HOÀI CẢM CUỐI NĂM
Mru Thăng 09.07.2022 08:23:54 (permalink)

          

         Những ngày cuối của tháng chạp đang dần trôi qua. Sắp tết rồi ,tết đang đến rất gần. Đường phố trở nên chật chội với khối người ngày một đông đảo hối hả ngược xuôi suốt từ sáng sớm cho đến tối khuya. Dường như ai cũng tranh thủ thời gian cố hoàn tất nốt mọi việc của năm cũ để nhẹ lòng khi bước vào năm  mới . Hòa chung không khí hối hả rộn ràng đó, tiệm may áo dài của con gái tôi đang rất bận rộn vì đông khách.Nó tươi cười vồn vã đón khách đến ,chào khách đi. Nhìn đưa con bận rộn say mê với công việc, lòng tôi bỗng trào dâng niềm thương nhớ về mẹ, người đã tận tụy vất vả cả cuộc đời để gia đình chúng tôi có được tiệm may phát đạt như ngày hôm nay .
      Trước đây khi mẹ còn sống , hàng năm cứ từ đầu tháng 10 âm lịch đổ đi ,cả nhà lại xúm nhau phụ mẹ kết nút áo cho kịp kỳ hẹn trả . Nhiều người khen mẹ cắt khéo,ôm người lại may kỹ. Từng xấp vải lụa, dù là hàng nội hay ngoại , một khi đã qua tay mẹ đều biến thành những chiếc áo dài duyên dáng làm hài lòng khách,  ngay cả những người khó tính .
        Tôi nhớ lại năm đầu khi gia đình mới từ Phan Thiết chuyển vào Sài Gòn , bố tôi đứng tên môn bài xin mở tiệm may âu phục chứ không phải may áo dài như bây giờ . Tiệm mở ra trên  nửa năm trời rồi nhưng vẫn vắng lưa thưa khách khiến bố đâm chán nghề . Nguyên nhân nào đây ? Do địa điểm không thuận lợi hoặc bố chưa gặp thời ? Tôi lan man suy đoán thế vì hồi ở Phan Thiết tiệm của bố cũng vào loại đông khách của thành phố biển. Thấy nghề không nuôi nổi vợ con , bản thân lại không thích sống gò bó, chật chội trong những ngôi nhà bê tông bít bùng không một tấc đất làm sân , bố sinh ra bực dọc, cáu kỉnh . Trước kia vốn không nghiện rượu nhưng bây giờ ông hay sang lối xóm nhâm nhi đến say khướt mới về .Ba năm sau , thảm họa xảy đến với gia đình tôi : bố qua đời sau một cơn bạo bệnh .Ông để lại cho mẹ gánh nặng phải nuôi bẩy đứa con ăn học mà đứa bé nhất chưa đầy ba tuổi .
          Không biết nhờ trời thương hay do "cái khó ló cái khôn", mẹ tôi sau nhiều đêm trăn trở đã đem hết tư trang dành dụm bán đi lấy tiền nuôi con chứ không bán đi dàn máy may của bố để lại . Sau đó mẹ dùng hết thời gian có được để đi học may áo dài .
          Đó là một quyết định sáng suốt và kịp thời của mẹ .Nhờ có quyết tâm cùng lòng kiên nhẫn , học may áo dài xong mẹ đứng tên mở cửa hàng may trở lại. Tiệm mở ra ban đầu chỉ rất khiêm tốn với tấm bảng bảng nhỏ ghi dòng chữ : “ Nhận may áo dài “.Rồi từng ngày, từng tháng, tay nghề mẹ vững vàng thêm .Khách lui tới ngày một nhiều,không phải chỉ là những người trong khu phố như thời gian trước nữa.
         Năm tháng dần trôi ,mẹ tôi đường hoàng lên bảng hiệu như một người may áo dài chuyên nghiệp .Chưa đầy năm năm ,mẹ tôi đã gầy dựng được một tiệm may khá bề thế với cả chục cô thợ may được mướn thêm .Mỗi khi bước vào ngôi nhà mới khang trang nhiều tiện nghi do một bàn tay mẹ xây dựng lại ,tôi không khỏi bồi hồi xúc động và rất đỗi tự hào. Trước đây dù nằm mơ, tôi cũng không dám nghĩ đến .
         Khi các em tôi ra riêng hết thì mẹ tôi đã già .Bà chỉ đứng tên trên giấy tờ, còn mọi chuyện đều do tay vợ tôi lo liệu . Nàng kế tục điều hành tiệm may khá vững vàng không thua kém mẹ chồng chút nào.Tiệm may đang trên đà phát triển thì chế độ Sài Gòn xụp đổ.Đất nước sang trang.Cuộc sống mới vô vàn gian khó.Thời kỳ đó ,ai cũng nghĩ nghề may áo dài sẽ mai một vì chiếc áo dài truyền thống bao lâu giúp người con gái Việt có nét đẹp duyên dáng bỗng trở thành thứ y phục mang tính “tiểu tư sản “, không thích hợp với thời đại “lao động là vẻ vang” đang được đề cao lúc bấy giờ.
        Vợ tôi dẹp tiệm chuyển sang bán tạp hóa sống qua ngày. Nàng buồn lắm, những tưởng sẽ mãi mãi xa rời việc may áo dài ,cái nghề truyền thống của gia đình . Mẹ tôi cũng buồn không kém nhưng không than thở ,bà chỉ ngồi im lặng đưa ánh mắt mông lung hướng về bàn thờ bố .Và …một ngày cuối năm khi tiết trời đột chuyển lạnh mẹ  đã ra đi .Trước khi mất, bà dặn dò vợ tôi phải cố gắng duy trì nghề may áo dài nếu sau này hoàn cảnh cho phép .
        May thay, giai đoạn đất nước khó khăn rồi cũng qua đi. Đời sống người dân sau những năm chật vật bươn trải đã tốt đẹp lên .Đất nước chuyển sang thời kỳ đổi mới. Theo quy luật tự nhiên, nhu cầu ăn ngon mặc đẹp vẫn là việc đầu tiên con người nghĩ đến khi cuộc sống khấm khá. Nhưng phải mất thêm vài năm , nghề may áo dài mới được hồi sinh .Số người mặc áo dài tăng dần lên. Ban đầu chỉ là các nữ giáo viên và nữ sinh các trường trung học. Dần dà ,những tà áo dài xuất hiện ngày nhiều lên trên đường phố ,trong đám cưới, lễ hội,các cuộc họp mặt và không thể thiếu trong các cuộc thi hoa hậu Việt Nam .

          Những năm gần đây ,áo dài thực sự trở lại vị trí ngày xưa ,là nét đẹp văn hóa truyền thống gói trọn tinh thần của người con gái Việt: e ấp, tinh tế và quyến rũ.Chỉ có một điểm khác là khi áo dài sống lại thì nó được tôn vinh như một biểu trưng mang đậm bản sắc phụ nữ Việt Nam và được nhiều du khách nước ngoài ngưỡng mộ .Không ít người đã đặt may một hai chiếc áo dài mang về nước làm quà tặng người thân .Tiệm may áo dài của vợ tôi hồi sinh như một phép lạ . Phần do khách quen còn nhớ tìm đến , phần cũng do áo dài may đẹp và giá may phải chăng nên thu hút khách kéo đến ngày một đông hơn.Việc làm ăn phát đạt khiến vợ tôi vui hẳn lên , tưởng như được sống lại thời vàng son thuở trước .
        Bây giờ vợ chồng tôi đã già ,đứa con gái lớn tiếp nối vai trò của bà nội năm xưa. Vợ tôi vào ra phụ giúp con điều hành tiệm may như mẹ tôi lúc trước từng làm với nàng. Các cháu gái tôi lại đính những nút bấm, nút nhựa nhiều màu sắc trên các áo dài do mẹ chúng may. Hôm nay tiết trời se lạnh ,không khí tết đang tràn ngập thành phố. Nhìn các cô thiếu nữ thướt tha tà áo dài ra vào cửa hàng, tôi nghĩ đến mẹ . Nỗi nhớ da diết ùa về mênh mang sâu thẳm...
              Mru Thăng



<bài viết được chỉnh sửa lúc 09.07.2022 22:14:45 bởi Mru Thăng >
#1
    Mru Thăng 09.07.2022 22:28:14 (permalink)


     
                  Một người bạn đi chơi Phan Thiết về tặng quà cho tôi. Anh đưa mấy bịch cốm  nói:  “ Ông ăn thử đi !Thứ cốm mới ra này chắc hợp với người lớn tuổi.”   Liếc nhìn qua , tôi thấy loại cốm anh cho có hơi khác so với thứ cốm sữa thường bán cho du khách ghé ngang Phan Thiết mua về ăn hoặc làm quà cho người thân hoặc bạn bè .Cũng là đặc sản Phan Thiết, nhưng trên lô-gô không phải là hình trái sầu riêng bổ đôi với các múi vàng dày cơm bắt mắt nữa mà thay vào đó là hình những củ gừng xinh xắn màu đậm lợt khác nhau ẩn hiện sau ba chữ ” Cốm dẻo gừng “.Trong đầu tôi  chợt loé lên :“ Ô ! Cốm hộc đây mà !” Tôi cầm những bịch cốm nâng niu ngắm nghía . Lòng vui sướng chẳng khác gì lâu ngày gặp lại bạn cũ . Quả đây đúng là cốm hộc, thứ quà đặc trưng vùng đất biển Phan Thiết quê tôi . Chắc cơ sở làm cốm đã đổi tên để dễ dàng tung sản phẩm mới ra thị trường vào thời điểm không phải là tết .
               Nhiều năm qua cốm hộc dường như đã bị mai một bởi nó không còn được bầy bán ở chợ mỗi dịp tết đến .Thế mà hôm nay , cuộc hội ngộ giữa tôi và cốm hộc đã diễn ra hết sức bất ngờ Với nỗi xúc cảm đang trào dâng , tôi lấy một bịch cốm nhẹ nhàng mở lớp ni-lông bao bên ngoài. Cốm được cắt sẵn thành 5 lát .Có lẽ nhà sản xuất rút kinh nghiệm cốm hộc để nguyên khối như xưa hơi phiền phức khi ăn nên đã chia nhỏ ra cho “thượng đế “ tiện dụng . Trước mắt tôi , những lát cốm vàng lợt óng ả , xen lẫn với những mảnh gừng mỏng trong màu hổ phách, nom thật hấp dẫn .Tôi cắn từng miếng nhỏ ,cố nhai thật chậm rãi để tận hưởng cái hương vị thơm ngon của thứ quà vốn dĩ rất quyến rũ với mình  ngày xưa. Ăn như thế , tôi cảm nhận từng hạt cốm ngọt dịu , cay cay, thơm dậy mùi gừng đang tan nhuyễn dần rồi trôi qua cuống họng,thấm vào dạ dầy, thấm cả vào trái tim tôi . Mấy chục năm rồi mới được thưởng thức lại cốm hộc thì bảo sao lòng tôi không xốn xang cho được .
               Người dân Phan Thiết quê tôi vốn rất tự hào với cốm hộc bởi đó là một trong những món ẩm thực truyền thống không thể thiếu được trên bàn thờ tổ tiên mỗi khi, tết đến . Những người sinh sống nơi xa, dù ở trong hoặc ngoài nước ,đều không quên dặn dò người thân gửi cho mình dăm bịch cốm để bày bàn thờ cho đúng thông lệ và để khi ăn có thể nhớ lại hương vị quê nhà.Tuy không sang trọng, nổi tiếng đi vào văn thơ như cốm làng Vòng bọc lá sen xứ Bắc, nhưng cốm hộc cũng không kém tinh tế trong các công đoạn chế biến và còn không thua cả về mặt hương vị quyến rũ .Với trẻ con ,cốm hộc là một thứ quà rất hấp dẫn . Chúng rất muốn cốm hộc có quanh năm để được cha mẹ cho ăn thường ,ăn hoài thứ quà vô cùng ngon miệng này . Nhưng mong muốn của chúng không thể xẩy ra được vì chỉ đến những  ngày cận tết , khoảng từ 20 tháng chạp đổ về ,người ta mới bắt đầu sản xuất cốm .
              Khi còn bé ,tôi cũng rất mê cốm hộc .Cứ đến ngày 23 tháng chạp âm lịch ,thế nào tôi cũng theo mẹ đi chợ tết để nhắc mẹ mua cho dù chưa có năm nào mẹ quên cả.Cốm mua về được bố bày trang trọng trên bàn thờ để dâng cúng ông bà tổ tiên. Khi hết ba ngày tết, cúng tiễn ông bà đi xong, cha mẹ mới cho phép lấy cốm hộc ăn. Bịch cốm khá lớn nên bao giờ cũng phải cắt ra thành những miếng nhỏ đưa mời nhiều người cùng ăn. Ba mẹ tôi thường nhâm nhi cốm hộc với trà tầu hay trà sen. Còn tôi thích xin thêm một , hai miếng chạy ra đầu xóm để chia miếng ngon cùng mấy đứa bạn .
       


     
               Cốm hộc là thức quà đặc trưng của vùng đất Phan Thiết, là tinh hoa truyền lại từ nhiều đời. Nó không chỉ là đặc sản ẩm thực ngày tết mà còn là nét văn hóa riêng của địa phương .Người dân quê tôi mỗi khi nhìn thấy cốm hộc là biết xuân đã về , biết tết sắp đến .Nhiều năm qua , món quà truyền thống này tưởng chừng bị mai một, chìm vào lãng quên bởi ít thấy xuất hiện trên thị trường . May thay, hôm nay thức quà truyền thống này đã được hồi sinh với cái tên khác.Cho dù “cốm dẻo gừng” hay “cốm hộc” thì cũng chỉ là cốm Phan Thiết quen thuộc mà thôi. Chắc có lẽ nhiều người xa quê nặng lòng với quê hương vẫn nhung nhớ khôn nguôi cái tên cốm hộc ngày xưa do đã thân thương ,gần gũi tự bao đời .Nhưng xá gì cái tên gọi bởi trong tận cùng trái tim của những người dân thành phố biển ,hình ảnh cốm hộc vẫn ngự trị,in sâu như một giá trị tinh thần không bao giờ phai lạt .
     
                 Mru Thăng
                                                                  ____________
    <bài viết được chỉnh sửa lúc 09.07.2022 22:31:01 bởi Mru Thăng >
    #2
      Ct.Ly 21.07.2022 16:54:55 (permalink)
      #3
        Chuyển nhanh đến:

        Thống kê hiện tại

        Hiện đang có 0 thành viên và 1 bạn đọc.
        Kiểu:
        2000-2024 ASPPlayground.NET Forum Version 3.9