai Có trang nghiêm và thành khẩn : - Xin hương hồn anh Nghĩa chứng giám và ưng thuận cho Hai Có này và cô Hai Lê đây nên cặp nên đôi , anh Nghĩa nha ... Đáp lại lời Hai Có là tiếng gió rít ào ào và tiếng sóng vỗ ì ầm trong không gian bao la chập chùng mây nước .
Trủy Thủ
Fête du Saint Valentin 2021
HAI CÓ
Đã mang vào thư viện
Cảm ơn và thân chúc chị Áo Vàng năm mới vạn sự như ý, cát tường
Thống kê hiện tại
Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
Kiểu: