THỊ TRẤN NHỎ
 
_______
 
    Chiếc xe giường tầng của Thành Bưởi chạy nhanh như lướt, lên xe tôi cầu xin bình an. Cảnh vật bên ngoài trôi vút qua, xe đã rời thành phố, bỏ lại sự náo nhiệt và ánh đèn, đi xe đêm cũng thú vị. Sự im lặng với ánh sáng vừa đủ dìu dặt trong tiếng nhạc nhẹ đưa tôi dần vào giấc ngủ lơ mơ, chợt giật mình thức giấc vì tiếng ho của người bên cạnh, tôi tỉnh ngủ, ngồi lên xem đã tới đâu! Một khoảng tối hun hút, thưa thớt nhấp nháy ánh đèn. Tất cả như chìm đắm trong bóng đêm với những riêng tư… Tôi ngồi yên lắng nghe âm thanh của bánh xe lăn trên mặt đường. Một lộ trình có điểm đến chính xác. Trong cái sắp tới, tôi ngược dòng ký ức với thị trấn nhỏ, the thắt từng cơn gió. Chợt rùng mình, cái lạnh chạy dọc sống lưng… Nghe sao giá buốt tâm can!

   Con đường từ Sài Gòn lên Bảo Lộc ngày xưa phải đi gần một ngày mới tới, còn bây giờ, tôi coi đồng hồ, lên xe tám giờ tối, mới một giờ khuya xe đã qua đèo Bảo Lộc, sương mù làm cho con đường mờ hơn. Lâu rồi tôi mới trở lại nơi tôi đã sống, một thời gian khá dài, với khoảng sáng, tối đan xen…Ngày như dài hơn và đêm cũng khá co ro.

     Đèn sáng được bật lên, tiếng anh phụ xe “Bà con chuẩn bị, xe sắp tới trạm trung chuyển” mọi người ngồi lên rộn ràng chuẩn bị đồ đạc. Xe đã vào trạm, ngừng hẳn, tiếng anh phụ xe: “Ai về đâu lên xe nhỏ đưa về”. Sự mệt mỏi khiến anh kiệm lời.

     Xuống xe, tôi tìm một chiếc ghế khuất gió, kéo cao cổ áo, vai so lại trước cơn lạnh giữa đêm. Giờ này còn sớm, tôi không muốn gõ cửa bất cứ người quen nào để làm phiền. Hơi thở đã thành khói, tôi xoa hai tay vào nhau cho nóng rồi ủ lên mặt “Dza lạnh quá”. Hết ngồi co, lại đứng lên đi tới đi lui, cái lạnh như gặp phải người lạ, cứ thế da diết, tôi lẩm bẩm “Đã từng quen!” Chợt nao lòng với cảm giác xưa… Khi mặt trời chưa lên, ngày của tôi đã bắt đầu với những nhọc nhằn… Em quen một nắng hai sương/Tủi thân con gái trời thương má hồng/ Mong manh phận mỏng long đong/Ôm lòng thiếu nữ theo chồng xứ xa…! Nén tiếng thở dài như tự nhủ với chính mình “Lại cái tật… Cứ miên man với những suy nghĩ…!”

   Đứng từ trạm trung chuyển tầm nhìn không bị hạn chế. Gió mang hương  hoa trà trên những ngọn đồi thấp thoáng ngát xanh, Cảm giác nhẹ hẫng như cánh chim thả lỏng đôi cánh nương theo cơn gió về cuối trời. Trong khoảnh khắc tôi quên đi thực tại… Hít một hơi thật sâu như tiếp năng lượng. Mĩm cười, cám ơn ngày mới!

     Năm giờ, trời đã hửng sáng. Những tia nắng ban mai còn trốn sau lớp sương mù, tựa chiếc áo mỏng khoác lên người thiếu nữ, mơ hồ hư ảo, trải dài theo triền dốc.     Nhìn ngọn đồi thoai thoải, đẹp như đôi chân dài con gái, thăm thẳm mút tầm mắt. Cảnh vật còn tĩnh lặng sau một đêm chưa vội trở mình.

     Lên một xe nhỏ tôi nói với bác tài: “Cho tôi tới chợ khu sáu!”. Xe chạy qua  khúc quanh, đường nhựa mới tinh. Con đường ngày xưa tôi bước qua nó với đất đỏ dính đầy đôi dép nhựa mỗi ngày. Con đường khi mặt trời đã tắt không một ánh đèn. Tôi đi qua nó với những bước thuộc lòng yêu thương. Đôi chân nhớ từng ngõ tối qua con dốc dài… Tôi quay tìm khóm hoa vàng ngậm sương đêm…Dã Qùy hoang dại hai bên đường không còn. Những dãy nhà san sát nhau. Bây giờ đã là phố thị…!

    Chợ khu sáu chỉ là một chợ quê, một đôi gánh hàng rong, nào trái cây, rau củ, chuối mít từ vườn nhà. Vài thau cá suối, cá nuôi, vài ba thớt thịt tự mổ. Gà đúng là gà ta thả vườn tối leo lên cây ngủ, trống mái nhốt chung trong từng chiếc lồng thép đan tròn có nắp đậy, được cột bằng sợi dây ni lon xanh đỏ. Họ bán dọc hai bên con đường, trong cái lạnh sớm mai co ro.

     Tôi vào quán cà phê vừa mở cửa. Gọi một ly sữa nóng pha chút cà phê, nhấp từng ngụm sữa nóng, nuốt xuống tới đâu nghe ấm tới đó. Dõi qua bên kia phố, ánh mắt dừng lại trước một căn nhà còn đóng cửa, tim tôi run lên từng nhịp gấp gáp… Những ký ức như quay lại. Căn nhà ngày xưa mỗi sáng ngủ dậy, khoảng sân nhỏ phía trước bơ rụng đầy! Cây bơ già sai trái, ruột vàng, béo ngậy lượm đầy một rổ.

     Tôi nhìn thấy bóng dáng thằng hai, lưng cõng em, phía trước mang cặp, hứng nước mưa nấu cơm cho mẹ. Tôi thấy người đàn ông chân bước thấp bước cao, người nồng nặc mùi rượu mỗi khi về nhà, mẹ con tôi sợ hải không biết chuyện gì xảy ra. Tôi thấy tôi đêm ba mươi tết còn ở ngoài đường làm đẹp cho người ta, gần giao thừa mới về nhà. Những ngày rét mưa tầm tã từ sáng đến tối, hết ướt rồi lại khô. Khổ với miếng cơm manh áo… Tôi thấy những con đường dốc, gò lưng với chiếc xe đạp... Qua từng ngày.

     Đứng lên trả tiền ly sữa, mang vội mắt kiếng, bước ra đường, từng bước chậm, tôi đi. Hơi thở của đất trời vẫn mang mùi vị cũ, thời gian mới với một tôi mới trong cái cũ ngày xưa.
***
     Xong việc, tôi ra chợ, cảm giác như gặp lại cố nhân. Bồi hồi, hai chân gấp gáp nhưng không dám lại gần, cứ thế chậm lại. Ngày hai vợ chồng còn là giáo viên, với những tem phiếu, cuộc sống khó khăn, tôi là người bước ra chợ buôn bán để chồng ổn định công việc. Đi ngang qua từng gian hàng, quen có, lạ có, dừng lại ở dãy hàng ăn… Kia rồi! Hàng bánh canh Dì Năm còn bán! Bước vào chọn một chỗ ngồi,  gọi một tô bánh canh. Nhìn người phụ nữ trước mặt, đã già rồi, vẫn chiếc áo bà ba, tóc bới củ tỏi và điếu thuốc vấn trên môi chưa bỏ. Tôi chào hỏi: “Dì Năm nhớ con không?” Khẻ cười Dì Năm trả lời: “Nhìn quen lắm mà nhớ chưa ra.” Tôi nghĩ thầm: “Ừ, làm sao nhớ được, đã lâu lắm rồi còn gì”.

    Đưa mắt ngó qua mấy gian hàng, ánh mắt dừng lại sau cánh cửa quán cơm của tôi ngày xưa, quán mặt trước là đường lớn, nhiều quán ăn san sát nhau, khách vãng lai nhiều, dân ở các xã ra đông, nhất là thứ bảy, chủ nhật… Dân tộc từ các xã vùng sâu với nhiều màu sắc sặc sở trong cách ăn mặc của họ, nhìn rất vui mắt.

   Quán bán dến chiều tối. Lạnh và hay mưa là những gì rất riêng của thị trấn  nhỏ này. Có những người khách chỉ ghé qua một đôi lần trong năm cho những chuyến công tác. Chưa kịp quen đã lạ rồi. Cái bếp than thỉnh thoảng nỗ lách tách với những tia sáng, trong đêm nhìn thật đẹp.

     Mỗi sớm mai, hai mẹ con bày hàng, lúc đó thằng Hai mới học lớp sáu, mười cái ghế chồng lên nhau, con vịn mẹ leo lên giăng bạt. Ngày xưa đâu có bạt quay như bây giờ. Anh hàng xóm cảm cảnh, sáng nào cũng dậy căng bạt dùm. “Cám ơn anh!” Thằng Hai trước khi đi học, đã đi chợ cho mẹ một giỏ đầy. Những ngày lễ tết đông khách, còn nấu được cho mẹ nồi cơm lớn. Nghĩ tới con, tôi thấy xót: “Con trai à, con không chỉ là con của mẹ, mà còn là một người bạn, một người cùng mẹ đồng hành qua bao gian nan, mẹ đã chọn con đường khó đi để con vất vả nhiều”. Trong tận cùng sâu thẳm với yêu thương của một người mẹ, cảm giác ray rứt khôn nguôi. Mẹ đã không cho con trọn vẹn sự hồn nhiên của tuổi thơ. Một chiều nào đó… Sau này, khi ký ức quay lại với những hình ảnh. Đi chợ, rửa chén, nấu cơm cho mẹ với tuổi mười hai… Chắc con không khỏi nao lòng. Con trai! Mẹ xin lỗi con. Tâm mẹ đau từng vết cắt!

    Nỗi buồn không lớn lên theo tuổi con tôi, mà nhỏ lại đi sâu vào ký ức, nằm đó, để rồi có những lúc lặng đi với những nhức buốt. “Cô ơi! Ăn đi cho nóng.” Tôi như sực tỉnh. Quay lại nhìn dì Năm. “Cám ơn!” Tô bánh canh bóc khói nhiều hành ngò, vắt miếng chanh, chan chút mắm ớt, mùi thơm làm tôi đói bụng. Hình ảnh tô bánh canh đã ở lại trong tôi, không chỉ là mùi vị, mà còn là kỷ niệm, tôi cười vu vơ với ý nghĩ: “Con người thật lạ! Cuộc sống luôn phải đi tới, sao cứ phải hoài niệm, để rồi đau lòng. Đó là cảm xúc! Đôi khi nó làm chủ, nhấn chìm ta trong tận cùng…” Cảm xúc là những cung bậc tình cảm của con người. Nhưng nếu nó vượt qua sự kiểm soát của lý trí sẽ khiến ta phạm sai lầm thật đáng tiếc.

    Bảo Lộc thay đổi nhiều, bây giờ đã là thành phố Bảo Lộc. Những con đường vàng suốt mùa hoa dã quỳ nở rộ không còn, trong tôi nơi này vẫn yên bình một thị trấn nhỏ êm đềm, dù khoảng thời gian tôi ở trong nó không được mấy ngày bình yên. Có người muốn từ bỏ nơi cho ta những nỗi đau, không muốn nhìn lại dù chỉ một lần. Riêng tôi vẫn muôn quay lại, yêu thương, buông bỏ. Một sự tự do cho tâm hồn khi ta không bị níu giữ bởi thù hận và sân si. Có như thế tôi mới bình yên hơn!

    Tạm biệt mi Bảo Lộc! Hẹn một ngày trở lại. Thị trấn nhỏ đã để lại trong tôi nhiều kỷ niệm...
    Chuyến xe đêm Thành Bưởi với số ghế A2, tôi trở về Sài Gòn. Giọng ca Khánh Ly văng vẳng bên tai: “Chiều nay em ra phố về, thấy đời là những chuyến xe…”./.
 
 
 
                     Sài Gòn -  Mùa Thu. 2019
 
                       LÊ YÊN.