Mến chào các bạn
Trủy Thủ hân hạnh gởi đến các bạn 1 chuyện ngắn khác nhờ cậy đăng . Thân chúc các bạn nhiều an lành.
Vui buồn đất khách
Truỷ Thủ
Bruxelles - Belgique . Tháng 6 năm 1985
Tôi đang ngủ ngon giấc thì nghe chập chờn tiếng chuông điện gắn tường reo vang . Còn lờ đờ mơ màng thì liên tiếp thêm 2 hồi chuông inh ỏi nữa làm tôi tỉnh hẳn . Nhìn đồng hồ trên bàn đầu giường thấy mới có 8 giờ 20 .
- Sáng thứ bảy mà thằng cà chớn nào tới quấy rầy sớm vậy ta ?
Tôi làu bàu rủa thầm trong miệng rồi bước tới cửa sổ , kéo màn ngó xuống đường . Thì ra đó là thằng Học - bạn tôi - nó ngoắc tay lia lịa , điệu bộ coi vẻ khẩn trương lắm khi trông thấy tôi đứng bên trong .
Trước khi kể tiếp câu chuyện này , tôi xin được kể lể dài dòng 1 chút về lý do tại sao tôi quen nó .
4 năm trước đây - 1981 - mẹ tôi móc nối được với 1 đường dây vượt biên . Bà đôn đáo chạy chọt giấy tờ và đủ đúng số tiền cho tôi đi theo diện bán chính thức của người Hoa . Khi xuống ghe , bà nắm chặt tay tôi , đôi mắt nhòa lệ :
- Lạy trời cho con đi bình an , ba con còn ở trong trại cải tạo chưa biết ngày về , mẹ ở lại lo cho ổng . Khi nào tới nơi , báo tin liền cho mẹ hay để mẹ khỏi trông .
Trên chiếc ghe nhỏ này , tôi đã gặp thằng Học và con Thắm . Tụi tôi ngồi sát cạnh nhau trong ghe . Thằng này kể : cha nó và cha con Thắm là 2 bạn nhậu thân thiết lâu đời . Hai gia đình đã tính làm thông gia từ năm ngoái . Vì có cán bộ dòm ngó con Thắm , nên cha mẹ đôi bên ưng thuận cho nó dẫn vợ chưa cưới vượt biên . Thằng Học thua tôi 3 tuổi và làm thợ nề ở Long Xuyên . Trên ghe không thân quyến và đồng trang lứa nên tụi tôi thân nhau dễ dàng .
Ghe chúng tôi 29 người gồm đủ già trẻ lớn bé . Đi được 4 bữa thì nước uống và lương thực sắp hết ! Gặp tàu nào chạy xa xa , người trên ghe cũng làm dấu hiệu cầu cứu nhưng họ làm ngơ , đi tuốt luốt . Tới trưa ngày thứ 5 thì có 1 chiếc tàu đi về hướng ghe chúng tôi . Anh trưởng đoàn ra 1 quyết định táo bạo và liều lĩnh : anh ta và 2 thanh niên bơi giỏi sẽ xuống 1 cái thúng để chèo ra đón đầu tàu ngoại quốc nọ . Sau khi gom được mấy cái bi đông rỗng - lúc trước đựng nước và dầu cặn - họ xuống thúng chèo lềnh bềnh trên biển cả . Một lúc sau , tàu lớn giảm tốc độ và đến gần ... hụ còi ầm ĩ như báo cho chúng tôi biết để tránh đường . Thình lình chiếc thúng bị lật - chắc có lẽ bị sóng nhồi của tàu khi tiến gần - nhờ mấy cái bi đông mà 3 người anh hùng này còn dật dờ trên mặt nước . Thủy thủ trên tàu dùng loa phóng thanh kêu réo inh ỏi nhung tụi tôi không ai hiểu gì cả ! Chủ tàu lúc ấy lanh trí dùng nhớt máy vẽ lên bìa cạc tông 3 chữ SOS rồi giăng khỏi đầu ... Chắc thấy tình cảnh nguy hiểm của 3 người đang dật dờ trên biển và đám đàn bà con nít khóc la thê thảm nên 1 lúc sau xuồng phao cấp cứu của họ được hạ thủy . Đây là 1 tàu chở dầu của người Bỉ trên đường về xứ , cho nên định mệnh đã xui khiến chúng tôi lưu lạc đến vương quốc này ... xin tỵ nạn chính trị và cũng xin nhận nơi đây làm quê hương thứ 2 .
Sau 2 tháng tạm trú trong 1 nhà thương tỉnh lẻ , tôi và vợ chồng thằng Học được 1 họ đạo ở thủ đô Bruxelles bảo lãnh về đây . Thằng Học có nghề thợ nề nên được giới thiệu vào làm việc cho 1 công ty nhỏ chuyên môn sửa chữa nhà cửa , con Thắm thi làm phụ bếp trong 1 nhà hàng Tàu gốc gác ở Chợ Lớn . Còn phần tôi thì không có chuyên môn gỉ ráo trọi , học hành lại nửa chừng xuân dang dở nên ông bà bảo trợ tìm được cho tôi chỗ làm cu li trong 1 xưởng in quảng cáo , việc này không quá nặng nề nên tối tối tôi còn đủ sức đi học thêm nghề sửa ống nước và cuối tuần thì đi làm bồi bàn cho 1 nhà hàng Bỉ . Cũng nhờ lao động thiệt tình như vậy mà tôi có tiền gởi về Việt Nam cho mẹ tôi sinh sống và dài dài mấy năm sau đó cho cha tôi chạy thày chạy thuốc khi ổng từ trại cải tạo trở về . Vì cùng do 1 họ đạo bảo trợ nên tôi và vợ chồng thằng Học cư ngụ cách xa nhau không bao nhiêu , lối chừng 10 phút đi bộ , do đó tụi tôi gặp gỡ nhau thường xuyên để trao đổi tin tức quê hương , ăn bữa cơm thuần túy Việt Nam và nhứt là để đỡ nhớ nhà .
Bây giờ trở lại chuyện thằng Học bấm chuông gác trọ của tôi sáng thứ bảy này .
Nó vừa uống cà phê vừa kể : “ Chiều qua sau khi đi làm ra , tui đứng chờ xe như thường lệ ở trạm buýt trước gare centrale ( nhà ga trung ương ) để về nhà . Đang chờ xe tới , thì tui thấy trong nhà ga bước ra 1 ông già châu Á , tay ổng cầm túi ni lông , mặt mày xanh dờn hớt ha hớt hãi , đầu tóc rối beng coi bộ mệt nhọc lắm . Ông ta chặn khách qua đường rồi quơ tay múa chân ú ớ nói cái chi chi đó mà ai nấy cũng lắc đầu , bước đi chỗ khác . Người bị chặn sau cùng là 1 ông già người Bỉ , ông này chịu khó đứng nghe 1 hồi nhưng rồi cũng nhún vai lắc đầu tỏ vẻ không hiểu gì hết ! Lúc đó tui nghe rõ ràng ông già châu Á la lớn 2 tiếng trời ơi rồi té xỉu trên lề đường . Nhờ 2 tiếng đó mà tui mới biết ổng là người Việt Nam , nên chạy lại gần để coi có giúp gì được không . Thiên hạ hiếu kỳ bu lại vây quanh để xem . Tui đang xoa bóp cho ổng thì tình cờ ở đâu trờ tới 1 xe cảnh sát , mấy ổng xuống xe thấy tui da vàng nên tưởng tui có liên hệ với nạn nhơn và xay qua hỏi tui nhiều câu mà tui thì bù trớt , hổng biết đường nào trả lời ! Tiếp đó , họ gọi điện cho xe cứu thương tới đem ông già lên xe và chỉ tui đi theo các nhơn viên y tế . Mấy ông này chở thẳng tụi tui tới bệnh viện Saint Pierre , vô ngay phòng cấp cứu . Sau hơn 1 tiếng đồng hồ chờ đợi , y tá cho tui biết - tui mập mờ đoán vậy thì đúng hơn - là ông già nọ chỉ bị ngất xỉu vì kiệt sức . Họ đang tiếp nước biển và giữ lại qua đêm . Về tới nhà bị bà xã cự nự vì về trễ mà không báo cho bả , tui cắt nghĩa 1 hồi bả mới chịu êm . Sớm mai này , họ có điện thoại lại nói ông già đã tỉnh và biểu tui tới gặp gấp vì họ không hiểu ông ta muốn nói gì ! Như anh biết đó : trình độ tiếng Tây của tui thuộc thứ ba chớp ba nháng , nên hai vợ chồng bàn với nhau là qua nhờ anh đi chung cho chắc ăn . Anh giúp dùm chớ hả ? “
- Chớ tiếng Tây tiếng u của tao có khá hơn mầy bao nhiêu đâu !
- Thà có chút đỉnh cũng hơn là không nghe anh .
Thấy nó có lòng , ăn nói lại thiệt thà ... nên tôi xiêu lòng :
- Ờ thôi , để tao thay đồ rồi đi với mầy đến đó xem sao .
Trong khi tôi loay hoay mặc quần áo , nó xin nhờ kêu điên thoại cho con Thắm để vợ nó yên tâm .
- Thắm nhắn anh là xong chuyện rồi thì trưa nay anh ghé nhà ăn bún bò xào với tụi này .
#######
Hai đứa tôi đón xe điện ( tramway ) tới nhà thương . Tôi vắn tắt hỏi thăm nơi quầy hướng dẫn và được chỉ đến phòng đợi mà ông già nọ đang thiểu não trông chờ .
Thằng Học rườm rà ( tánh nó hay dài dòng ) kể lại câu chuyện hồi hôm . Tới lượt ông già , ổng run run kể :
- “ Tui tên Được , 2 vợ chồng già sống với đứa cháu gái tên Hoa ở Rốt-tờ-Đam ( Rotterdam ) bên Hoà Lan . Con nhỏ này lấy chồng người Bỉ rồi sau đó theo chồng về xứ . Tháng trước đây , nó sanh con trai đầu lòng nên vợ tui mới nhờ bắt xe lửa qua thăm , luôn tiện xin chút tiền đem về cho bả chữa bịnh , bả bị thấp khớp kinh niên đi đứng khó khăn cho nên tui phải liều mạng đi 1 mình . Thằng chồng con Hoa có hẹn tới đón tui ngay trạm cuối cùng là nhà ga phía nam ( gare du midi ) , nhưng xui xẻo hết sức tàu lửa bị trục trặc máy móc sao đó mà phải dừng lại ở biên giới cả buổi , sau mới tiếp tục chạy tới đây nhưng lại ngừng ở cái nhà ga lạ hoắc hồi hôm rồi đuổi hết người ta xuống ! Tui có bọc trong mình tấm giấy ghi địa chỉ và số điện thoại nhà con Hoa nhưng lại đánh rơi đâu mất dọc đường . Đói khát cả ngày , lẫn mệt nhọc bị vì mất ngủ đêm trước và nhứt là trong lòng lo lắng sợ hãi nên tui té xỉu trên lề đường .”
- Mà bác muốn nói cái chi với thiên hạ chiều qua nơi nhà ga vậy ? Thằng Học cắc cớ hỏi .
- Ờ thì tui muốn nhờ bà con cô bác chỉ dùm tui tới cảnh sát mà rủi thay hổng có ai hiểu ... nay gặp 2 cậu , xin làm ơn làm phước giúp tui tìm con Hoa .
- Vậy chớ bây giờ bác tính sao ? Tôi hỏi .
- Tui muốn kêu điện thoại qua Hoà Lan cho vợ tui , tui còn nhớ số của nhà . Mấy bà y tá có chỉ điện thoại cho tui mà tui đâu biết làm cách nào để gọi qua bển , thiệt là khổ ....
- Bác muốn liên lạc với bác gái hả ?
- Dạ phải , để nhờ bả lục tìm trong cuốn sổ nhỏ màu vàng - để ngay kề bên máy điện thoại - địa chỉ và số điện thoại con Hoa . Sau đó mình mới có thể nói chuyện được và nhờ nó đưa về nhà .
- Vậy thi bác theo tôi , mình đi tìm y tá trực để xin gọi điện nhờ .
Sau khi trình bày tóm tắt câu chuyện của ông Được với bà y tá trưởng , bà ta sốt sắng dẫn bọn tôi vào văn phòng làm việc của bả , chỉ chỗ đặt máy điện thoại :
- Xin các ông cứ tự nhiên . Bà ta khép cửa lại sau khi đi ra khỏi phòng .
Lật cuốn niên giám điện thoại dày cộm kê ở dưới máy , tôi dò tìm các mã số : quốc tế , Hoả Lan , thành phố Rotterdam , hỏi số nhà ông Được rồi bấm liền tù tì dãy số này . Sau nhiều tiếng chuông reo , tôi nghe có người nhấc máy và tiếng hỏi “ ai đó “ của 1 người đàn bà ở đầu giây bên kia nên trao máy lại cho ông già . Ổng mừng rỡ chụp ngay lấy và hấp tấp nói :
- Bà đó hả ? Tui đây ... Tía mấy xấp nhỏ đây !
Tôi đứng ngay cạnh đó nên nghe tiếng bù lu bù loa của bà Được :
- Ông ơi là ông , Trời ơi là Trời ... Ông có sao không ? Hồi hôm , con Hoa có điện cho tui cho hay không gặp được ông làm tui lo quá cả đêm không ngủ được nằm đọc kinh tới sáng luôn ... mà ông đang ở đâu vậy ?
Ông Được rên rỉ kể lại câu chuyện hôm qua , sau đó ổng biểu bả tìm số máy đứa cháu gái và đọc cho tôi ghi lên giấy . Tôi bấm máy gọi số này , gặp ngay cô ấy nên trao ống nghe lại cho ông ta . Hai ông cháu nói chuyện 1 thôi 1 hồi , cuối cùng nó cho ống biết là sẽ nhờ chồng nó tới đón sau khi hỏi tôi địa chỉ của nhà thương .
Bọn tôi đi tìm bà y tá trưởng để hỏi thủ tục xuất viện cho ông Được , bà ta nói trong khi sao chụp lại thẻ căn cước và thẻ bảo hiểm y tế của ổng :
- Cũng không tốn kém gì nhiều , mấy ông không phải bận tâm . Chúng tôi sẽ liên lạc với cơ quan bảo hiểm của ông ấy sau .
Trong lúc ngồi chờ đợi chồng con Hoa tởi đón , ông Được tự động kể lể về gia cảnh của ổng cho tụi tôi nghe :
- “ Quê tui ở tận dưới Châu Đốc lận , có tiệm bán tạp hóa ngoài chợ và được 3 đứa con : thằng Hùng , con Hậu và thằng Dũng . Thằng Hùng đúng y như tên đặt , tới tuổi quân dịch nó tình nguyện đăng lính nhảy dù năm 63 , trận mạc liên miên rồi chết trong chiến cuộc tết Mậu Thân năm 68 ở tuốt ngoài Huế . Vợ nó là con Lệ , hay đi lấy hàng ở Cần Thơ cho tiệm , một hôm xe đò nó ngồi bị mìn chết thật là thê thảm để lại con Hoa cho ông bà nội nuôi . Còn con Hậu và thằng Dũng thì đều đã lập gia đình , có mấy đứa con . Tụi nó đi vượt biên chuyến ghe trước chuyến của tui 1 tuần vào hồi tháng 7 năm 79 . Lượt ghe tui đi có gặp ghe đánh cá Thái Lan , hổng biết có phải hải tặc hay không , nhưng tài công ghe tui đề phòng trước , cứ xoay mũi ghe vòng vòng theo ghe tụi nó , trai tráng đàn ông trên ghe đứng lên hò hét ... thấy gay cấn và coi mòi khó ăn nên tụi nó bỏ cuộc , đi hướng khác .
Vô được tới Pulau Bidong ở 8 tháng trời khổ cực trên đảo nên bà xã tui cứ bịnh rề rề . Cuối cùng chịu hết nổi , tụi tui xin đi đợt đầu tiên do chánh phủ Hòa Lan nhận bảo trợ nhân đạo theo lời yêu cầu của Cao ủy tỵ nạn . Ít người xin đi xứ này nên đơn tụi tui được chấp thuận mau lẹ . Hồi năm ngoái , ông anh ba của tui tức là bác ruột của con Hậu thằng Dũng - vẫn còn ở Châu Đốc - có viết thư cho hay là mấy xấp nhỏ con tui được tàu Tây Đức vớt và tụi nó hiện đang định cư ở bển . Tụi nó có qua thăm vợ chồng tui mới hồi tháng 2 đây thôi . Gặp lại con cháu nơi xứ lạ quê người , bọn già này mừng muốn rơi nước mắt , mừng hết lớn luôn .
Chuyện gia cảnh của ông Được kể có nhiều chỗ cảm động thương tâm nhưng vòng vo tam quốc lắm . Ổng kể tới khúc này thì có 1 người đàn ông Bỉ tuổi khoảng 30 bước vô phòng đợi . Thấy anh ta , ông Được mừng rỡ :
- À kìa , thằng cháu rể tui đó , tên nó là Ăn Rê ( André ) .
Tụi tôi bắt tay chào hỏi anh chàng này . André cho biết là đã được vợ mình kể cho nghe câu chuyện phiêu lưu bất đắc dĩ của ông già vợ và trịnh trọng cám ơn 2 đứa tôi.
- Vậy là mọi chuyện đã ổn thỏa rồi nghe bác , tụi tôi xin kiếu từ .
Quay sang André tôi nói :
- Cũng xin chúc mừng ông vừa có con trai đầu lòng .
Anh chàng có vẻ hãnh diện và sung sướng vì được lên chức làm cha , cám ơn tụi tôi thêm lần nữa . Còn ông Được thi túm lấy tay hai đứa tôi lung lay , lúc lắc :
- Tui đội ơn 2 cậu rất nhiều , cầu Trời cầu Phật phò hộ cho 2 cậu được nhiều phước đức . Khi nào có dịp đi ngang qua Rốt tờ Đam thì mời 2 cậu ghé chơi uống nước . Vậy thôi xin chào 2 cậu nghe .
###########
Trên đường ra trạm xe điện , thằng Học bỗng nói với tôi giọng như phân trần :
- Nè anh thấy không , mình được thiên hạ giúp nhiều rồi , bữa nay mình giúp lại người khác coi như có qua có lại thứ nhứt để lương tâm yên ổn , thứ hai để cho có công bằng , anh hả ?
- Ôi , ba cái chuyện nhỏ đó mà . Nói giúp người ta thì tao vẫn thường theo ông bà bảo trợ đi uỷ lạo mấy người bịnh liệt đem lại cho họ một ít niềm vui .
- Chèn đét ơi , anh sao thánh thiện dữ nghe , lần tới đây nếu không có gì trở ngại thì anh cho tụi này tháp tùng với .
Tôi cười cười :
- Mầy bữa nay ăn nói văn hoa dữ vậy Học ? Cái gì mà lương tâm , công bằng , thánh thiện , tháp tùng . Chữ nghĩa đó nghe chú ! Hổng có bình dân học vụ chút nào hết á .
- Anh cứ ngạo tui hoài . Thằng Học cũng cười cười như tôi .
- Ờ giỡn chút cho vui , chớ tao thì chữ nghĩa có bao nhiêu đâu , học hành thì dở dang nửa đường gãy cánh , đâu có hơn ai .... Nhưng thôi bây giờ tao với mầy ghé siêu thị , vớt mấy lon bia về lai rai với bún bò xào của vợ mầy cho đời lên hương chút đi .
Mắt thằng Học sáng rỡ :
- Đúng rồi đó , có anh “ dô “ với tui chắc vợ tui hổng dám càm ràm gì đâu . Ý kiến anh thiệt là hay đó .
Hai thằng tôi cười ha hả ngoài đường , thiên hạ dòm tưởng 2 thằng không bình thường mới được nhà thương gần đó thả ra .
Trủy Thủ
Đây chỉ là câu chuyện được dàn dựng và sáng tác bởi người viết năm 2020