TRUYỆN: PHẠM TÚ UYÊN

NỒI BÁNH CHƯNG VÀ MẸ

   Hơn ba mươi năm trước, tôi là cậu học trò xứ Quảng ra Huế học. Cứ đêm đêm, nhất là vào mùa mưa, đạp chiếc xe lọc cọc đến Nhật Lệ ăn bánh chưng. Ngày ấy, với túi tiền còm của sinh viên, món ăn đầy hương vị quê nhà mà lại rẻ, chỉ có món bánh chưng. 
   Hàng bánh chưng O Tư ở Nhật Lệ ngon có tiếng ở Huế. Gọi là hàng nhưng thực ra chỉ là cái quán nhỏ, được che vài tấm tôn thòi lòi trước hiên ngôi nhà cũ kỹ, buồn buồn như đêm mưa xứ Huế. Người ta sẽ không ao ước gì hơn khi ngoài trời cứ mưa rả rích, lê thê, gió lạnh từng cơn mà chui vào trong quán, tìm một góc khuất nào đó, nhâm nhi chiếc bánh chưng nóng hổi, thơm lựng mùi gạo nếp, mùi lá bánh.
   Suốt bốn năm đại học, tôi là khách quen của O Tư. Lúc đó, O đâu quãng sáu mươi tuổi, bằng tuổi mẹ tôi ở quê. Nỗi cơ cực của những người nghèo khó, dù thành thị hay nông thôn cũng có cái giống nhau, tất bật, lam lũ và như già trước tuổi. Con của O cũng cỡ trang lứa tôi. Mẹ tôi ở quê còn có mảnh vườn rộng cùng dăm sào ruộng lúa. Một đàn gà sinh sôi, một bầy lợn nái, rau rác còn hái được quanh vườn, O Tư vỏn vẹn một nồi bánh chưng! 
   Tôi ngồi thu mình trong góc quán. Ngoài trời mưa cứ tê tê, rả rich. Mùa đông xứ Huế khỏi nói, lạnh thấu tim gan. Lâu lâu, tiếng rao “hột vịt lộn” văng vẳng từ xa nghe sao thảng thốt. O Tư phong phanh chiếc áo cánh “chỉ huy” mấy đứa con khi quán đông khách. Mà phải công nhận một điều là lúc ấy ở Huế hàng bánh chưng của O ngon đặc biệt. Màu lá bánh xanh rì, căng cứng dưới lạt buộc. Bánh được lột ra, màu xanh nhạt của lá chuối in lên những hạt nếp no tròn, đều đặn sắp lớp vuông vức. Hơi nóng từ bánh tỏa ra quẩn quanh, đậm đặc trong cái lạnh tê buốt ngoài trời. Chỉ đơn giản cùng một chén xì dầu với trái ớt cay thót đầu lưỡi là ấm lòng đêm đông, sau những buổi học khuya của sinh viên chúng tôi. Hương vị ngọt bùi của nhân đậu xanh, béo ngậy từ thịt ba chỉ tan nhừ, quyện với nếp thơm “Bà Bầu” hạt nhỏ, đều rưng rức làm tôi như quên đi cái lạnh tê tê đang chờ mình trên đường về! Sau miếng bánh cuối cùng được đưa vào miệng, và như chờ sẵn, O Tư đưa ngay cho tôi ly nước chè xanh nóng hổi. Thỉnh thoảng O lại dúi vào tay tôi một cặp bánh: - “Con đem về ăn sáng”. Tôi thương O và nhớ mẹ ở nhà, còm cõi một nắng hai sương lo cho tụi con ăn học. Nỗi cơ cực của những bà mẹ. Tấm lòng yêu thương, sự hy sinh đươc thấm sâu trong từng đứa con. Con của O ngoan và học giỏi. Nồi bánh chưng ngày ngày bốc khói, lớn dần lên cùng sự nhọc nhằn, gian khó.
   Bao năm dài không trở lại Huế, bốn năm đại học, ngần ấy thời gian của tuổi trẻ cũng đủ in đậm những yêu thương vào ký ức! Tôi trở lại Huế, lòng bỗng nao nao. Người đầu tiên tôi nghĩ đến là O Tư, không biết O ra sao trong cuộc sống, có còn ở Nhật Lệ nữa chăng? Vì miếng cơm manh áo, vì cuộc sống bao cái phải lo toan, sự đổi thay nào ai biết trước. Xong công việc, sáng hôm sau tôi vô Thành nội. Đường Đoàn Thị Điểm những hàng cây đại thụ rợp bóng, thâm nghiêm. Trời se lạnh, cái lạnh thường làm lòng người nhiều suy tư, trở về dĩ vãng: Tôi đang như thế! Ngày xưa và hôm nay bỗng mất dần khoảng cách. Tôi như tưởng mình đang đi trong thời xôn xao trai trẻ, như mới hôm qua. Đến ngã tư, ngoặt qua Nhật Lệ, bức tường rào trường Nguyễn Huệ vẫn thế, vẫn rêu phong. Hàng đại thụ trầm mặc tỏa bóng cả con đường. Bước chân tôi tự nhiên như chùn lại, bâng khuâng. Có cái gì đó náo nức, lại như e dè, như xao xuyến đang trổi dậy trong lòng. Tôi  thấy chính mình bao nhiêu năm trước.
   “Ôi! Hàng bánh chưng vẫn còn!” Tôi reo lên bước nhanh qua đường. Ngồi trong quán, trước khay bánh chưng là một bà lão tóc bạc trắng, nét mặt trông quen nhưng… ”Chẳng lẽ là O Tư đây sao? Tôi bước vô quán: - “Cho con cặp bánh” Và ngồi xuống chiếc bàn kê trong góc mà ngày xưa tôi vẫn thường ngồi. O quay lại: - “Không thể là ai khác, O Tư đây rồi” Vẫn dáng vẻ ấy, vẫn chiếc áo cánh… có khác chăng tóc đã trắng như bông. Hương vị bánh chưng vẫn thế, chén nước chấm xì dầu dằm ớt vẫn thế, một ly chè xanh bốc khói khi tôi vừa ăn xong: - “Thằng Long đấy phải không, răng con đi mô mà bặt tin rứa?”. Tôi ứa nước mắt: - “O Tư! Sao O nhận ra con?”. “Răng không nhận được hỉ, O ngồi ở đây mấy mươi năm rồi, cuộc sống đi qua từng ngày một…”.
   Ngôi nhà khang trang hơn xưa, nhưng lại vắng lặng, im lìm. Chỉ còn hai vợ chồng O. Các con đều trưởng thành, được học hành đến nơi đến chốn: - “O ơi! O đã cùng nồi bánh chưng đi suốt quãng đường từ bé thơ cho đến lúc trưởng thành của con cái. Nỗi nhọc nhằn, cơ cực hằn sâu trên gương mặt, nằm trọn vẹn trên mái tóc bạc trắng – trắng như những hạt nếp trắng ngần mà O đang sãy. Tôi chạnh lòng nhớ đến mẹ. Người đã hy sinh cả một đời cho những đứa con giờ không còn nữa!

                           Phạm Tú Uyên
 
 

NỒI BÁNH CHƯNG VÀ MẸ
Đã được đam vào thư viện
Cảm ơn và chúc tác giả luôn vui mỗi khi Online

Mình rất vui khi truyện ngắn được bạn đưa vào thư viện. Cám ơn Ct.Ly.

            CÓ MỘT CHUYỆN NHƯ THẾ
 
    Quãng năm 1976 tôi từ Pleiku đi về Quảng Nam, đến đoạn đường tương đối vắng của huyện Phù Mỹ có một khách đón xe. Người lên xe là một cô gái khá trẻ khoảng chừng mười chín hai mươi tuổi. Bên cạnh tôi còn một ghế trống nên cô gái ngồi vào.
    Hai người đều trẻ nên làm quen cũng khá nhanh. Em tên Hương, Trần Thị Ngọc Hương, xinh xắn người Bắc vào Nam một chín năm tư, nhà em ở Thị xã Quảng Ngãi. Đoạn đường từ Phù Mỹ về Quảng Ngãi cũng vừa đủ để hai đứa tôi thân và có chút quyến luyến nhau. Trước khi xuống xe để về nhà em đưa địa chỉ và dặn tôi đến hai lần: - « Anh nhớ vô đây chơi nha ». Tôi cũng có cảm tình với Hương nên nói rất dứt khoát:  "Nhất định anh sẽ vô" Về đến nhà ngoài công việc, thời gian rảnh rỗi ngồi một mình thì hình ảnh Hương cứ lởn vởn trong tôi. Với mái tóc dài, đôi mắt đẹp hơi buồn và miệng nói có duyên của em không sao tôi quên được. Sợ xa mặt cách lòng, thế là tôi quyết định vô thăm em.
    Ngày ấy di chuyển trong Thành phố thường bằng xe ngựa. Tôi hỏi đường tới nhà em, không xa lắm nên đi bộ đến cho thoải mái và cũng tự nhiên hơn. Em bảo nhà chỉ có em và mẹ, ba làm ở Quy Nhơn thỉnh thoảng mới về, nhà có xe nước mía mẹ đứng bán cho có việc, đỡ buồn. Tôi đi loanh quanh ba lần hỏi đường là tới nhà em. Đúng lời em nói, trước nhà có cây bàng to, một xe nước mía dưới tàng bóng mát của cây, không thấy em chỉ có một dì chắc là mẹ em đang ngồi trên võng, quán vắng khách. Tôi làm như khách đi đường ghé quán uống nước: - "Dì ơi, cho con ly nước mía" Mẹ Hương lấy mía bỏ vào máy quay, tôi đưa mắt nhìn quanh xem có em trong nhà không, trong nhà vắng vẻ không có bóng dáng một ai. Mẹ Hương đem ly nước mía tới, tôi cám ơn và bắt chuyện với dì: - "Trời nắng như ri uống ly nước mía khỏe ngay dì há" Với giọng Bắc năm tư nhẹ rất dễ nghe: - "Ừ con, hình như con không phải người ở đây?" Tôi lễ phép: - "Dạ, con ở Quảng Nam ạ" nói xong tôi lấy điếu thuốc đưa lên môi nhìn quanh tìm hộp bật lửa, lúc này có đứa bé đến mua nước mía, mẹ Hương lại thùng lấy mía bỏ vào máy quay rồi nhìn sang tôi: - "Con vô nhà có cái bật lửa trên bàn" Tôi đứng dậy đi vào nhà. Cái đầu tiên đập vào mắt tôi là bàn thờ đặt sát tường giữa nhà mùi trầm hương còn thoang thoảng, càng hoảng hơn nữa tấm hình trên bàn thờ là hình của Hương. Không thể tin vào mắt mình nữa, tôi cố dụi mắt lại gần nhìn cho rõ "Trần Thị Ngọc Hương" Trời ơi, vì sao thế Hương? Mới chia tay cách nay hai tháng, về ngoài nhà nhớ em anh chạy vào thăm thế mà em đã không còn. Sao vội thế em? Tôi đau lòng quá, đôi mắt cay cay cúi xuống lấy cây hương đốt cắm lên bàn thờ em rồi đi ra. Mẹ Hương nhìn tôi: - "Con chưa tìm được bật lửa à?" Tôi không trả lời mà hỏi lại: - "Xin lỗi cho con hỏi bàn thờ trong nhà là ai mới mất vậy ạ?" Mẹ Hương buồn buồn: - "Là con gái dì, nó mất hơn một năm rồi!" Mắt tôi trợn ngược như muốn lòi ra, sống lưng lạnh toát: "Một năm rồi, mất ở đâu vậy dì?" Mẹ Hương lấy tay áo chặm nước mắt: - "Nó bị tai nạn ở Phù Mỹ khi vô thăm ba nó trong Quy Nhơn". Tôi chưa bao giờ có tâm trạng khiếp đảm như bây giờ, da gà nổi khắp người hồn vía bay cả lên mây, tôi chào mẹ Hương, đưa mắt dáo dác nhìn quanh rồi đi như chạy ra bến xe.
   Tôi trước đây thường không tin có ma, lại càng không thể tin ma lại có thể giao tiếp với người như thế, Bàn thờ em chết là rõ ràng, mẹ em bảo em chết đã hơn một năm là không sai, bị tai nạn ngay nơi em đón xe rồi gặp tôi là chính xác. Đây chắc chắn chẳng phải là giấc mơ, không thể là giấc mơ, tôi tát vào má mình, tôi bóp mạnh vào tay mình tôi còn đạp mạnh chân xuống đất nghe thình thịch, dứt khoát không phải chiêm bao. Trên đời có ma ư! Làm sao tin được, thế mà tôi đã gặp, đã nghe đã thấy đã ngồi sát bên còn cảm nhận được hơi thở còn cảm giác hơi ấm từ em truyền sang kia mà. Kinh khủng quá! Tôi lại rùng mình mấy lần, cứ nghĩ tới là da gà khắp người lại nổi lên.
   Trở về nhà tôi chẳng dám kể với ai. Đêm đêm hay thắp hương cầu mong em siêu thoát, muôn ngàn lần lạy em đừng về nhát tôi nữa. Giờ mà gặp thêm lần nữa là tôi chết chắc. Từ đó tôi tin trên đời có ma. Thời gian cứ trôi đi, mọi chuyện rồi cũng nguôi ngoai trong tôi nhưng sợ ma thì dứt khoát cứ bám chặt vào người. Hay một điều là chưa bao giờ nằm ngủ mà thấy em trong chiêm bao, thấy trong chiêm bao là chết ngay tắp lự, thường người ta hay đồn trong mơ ma kinh khủng hơn ngoài đời, không biết có phải thế không nhưng mong Trời Phật phò hộ cho con đừng thấy.
   Bẵng đi một thời gian, cũng đủ để câu chuyện kể trên chìm vào tiềm thức nếu đừng cố tình lục lại, tôi có dịp vào Quảng Ngãi dự đám hỏi cho đứa cháu, khi xong việc mọi người ra về, lúc này còn sớm tôi bắt xe đến đầu đường nhà Hương rồi xuống đi bộ. Không như khi xưa vô nhà tìm em, giờ thật sự chỉ dám đi ngang qua vì tính tò mò vốn có của mỗi con người chúng ta xem có biến động gì không thôi. Xe nước mía vẫn còn chỗ cũ, vẫn cây bàng phủ che bóng mát cả một vùng vẫn ngôi nhà cấp bốn xây trước năm một chín bảy lăm. Tâm trạng có gì đó không ổn, nửa muốn bước nhanh cho mau qua, nửa muốn kéo dài thời gian... Chợt một em nhỏ chừng năm tuổi chạy bổ ra ngoài đường, theo phản xạ tôi nhảy tới chụp lại kẻo xe đụng, theo liền sau là một phụ nữ chừng ba mươi tuổi bồng em bé từ trong nhà chạy ra kéo tay cậu bé vào. Tôi sững sờ nhìn người mẹ đang bồng con, dù có nhiều tuổi nhưng vẫn đẹp, vẫn trẻ và giống Hương như đúc. Ngày trước em nói nhà chỉ có mình em vậy đây là... Tôi ngây người nhìn như thế và người mẹ cũng chăm chăm nhìn tôi với đôi mắt mở to mừng rỡ: - "Anh Nguyên phải không?" Tôi rùng mình: - "Em là... " Không ai ngờ rằng là mọi chuyện lại có thể đi sang một hướng khác như vậy để rồi được đẩy lên thành sự việc quá đỗi kinh hoàng. Hương có một người em sinh đôi tên Ngọc Hường, cách ngày tôi gặp em một năm Hường vào Quy Nhơn thăm ba rồi bị tai nạn. Ngày tôi từ Pleiku về là giáp năm cho Ngọc Hường, em vào nơi xảy ra tai nạn thắp hương cho đứa em sinh đôi xấu số của em .
   Thời gian cứ trôi đi, đời người chìm nổi theo dòng. Tôi tạm biệt Ngọc Hương, cô gái đã cho tôi những phút giây dịu êm và khiếp đảm. Tôi thả bước trên đường, hát khe khẽ:  
« Anh một đời rong ruỗi
Em tay bế tay bồng
Chiều hắt hiu xóm đạo
Hồi chuông giáo đường vang... »
 
                      Phạm Tú Uyên
 
 

Ouf, tưởng là truyện này phải cho vào thể loại kinh dị rồi chứ, may là cô em sanh đôi mất khg phải là cô nàng gặp trên đường
Truyện đã mang vào thư viện
Chúc tác giả mùa Phục Sinh nhiều hồng ân Thiên Chúa

Rất cám ơn Ct.Ly đã mang truyện vào thư viện. Chúc bạn vui và nhiều sức khỏe.
 

KÝ ỨC TUỔI THƠ 
         Truyện vừa    
 
Phần I  TUỔI THƠ
 
Tôi sinh ra ở một vùng quê Phú Yên. Làng Phú Thứ nằm dọc theo Con mương dẫn thủy của đập Đồng Cam, tưới khắp cánh đồng Tuy Hoà trù phú. Làng quê yên ả, hiền hoà ấy bị cày xới, sôi sục trong chiến tranh. Chẳng một mảnh vườn, một tấc đất nào không khét mùi thuốc súng. Tuổi thơ tôi được trộn chung với đạn bom và xác người.

1. MỘT VIỆC LÀM TÁO BẠO
 
   Tôi là con út trong nhà gồm bốn anh chị em. Chị Hai năm đó mười bảy tuổi, cha cho học nghề may nhưng chẳng mấy khi có khách đến nhà may vá. Bàn máy được đẩy vào góc nhà, chị sắm đôi quang gánh cùng nhập bọn với mấy chị hàng xóm đi bán nước mắm.
   Anh ba Sơn có một tiệm sửa xe đạp. Gọi là tiệm cho oai chứ thực ra chỉ dăm cái săm lớp, vài cái vành đã cũ mèm, một khung xe sơn màu xám xịt và thùng đồ nghề lỉnh kỉnh những cờ-lê, mỏ-lếch. Tiệm của anh nằm ngay chợ Phú Thứ. Má kể mấy năm trước tiệm buôn bán cũng đỡ lắm, nhưng từ khi chiến tranh về làm ăn trở nên khó khăn. Vả lại anh Sơn năm ấy đã mười lăm tuổi, thích ngồi nghe những chú bộ đội kể chuyện hơn là sửa xe. Có lúc anh ngồi nhìn bộ đội đi ngang qua nhà, nhìn say sưa chẳng biết anh nghĩ gì. Nhưng chắc cũng giống như tôi nhìn mê mẩn chiếc xe đạp anh dựng ngoài hiên. Chiến tranh bắt đầu ác liệt anh vắng mặt ở tiệm nhiều hơn, có khi vài giờ, một buổi hoặc đôi khi cả ngày. Anh Hà trở thành cậu chủ nhỏ, tiệm của anh trở thành thế giới của tôi. Anh Hà là anh thứ tư, trong nhà anh Hà là người giống tính cha, trầm tỉnh ít nói. Anh hơn tôi bốn tuổi, dáng người thấp nên chỉ nhỉnh hơn tôi chút xíu, ấy thế mà tôi lại sợ anh nhất nhà. Anh cũng chưa bao giờ đánh tôi, cứ thấy miệng anh mím lại không hiểu sao tôi lại chẳng dám ho he. Có một điều lạ, là anh luôn biết tôi thích gì và, với tôi anh là người tôi vừa thích vừa sợ.
  Môt buổi tối, đúng hơn là vừa chạng vạng chưa kịp đỏ đèn, chị Hai đi bán muối trở về tóc tai rối bời, dép đằng dép chân đằng chân, tất ta tất tưởi, kéo theo sau chừng năm người có cả trẻ con:
  - Má ơi! Thằng Sơn bị bọn lính bắn chết rồi...! 
  Mẹ tôi đang cho heo ăn hốt hoảng chạy lên:
  - Con nói cái gì? Sao lại bắn chết nó hả trời, nó sửa xe đạp mà! 
  Mẹ tôi khóc bù lu bù loa. Tôi không khóc như mẹ nhưng nước mắt của tôi chảy dài nóng ran cả đôi má, tôi thương anh vô chừng, anh Sơn ơi!
  - Con làm sao mà biết được, hồi xế thấy bọn lính trói dẫn đi, gặp con, nó ra hiệu con đừng có lại, nó bị trói vầy nè, con đi một đoạn tự nhiên nghe hai phát súng , sảng quá chạy lại thì đúng là nó bị bắn quăng xuống mương dẫn thủy mất xác rồi! 
  Vừa nói chị Hai vừa đưa hai tay bắt chéo trước bụng. Tôi chân tay bủn rủn, đứng thẩn thờ nhìn bộ đồ anh mắc trên vách, nhìn chiếc giường kê gần cửa ra vào mà hằng đêm tôi với anh ôm nhau ngủ. Giờ anh nằm đoạn mương nào hay còn đang trôi theo con nước… Suy nghĩ miên man, mẹ sai anh Hà chạy tìm ba về. Ba chưa kịp về đã thấy anh Sơn quần áo dính bùn đất, đầu tóc rối bời, ướt mem lao vô nhà. Chưa nói gì anh đã cười toe toe:
  - Làm gì tụi nó bắn con được!
  Chị Hai tìm áo quần đưa anh Sơn, mẹ lấy khăn vo khô đầu và anh kể lại chuyện xãy ra trưa nay. Tôi, anh Hà ngồi há hốc mồm, đôi khi cười ré lên sung sướng, thích thú. Mẹ, chị Hai thì xít xoa, cứ lạy trời, lạy phật còn cha tôi trầm ngâm không nói gì. Tôi biết cha rất hài lòng vì ánh mắt ông nhìn anh kể, nhìn một cách triều mến. Quả thật anh Sơn của tôi rất cừ, trong mắt tôi anh là một anh hùng. Tôi ngưỡng mộ anh quá sức. Như tôi đã kể ở trên, thời gian sau này anh Sơn hay vắng mặt ở tiệm. Anh lân la theo các chú bộ đội (anh nghĩ phải làm được một việc gì đó để chứng tỏ mình là người đã lớn, can đảm) thế là hôm đó anh xuống Phú Lâm mua phụ tùng xe đạp. Trên đường về tới ga Gò Mầm, thấy lính Cọng hoà đi càn về đang ngồi nghỉ, đánh bài. Có tốp nằm ngủ dưới gốc cây. Anh men lại làm quen, tên lính ngồi gần gốc cây đang thiu thiu ngủ, anh lén lấy khẩu “cạc bin” nhét vô cái hầm ếch bé tẹo được moi sâu dưới gốc cây mà bọn trẻ con chúng tôi hay đào chơi trò đánh giặc giả và cũng để làm hầm tránh đạn, tránh máy bay. Bé bằng cái lỗ mũi, muốn vào phải nằm trường như con rắn mối, nhét khẩu súng vô hầm xong anh giả bộ uể oải đứng dậy về, không tên lính nào nghi ngờ. Đi được một đoạn bọn chúng phát hiện mất súng nên rượt theo anh. Lẽ ra, rời khỏi chỗ bọn lính anh phải chạy nhanh hoặc trốn đâu đó (mà nếu làm điều này thì chắc khi bắt bọn chúng sẽ bắn anh ngay). Anh cứ đi lơn tơn, vừa đi vừa xiết mía nên khi bọn chúng rượt tới cũng không thể nói anh lấy súng được. Bọn chúng bợp anh mấy bạt tai, đạp ngã nhào xuống vũng nước gần đó và trói lại. Chúng dẫn anh về quận. 
   Năm đó anh mười lăm tuổi, ốm nhom và đen nhẻm. Cao lêu đêu như một cây củi khô, giống như đứa giữ bò hơn là cậu chủ tiệm xe đạp. Tóc anh loăng quăn cháy vàng. Màu tóc của tuổi thơ bom đạn, của chiến tranh và cơ cực. Tôi thích nhất ở anh không phải mái tóc, tôi cũng có mái tóc như vậy. Bởi vì mỗi lần mẹ hôn lên đầu tôi người luôn bảo “tóc của thằng Hà em hôi giống mùi chó con của mẹ quá”. Khi đó tôi không thích thế. Tôi rất thích đôi mắt và cái miệng của anh, cái miệng khi nào như cũng muốn cười, kể cả những lần bị cha cho ăn roi mây!. Nếu không có những giọt nước mắt lăn trên má lúc khóc thì tôi cứ tưởng là... anh cười. Có một bận tôi lén lấy chiếc xe đạp của anh tập đi, tôi chỉ đi được một kiểu là để chân lên bàn đạp rồi lấy chân kia đẩy cho xe chạy và tôi đã cho xe chạy luôn xuống mương dẫn thủy! Bị anh la một trận tơi bời, nhưng lúc đó tôi vẫn thấy… miệng anh như cười. Tôi không sợ nhưng thương anh lắm. Và cũng nhờ chuyện anh lặn xuống mương (gọi là mương nhưng thật ra rất rộng. Ngày ấy tôi đã phải dùng hết sức mới bơi qua được bờ bên kia. Phải rộng hơn một thân tre và sâu thì bằng cả hai thằng tôi chắp lại). Lặn từ chỗ tôi quăng xe, đoạn cầu Phú Thứ đến ga Gò Mầm mất một buổi trời. Chiếc xe bị miếng chắn của ga cản lại và chính cái thùng thiếc rỗng cột sau “ba ga” đã lôi chiếc xe đi xa như vậy. Tại đây anh đã phát hiện ra một hầm bí mật bỏ hoang, sạc lở, hư hỏng khá nhiều, ăn thông qua đường cái dẫn đến một cửa nữa nằm phía dưới bụi tre, lề trên. 
   Khoảng hai giờ chiều hoặc hơn, bóng ngã đã hai sải chân, trời còn đang nắng chang chang, bọn lính đứa xô, đứa đạp lên người, thúc anh đi nhanh (có lẽ không tìm được súng và cũng không có cơ sở bảo rằng anh lấy nên bọn chúng trút bực bội lên anh) thỉnh thoảng anh lại bị đạp ngã nhào. Lề đường phía trên có nhiều bóng cây, phía dưới là con mương dẫn thuỷ. Gần đến ga Gò Mầm mùi hôi xông lên nồng nặc. Rác, xác súc vật chết, đủ thứ trên đời bị ga cản nên kết lại một mảng lớn. Còn hơn hai trăm mét chợt nhiên anh nhớ đến cái hầm bí mật! Anh mừng không tả nỗi, anh mừng phát run lên, và cũng lúc này anh gặp chị Hai, sợ rầy rà cho chị và nhất là sợ qua khỏi ga làm trở ngại ý đồ của anh, may mà chị đi luôn, anh cố đi chậm để chị đi thật xa. Thấy anh đi chậm quá một tên lính xô mạnh vào lưng, anh chỉ đợi có giây này. Thực ra anh có thể nhảy ùm xuống mương, nhưng nếu vậy bọn lính sẽ bắn theo ngay và có thể sẽ bị trúng đạn. Anh chờ một cú đạp, cú đẩy vào người, anh sẽ ngã, cố ngã làm sao thật tự nhiên. Và rồi anh ngã thật, ngã thật đẹp rơi “tòm” xuống mương. Phía trên mặt nước là một dề rác rưởi dày cả tấc, anh chìm nghỉm không thấy tăm hơi. Tên lính xô anh rơi xuống nước hốt hoảng chưa biết phải làm sao thì mấy tên gần đó:
  - Đ.m. cho nó chết luôn, vớt làm gì!
  Lúc đó trên bờ không có người dân nào, chứ nếu có ai nhảy xuống cứu thì phiền to. Một tên có vẻ là chỉ huy, chỉa súng xuống nước định bắn, ai đó nói:
  - Không cần bắn nó cũng chết, ga nước chảy thế này mà bị trói cả hai tay nữa. Chắc chắn nó bị hút kẹt dính vô mấy lỗ của tấm thép chắn ga, chầu Hà Bá rồi. 
  Tên chỉ huy ngứa tay ấn vào cò súng “đoàng, đoàng”. Hai phát súng khô khốc chìm trong mênh mông biển lúa đang thì con gái. Bọn chúng lại tiếp tục lên đường, dững dưng như chưa hề có chuyện gì xãy ra. Còn về phần anh Sơn khi ngã “ùm” xuống mương, anh lặn một mạch đến hầm bí mật, chui ra khỏi bụi tre nương theo bờ ruộng, những đám lúa sắp làm đòng che chở , bảo vệ anh thoát ra khỏi vùng nguy hiểm. Từ đó, trong mắt bọn trẻ chúng tôi và cả người lớn nữa anh không còn là thằng Sơn ốm nhom như que củi, đi đứng ra vẻ người lớn lắm. Cây súng lấy được anh đem nộp cho mấy anh xã đội. Với công trạng này, anh bị mấy chú trên huyện phê bình cho một trận vì tội liều lĩnh, nguy hiểm nhưng sau đó về được tuyên dương trước toàn đội thiếu niên xã. Tôi sung sướng và tự hào cứ như công trạng đó là của tôi vậy.
  Anh Sơn được mấy bác ở trên huyện giao công tác liên lạc, oai không chê vào đâu được. Anh nói khi nào đủ mười bảy tuổi, các bác sẽ giao súng và anh dặn cả nhà nếu ai hỏi thì bảo là anh đã mười sáu! Tiệm sửa xe được giao lại cho cha. Vậy là ông kiêm luôn thợ sửa xe, anh Hà giúp việc, còn tôi vẫn chạy long nhong.
 
2 CHIẾN TRANH
   Trường lớp đã bắt đầu thưa thớt học sinh. Những gia đình khá giả, buôn bán hoặc ít ruộng vườn, đóng cửa nhà, dắc díu nhau ra ngoài soi Mỹ Lệ, hoặc lên quãng trên tránh bom rơi đạn lạc. Vài gia đình có bà con ở Thị xã thì thuê xe lam chuyển đồ về dưới đó. Chiến tranh đã mom mem tới gần. Lính đi “càn” dày hơn, ruộng đồng bị xe tăng xéo nát chưa kịp trở mình lại bị bom đạn cày xới. Nhóm bạn chúng tôi gia đình đứa nào cũng nghèo, cũng bám víu vào mảnh ruộng nên chưa dám đi đâu. Nhà thằng Phú là dễ đi xuống Thị xã nhất nhưng cha nó… lại không chịu đi. Cha nó nói: - “Càng chiến tranh càng dễ buôn bán!” Thế là nhà nó chuyển lên Thạch Thành. Ở đó tương đối yên tĩnh.
   Phú Thứ là vùng giáp ranh. Đôi khi năm ngày nữa tháng, lính Cộng Hòa “càn” lên đóng quân vài ngày, Cách mạng rút lui vào bí mật. Khi lính rút thì đâu lại vào đấy. Cuộc sống của người dân cũng thế mà thích nghi. Bọn trẻ con chúng tôi là thuận lợi nhất. Ngày nào cũng đến lớp, học thì ít mà đi lang thang tắm mương, đánh giặc giả, hái trộm ổi thì nhiều. Chơi riết trò chơi trẻ con cũng chán. Tôi muốn mình lớn nhanh để đi uýnh giặc như các chú bộ đội, như anh Sơn của tôi. Đánh nhau bằng súng thật thì thích hơn nhiều, “đùng” một cú là ngã quay lơ, chẳng bù với giàn ná thun: “bịch” một phát, “bọn địch” phủi đít nhe răng cười hì hì!
   Phú “thầy Tàu” mấy hôm nay không đi học,Thằng Phú học lớp ba cùng tôi, nhưng nó trắng trẻo phốp pháp, lại cao nên nổi bật lên trong nhóm bạn đen cháy và còm nhom. Nhà nó giàu nhất làng. Cha nó là “Thầy Tàu” chính gốc. Anh Hà bảo “ ông Thầy Tàu giống y chang Tôn Sĩ Nghị”. Anh đưa cả hình Tôn Sĩ Nghị ở trong sách truyện tranh lịch sử cho tôi xem nữa, giống thật!
   - Tôn Sĩ Nghị là giặc Tàu, còn cha thằng Phú là ông Thầy Tàu bán muối với lại nước mắm mà sao hai người giống nhau ghê anh hén, trong làng này đâu ai giống thế!
   Anh Hà giảng giải một hồi nhưng tôi chả hiểu gì, chỉ láng máng biết rằng ông ta ở xa tít tắp tận đẩu tận đâu. 
  Trước đây trong nhóm bạn không có Phú, mà bọn tôi cũng chẳng thích chơi với nó, con trai gì mà y cục bột. Quần áo tươm tất, đi đứng như con gái nhưng đổi lại, tính Phú hiền lành, nhút nhác và, đặc biệt vườn nhà Phú rất rộng, trồng nhiều cây ăn trái. Cứ mổi tháng đôi lần, cha Phú xuống thị xã Tuy Hoà chở hàng, nguyên hai xe lam đầy ắp muối và nước mắm. Cứ mỗi lần thế là bọn trẻ chúng tôi lại kéo đủ bộ đến nhà Phú, trèo tót lên cây. Nào xoài, ổi, mận, đứa nào đứa nấy ăn cành hông, tuơ cả miệng, ních thêm mỗi đứa gáo nước trong ảng, bụng phành lặc lè, kéo cả lũ ra đường cái quan, đu xe ngựa xuống ga Gò Mầm chơi trò đánh giặc giả với bọn xóm dưới. Bọn chúng tôi dân xóm trên nên tụi Gò Mầm gọi là “Việt Cộng” còn chúng xưng là “Quốc Gia”, nhưng chúng đích thị là bọn “Nguỵ”. Các chú ở xã thường bảo thế, chắc ba nó sắp đưa cả nhà lên Thạch Thành. Nhóm thiếu một đứa tự nhiên buồn ghê. Cha tôi cho người chở cát, sạn, sắt, xi măng về chất đống trước sân. Không phải cha xây nhà đâu, làm hầm tránh đạn, tránh “canh nông”. Hầm được đúc bê tông cốt thép chìm dưới mặt đất. Cả Phú Thứ, hầm tránh đạn của nhà tôi là kiên cố nhất. Tôi hỏi cha:
   - Thế làm hầm là nhà mình không đi đâu nữa hả ba? Lỡ lính Cộng hòa lên ở luôn đây thì sao!
   Cha ngồi xuống ôm tôi vào lòng:
   - Ba làm hầm cho nhà ta tránh đạn, hầm cũ không an toàn con ạ. Khi cần, ba sẽ chuyển cả nhà đi.
   Căn hầm vừa xong, cha cùng anh Sơn vội từ biệt gia đình để lên núi. Ngày ấy tôi còn bé quá, nào biết được gì đâu, cứ ngỡ đi đâu đó rồi lại trở về. Căn hầm cha làm mà chưa một lần chui vào tránh đạn. Chị Hai, anh Hà và tôi cũng buồn, nhưng buồn trong sự chia ly, buồn trong nỗi thiếu vắng. Mẹ như linh cảm điều gì, xin cha với anh Sơn chậm lại dẫu chỉ một ngày: - “Một ngày thì có mấy tí hở mẹ?” - Tôi nói. Mẹ không nói gì, thẩn thờ hết lấy đồ cha đơm lại cúc áo, vá chỗ sờn trên vai anh Sơn, mẹ không khóc nhưng nước mắt cứ lăn dài trên má. Cha cũng buồn vì phải xa vợ và các con. Suốt buổi chiều hôm ấy, tôi cùng anh Hà đều ở nhà, chị Hai nghỉ một ngày đi bán. Chẳng ai thấy anh Sơn buồn cả, vì lâu nay anh rất ít khi ở nhà, đi liên miên có khi năm ngày, nữa tháng mới ở nhà một đôi ngày nên có thể anh quen. Nhưng không phải thế, tôi biết anh rất buồn, anh dặn tôi đủ điều, dặn cả anh Hà, chị Hai, cả mẹ nữa.
   Từ đó, nhà tôi không còn những bữa cơm đầy đủ người. Tôi đã bắt đầu thấy nhớ cha, nhớ anh. Đã bắt đầu biết nếu không có cha sẽ như thế nào – mọi chuyện trong nhà đều một tay mẹ, từ việc đồng áng đến heo gà bếp núc. Anh Hà chính thức làm “chủ” tiệm sửa xe. Công việc thấy tưởng như vẫn thế, tưởng như thiếu cha, thiếu anh mỗi người chỉ làm thêm tí chút là xong, nhưng tôi thấy chẳng xong chút nào. Mẹ làm mà hồn vía cứ để đâu đâu, cứ giật thót mình khi nghe tiếng bom ì ầm phía núi. Riêng tôi sẽ không còn bị cha rầy, anh mắng, được “tự do” hơn, nhưng sao khi thiếu vắng tôi lại thấy thèm mỗi lần chạy chơi về được nhìn cha, được thấy anh dựng xe ngoài ngõ, chạy vào nhà uống vội gáo nước rồi đi ngay, nhưng vẫn yên lòng vì có anh. Giờ thì có vẻ như trầm trọng hơn, xa hơn và… tôi không biết nữa! Nhưng thấy mẹ hay lo lắng, u buồn, chị Hai thỉnh thoảng đi bán về ngồi kể chuyện chiến sự ở đâu đó mà chị nghe được làm cho mẹ càng thêm hoang mang. Tôi thương mẹ, thương anh, nhớ cha đâm ra ghét đánh nhau. Tôi thề là sẽ không thèm đánh giặc giả nữa!
   Chiến tranh, súng đạn đã thật sự đến với làng quê. Xe bọc thép cày nát ruộng đồng, lính Đại Hàn, linh Cộng Hòa mặt mày sát khí, lăm lăm súng trong tay, lùng sục từng ngóc ngách, xới tung, đốt sạch những đống rơm, ủi bật từng bụi tre. Con mương dẫn thủy hiền hòa, tắm mát bọn chúng tôi trong những trưa hè, nuôi sống cả cánh đồng phì nhiêu Tuy Hòa bỗng chốc trở thành người chuyên chở những xác chết. Ban đầu thì đôi ba ngày, từ đâu trôi ngang Phú Thứ một vài thây người trương phình, căng cứng. Bọn trẻ con chúng tôi chẳng bao giờ dám nhìn. Bất kể vào lúc nào, cứ mỗi lần có xác người trôi về mẹ đều tất tã chạy đến xem và người im lặng gạt nước mắt quay đi. Những người nhà ở gần đó chung tiền hoặc công sức, kéo người chết lên, khâm liệm tử tế và chôn bên vệ đường. Sau, người chết trôi về thường xuyên và nhiều nên dân làng không làm xuể. Hơn nữa, trong làng bây giờ hầu như không còn đàn ông, trai tráng. Thanh niên số thì đi lính Cộng Hòa, số thì như anh Sơn tôi, lên núi theo Cách mạng, phần còn lại là những người bệnh tật, ốm yếu, phụ nữ và trẻ con. Lúc ấy quả thật tôi không hiểu tại sao người lớn lại “chia phe” đánh giết nhau, thả trôi sông, trôi mương như vậy, lại có cả những người lính tận đẩu tận đâu cũng đến đây bắn giết.
   Đúng là thời kỳ khủng khiếp, xác chết không người chôn trôi xuống ga Gò Mầm bị ga cản lại nên lớp cũ lớp mới lèn chặt, ngày nối ngày xếp kín cả đoạn mương. Súng cứ nổ, bom cứ thả người chết ngày cứ nhiều thêm. Những con chó chạy qua chạy lại hai bên bờ, chúng rượt đuổi nhau trên những xác người. Đến lúc chúng cũng không còn sức để chạy nữa, chúng no lặc lè, căng phành bụng. Có lẽ từ dạo ấy, chiến tranh đã dạy chúng tôi không biết sợ, quên đến chai lỳ của sự chết chóc. Bọn tôi không dám lên đường cái quan, chẳng phải vì sợ những thây người rệu rã thịt xương, cũng không phải sợ gặp ma – chuyện nhỏ! Chúng tôi sợ mùi xác người!
   Con người không thể hít thở liên tục cái mùi xú uế đặc quánh của xác người chết ngày này qua tháng nọ, và thế là xóm làng hè nhau gỡ những tấm chắn của ga. Dẫu ai gan dạ cỡ nào khi nhìn tấm chắn được gỡ cũng đều nhắm mắt. Một cảnh tượng hãi hùng, xác người nằm đã lâu ngày, được ép chặt như nêm cối giờ được dịp di chuyển, lại xô đẩy nhau lao xuống ga, nước đổ như thác, chẳng còn gì nguyên vẹn. Không hình hài, một mớ hổn độn, nhầy nhụa. Những thân thể ấy sẽ đi về đâu? Những hình hài ấy rồi được ráp nối ra sao trong thế giới bên kia? Có lẽ lúc ấy chẳng ai đủ tâm trí mà nghĩ ngợi. Dòng mương lại trở về với dáng vẻ tươi mát, hiền hòa như nó vốn có. Nhưng có ai biết rằng chính con mương thân yêu ấy đã ôm trong lòng biết bao thân xác con người, đã hòa tan ngàn vạn thịt xương của bao linh hồn, ngày ngày tưới xanh ruộng đồng. Lính Cộng hòa, Đại Hàn cùng xe tăng, súng ống lần lượt kéo xuống hướng Phú Lâm. Làng quê cũng dần im tiếng súng, trả lại sự bình yên cho thôn xóm. Sự yên bình trong hiu hắt. Nhà cửa toang hoác những dấu vết đạn bom, ruộng vườn xe tăng bánh xích vằm nát, cây cối bật gốc, trụi ngọn đứng chơ vơ. Nhà tôi bị sạc một góc phía bếp do quả “đại bác” cắt đứt cây keo đập xuống. Căn hầm cha tôi làm là nơi trú ẩn gần năm gia đình, “kiên cố không chê vào đâu được” – ai cũng bảo vậy. Con tự hào về cha lắm, cha ạ! 
   Quãng trên cầu Phú Thứ dưới - một đoạn, gần nhà tôi có lùm keo chừng ba mươi cây. mọc bao quanh khu đất trống, nơi bọn tôi thường tập trung chơi chẳng cây nào còn nguyên vẹn. Duy có một điều kỳ lạ là: Cây Da to lớn, gốc bằng mười đứa tôi ôm vòng không xuể thế mà chẳng hề hấn gì, không một nhánh gãy, không một dấu vết đạn bom. Đức lì lên tiếng:
   - Đích thị là cây Da thiêng rồi.
Khi tỉnh lại, căn hầm ướt sũng nước. Không biết bọn tôi ngất bao lâu và chẳng nhớ được chuyện gì vừa xảy ra. Ngồi trong bóng tối lòa nhòa, mùi tro than ngai ngái, nồng nồng phả vào mặt, nước lạnh thấm vào người khiến tôi tỉnh hẳn. tôi hốt hoảng quay sang bên cạnh, Vân nằm lấp sấp trong nước cũng đang lồm cồm ngồi dậy. Chúng tôi bò ra miệng hầm, một cảnh tượng tan hoang đang hiện ra trước mặt. Ngôi nhà thân yêu giờ còn lại đống tro than. Những thân gỗ cháy đen được nước mưa dập tắt nằm chỏng chơ, đồ đạc ngổn ngang, vụn nát. Mưa vẫn đang to, tôi đưa mắt nhìn sang nhà bác Trong, thảng thốt:
   - Cháy rồi! Cả nhà Vân… trời ơi! Cả xóm cháy trụi trơn…
   Tôi dẫm bừa lên than gỗ, mảnh sành chum vại. Tôi chạy bất kể trong màn mưa trắng đục, Vân liu xiu, ngã nghiêng theo sau. Tôi lao qua vườn nhà bác Trong:
   - Bà ơi! Bác ơi…!
   Tôi bỗng khựng lại, ngôi nhà đã ba lần cháy sập vì bom đạn, cứ mỗi lần làm lại ngôi nhà nhỏ đi một ít, đến lần thứ ba nó như một cái chòi giữ vịt. Trên thềm nhà trống hươ trống hoát được nước mưa giội sạch, lổm nhổm giữa đồ đạc vỡ vụn là hai xác người cháy đen, co quắp trong tư thế cõng nhau. Tôi như chết điếng, đứng sững. Bỗng như có ai đó xô vào người, tôi thẩn thờ quay lại, Vân tái méc, ướt sủng nước ngả oằn vào tôi. Thời chiến tranh, xác người chết là không hiếm, tôi đã gặp đã thấy nhiều vô kể những thây người chết, kinh khủng có, bình thường có nhưng cảnh bác Trong cõng mẹ già không kịp chạy thoát, chết ngay trên hiên nhà. Tay bà vẫn còn đang ôm chặt cổ bác. những người đã gắn liền với tôi thời thơ ấu, đã bồng bế, yêu thương tôi giờ không còn nữa. Trời đang mưa, người tôi ướt sũng nước, có vị gì đó mặn mặn trên môi, tôi dụi dụi mắt. Súng nổ đì đùng khắp nơi, tôi nhìn Vân:
   - Chẳng biết mẹ với chị Hai có gì không?
   - Hà em ơi!… Vân sợ lắm, mẹ ơi!
 
PHẦN II

LƯU LẠC

   Hướng nào cũng có đánh nhau, Anh Hà đang ở Phú Lâm chắc không sao. Nghĩ thế, tôi nói với Vân:
   - Mình lên phía trên tìm mẹ với chị.
   Vân im lặng theo lời tôi, hai đứa chạy lúp xúp lên hướng Thạch Thành. Mưa ngớt hạt nhưng bầu trời còn một màu xám xịt. Đất bị cày xới nhảo nhẹt dưới chân, thỉnh thoảng một tràng súng liên thanh nổ dòn phía sau, bọn tôi lại ngồi thụp xuống một thân cây bật gốc hay một ụ đất nào đó tránh đạn. Làng xóm hoang tàn đổ nát bên những hố bom toan hoác đất tươi và, trên cánh đồng lúa mênh mông xanh rì, hai đứa trẻ chạy xiêu vẹo trong màn mưa trắng đục. Bọn tôi đến gần cây Da “thần” hồi nào không hay. Đạn bom chẳng chừa một ai, cây Da to là thế mà giờ chỉ còn trơ lại trụ gốc. Một tán lá sum suê biến đâu mất, những thân rễ khổng lồ lòng thòng bao quanh cũng được cắt gọn. Cây Da “thần” huyền bí của tuổi ấu thơ giờ gần như không còn nữa. Dưới gốc ngay mặt đất có một cái lổ đen ngòm trơ ra, miệng to áng chừng bằng cái nia. Một giọng nói phát ra từ trong hốc cây:
   - Trời đất! Bom đạn thế mà bọn bây đi ngơ ngơ ngoài đó vậy hở? Vô đây nhanh lên tụi con!
   Bác Ký nhà ở sau chợ lồm cồm chui ra kéo hai đứa ngồi xuống gần hốc cây. Tôi kể giọng lào khào, tiếng được tiếng mất. Càng kể càng tủi thân hai đứa khóc òa:
   - Con Hai với con mẹ Dũng hồi tờ mờ sáng bác gặp ở ngoài soi, nghe đâu tụi nó lên bán ở quãng Đồng Bò, mà tụi bây…
   Vân nức nở:
   - Con đi tìm mẹ, con sợ lắm…!
   Bác Ký xoa đầu Vân, định kéo hai đứa vô hốc cây thì từ phía hướng ga Gò Mầm tiếng gì “ì ì” như sấm rền, trên nền trời nhiều chấm đen xuất hiện. Tiếng ai đó hốt hoảng:
   - Xe tăng! Máy bay Chuồn Chuồn bà con ơi!
   Không ai bảo ai, trong hốc cây chừng sáu người vội vã bò ra chạy tán loạn lên hướng Cầu trên, tôi kéo Vân chạy theo. Những đợt “càn” trước ít sợ, về sau càng ác liệt hơn, xóm thôn tiêu điều hơn, nhà cháy, người chết nhiều hơn! Bọn chúng tôi không biết mình phải dừng lại ở nơi nào? Phía sau là máy bay, xe tăng và súng nổ, phía trước kẻ gồng người gánh, trâu bò heo qué cứ thế mà chạy.
   Đến tối xẩm, hai đứa đói lả không đi nổi, ngồi bệt bên rìa đường. Vân thều thào:
   - Hà em ơi! Đi không nổi nữa, Vân đói, mệt quá!
Tôi không nói gì, thất thểu bước qua đường đẩy cửa một ngôi nhà gần đó, cửa mở toan, vắng tanh không một bóng người. “Con không đủ sức đi nữa rồi má ơi!” Tôi ngã phịch xuống nền đất lạnh ngắt, tai nghe “ung ung” như có con gì chui vào. “Không thể nằm ở đây được nghe Hà em, phải đi tìm mẹ tìm chị Hai, ngoài kia còn có Vân nữa!” Tôi tự nhủ vậy và cố lê người vào sâu trong nhà tìm một cái gì đó – khát quá! Nhìn trên trang thờ giữa nhà có một nải chuối đã ngã sang đen. Không đủ sức bắt ghế với tới được, tôi cố tựa mạnh người vào phên vách, dùng cả sức lực còn lại lay mạnh, nải chuối rơi xuống. Có được cái để ăn người bỗng nhiên khỏe ra, tôi lần mò xuống bếp, ảng nước khô rang đành phải cầm nải chuối đen thui đem ra hai đứa cùng ăn!
   Ai đi qua thấy hoàn cảnh của bọn tôi đều thương và động viên:
   - Mẹ không sao đâu, ở trên này bình yên hơn dưới kia! Tụi con rồi sẽ gặp mẹ với chị thôi.
   Nghe họ nói thế chúng tôi bớt sợ, lủi thủi đi theo. Dường như trận này đánh lớn hay sao mà thấy thỉnh thoảng có những chú bộ đội đi ngược chiều. Tôi mong sao được gặp anh Sơn của tôi. Trên này làng xóm ít bị tàn phá hơn dưới kia, nhưng nhà cửa, vườn tượt cũng tiêu điều, vắng lặng. Vân quay sang người đàn bà gánh hai đứa nhỏ trong thúng:
   - Dì ơi! Sông Đồng Bò còn xa không hả dì?
   - Xa cháu ạ!
   Bà chỉ tay về phía trước:
   - Mấy người kia lên Đồng Bò đấy, nhà tui lên mé trên lánh nạn vài hôm rồi về. Sao mấy cháu đi một mình, ba mẹ đâu? Lạc à!
   Vân nhớ mẹ tủi thân khóc rấm rức. Thế là chúng tôi quyết định - “Trên đường lên nhà ngoại Vân sẽ hỏi thăm tin tức mẹ và chị Hai”. Hai đứa lại nhập bọn với nhóm người đi trước. Quả thật, nếu đừng lo chuyện đạn bom, đừng buồn vì lạc mẹ, đừng nghĩ đến nhà cửa cháy rụi thì đi như thế này cũng thích. Từ bé đến giờ bọn tôi chỉ biết loanh quanh Phú Thứ, mở mắt đã thấy cánh đồng, mương dẫn thủy, những chiếc xe ngựa lại qua trên đường cái quan mỗi ngày. Còn người quen đến độ nghe tiếng đã biết mặt. Giờ cái gì cũng lạ, cũng mới. Bụng đói? Gặp gì ăn nấy. Đôi khi một vắt cơm với dúm muối é hai đứa cùng chia nhau ăn, một cục thịt mặn chát nhưng sao ngon lạ lùng! Cũng có lúc dăm trái ổi xanh, chùm mận non sương của vườn nhà ai bỏ trống. Miệng khát? Lu nước bên chái nhà hoang, con suối róc rách uống căng bụng lại lên đường.
   Chân Vân sưng đỏ tấy vì dẫm phải mảnh bom đã có vẻ trầm trọng. Hôm qua Vân sốt, mê ú ớ suốt đêm, tôi đành xé cái túi áo ở ngực thấm nước đắp lên đầu Vân (ngày xưa tôi sốt ba vẫn làm thế). Sáng nay mọi người lên đường rất sớm, hai đứa tôi thức dậy đã không còn thấy ai. Do Vân bị sốt nên tôi dìu vào lùm cây ngủ cho đỡ gió, giờ trơ trọi hai đứa chẳng còn biết hướng nào mà đi. Tôi đỡ Vân đứng lên, người nóng hầm hập như cục than, chân đau lê không nổi tôi dìu được một đoạn hai đứa ngã lăn quay. Cứ thế, cả hai không biết theo lối nào cứ nhắm hướng những ngọn núi mờ xa mà đi. đến trưa mới thấy một nhóm tản cư tới gần, thấy tôi cõng Vân xiêu vẹo, nhìn bàn chân của nó sưng húp, những người đi trên đường đưa một vốc muối bảo hòa nước rửa vết thương và ái ngại nhìn bọn tôi:
   - Cháu ơi! Ở đây không có làng xóm gì, cháu cố đưa em đi đi.
   Tôi lại gắng đỡ Vân đứng lên. Hai đứa sức vóc sàn sàn nhau, bình thường Vân nhẹ hều, đừng nói là đỡ đứng lên, vác trên vai có khi còn được nữa là. Nhưng nay quả thật tôi không làm nổi. Tôi đã cố hết sức kéo Vân đứng dậy tựa vào người tôi, cả hai đã muốn té nhào, tay chân như không nghe lời, cứ run run như sắp khụy xuống:
   - Cố lên! 
   Tôi nói trong hơi thở, kéo tay Vân vắt ngang cổ, hai đứa tha nhau đi liu xiu. Đồng bằng lùi dần phía sau, những trảng rừng thưa cây cối lúp xúp khô màu bạc phếch. Đoàn người tản cư bơ phờ, mệt mỏi dù có muốn cũng chẳng ai giúp được gì chúng tôi. Sự đói khát, buồn vì nhớ nhà nhớ cha mẹ, anh chị đã làm hai đứa kiệt sức. Hơn nữa, Vân lại đau, chân sưng tấy đỏ ửng, lê từng bước nên nhóm người đi trước cứ mỗi lúc một xa dần. Chừng xế trưa, bóng nắng đã ngã ra sau lưng, bụng đói cồn cào miệng khô đắng dẻo queo, tôi dìu Vân lê đến một bụi cây ngồi nghỉ. Móc trong cạp quần vắt cơm với dúm muối é đưa sang Vân:
   - Vân ăn đi, ráng ăn cho hết để có sức khỏe nghe!
   Vân thều thào, mặt mày tái xanh như không còn tí máu:
   - Hà em ăn đi Vân chưa thấy đói…Vân mệt quá!
   Cầm vắt cơm khô khốc trong tay, bụng tôi bỗng cồn cào tợn. Vắt cơm khi đêm của những người tản cư tốt bụng đã lọt thỏm trong cái dạ dày háu đói, tiêu tan nhanh trong từng bước đi. Không phải là cục cơm bé tẹo để dành lại này mà đến mười cục có lẽ tôi cũng ăn cái vèo! Quả là cái đói khi tưởng tượng nó không thể khủng khiếp, nó không làm cho người ta thấy quay quắc, tức ngực thắt lòng, hoa mắt ù tai như thế này. Tôi đói đến xây xẩm mặt mày:
   - Vân cố mà ăn đi, Hà em đói sơ sơ mà, chỉ có khát nước thôi. Mà phải ăn để còn có sức đi tìm mẹ chứ!
   Vân gượng ngồi dậy, cười méo xệch:
   - Thôi, Vân một nửa Hà em một nửa nghe!
   Tôi nài thêm rồi hai đứa cùng bẻ vắt cơm chấm với muối é ăn ngon lành. Vắt cơm bé quá nên đến miếng cắn thứ ba chỉ còn một mẩu không lớn hơn ngón tay, tôi đâm hối tiếc: “Giá ăn từ từ nhai thật kỹ thì có phải thích hơn không!” Mẩu cơm cuối cùng tôi bỏ từng hột vào miệng nhai nhóp nhép. Chưa thấm tháp gì so với bao tử trống rỗng nhưng cũng êm êm được cái ruột. Vân vẫn còn đang cầm nắm cơm trong tay miệng nhai trệu trạo. Tôi động viên:
   - Ráng ăn đi Vân, vừa đi mình vừa tìm nước uống, với lại phải đi cho qua đoạn này chớ lỡ ban đêm mà vắng teo thế này thì eo ơi! 
   Ăn xong và được nghỉ ngơi nên tôi cũng thấy khỏe ra phần nào. Tôi đỡ Vân đứng dậy, hai đứa lại khập khiễng lên đường. Qua hết trảng rừng thưa bọn tôi gặp một con sông đang mùa cạn. Suốt từ sáng đến giờ không một giọt nước, cổ họng đắng nghét, khô queo nên cả hai men theo lối bò đi lần xuống bến nước. Lũy tre trên bờ bạc phết bị nước bào mòn trơ gốc như những ông già tụm nhau ngồi chuyện gẫu. Tàn tre xác xơ ngã nghiêng xuống dòng sông còn đôi chỗ trong xanh nước. Lá tre nổi lều bều, tôi dò chân xuống lấy tay khua khua nước vục uống vài ngụm đỡ khát, rồi lấy thế thật vững để Vân vịn vào người cúi xuống uống. Làn nước mát như chạy khắp người làm chúng tôi tỉnh hẳn ra, hơn nữa gió mát từ dưới sông phả lên, bóng tre che rợp một khoảng sông. Tôi đỡ Vân ngồi xuống vồng cát trên mép nước:
   - Giá mà được ngủ một giấc Vân nhỉ!
   Nói đến ngủ hai mắt tôi như muốn ríu lại, lơ mơ. Tôi ngáp dài, Vân nói như reo:
   - Hình như đây là sông Đồng Bò hay sao ấy!
   Tôi cố nhướng đôi mắt nặng trĩu nhìn sang bên kia bờ như để đoán nó là sông gì. Bờ bên xa tít tắp, tôi nhổm dậy:
   - Dám sông Đồng Bò lắm! Từ hồi đi đến giờ có gặp sông nào to như vậy đâu! 
   Điểm đến đã gần kề nên hai đứa vui hẳn. Tôi vọt lên bờ nói vọng lại:
   - Vân cứ ngồi đó nghỉ để mình coi thử có ai ở quanh đây không!
   Mặt trời đã thấp dần về phía những ngọn núi. Cảnh vật đìu hiu, vắng lặng không một bóng người, đâu đó tiếng chim “bắt cô trói cột” cứ chập chờn khi gần khi xa. Tôi chẳng biết đi hướng nào – rẽ trái men theo bờ sông hay ngược sang phải, băng qua sông cũng chẳng được. Mà đây có phải sông Đồng Bò không? Nếu sông Đồng Bò thì nhà ngoại Vân ở đâu? Những câu hỏi cứ ẩn hiện trong đầu khiến tôi mệt lữ. Tôi vịn nhành cây nhoài người xuống sông:
   - Nhà ngoại ở đâu Vân biết không?
   - Về ngoại với mẹ đi đường cái quan, giờ đi thế này Vân đâu có biết!
   Tôi nghĩ, nếu gặp nhà nào đó quanh đây hỏi thăm thì hay biết mấy, nhưng chẳng thấy bóng dáng một ai, không làng xóm nhà cửa. Mặt trời cứ thấp dần xuống dãy núi xa xa, bầu trời ửng đỏ ráng chiều. Chẳng biết giờ này mẹ tôi đang ở đâu? Chị Hai, anh Hà ở đâu? Mẹ Vân đang ở đâu? Mọi người có bị làm sao không? Nghĩ đến cảnh nhà cửa tan hoang, cháy rụi, gia đình tứ tán đôi mắt bỗng đỏ kè. Tôi lầm lũi men theo cành cây trườn xuống sông. Nhìn Vân ngồi khóc tỉ tê, cổ họng tôi nấc nấc mấy tiếng. Có lẽ nếu không nén lại tôi cũng đã khóc theo Vân. Mà hai đứa ngồi khóc ở đây lại chẳng được việc gì. Tôi nói giọng khàn đặc:
   - Rửa mặt cho khỏe rồi đi!
   Vân uể oải đứng lên. Cái chân sưng húp hôm qua không còn căng tròn nữa, có vẻ như đã bớt, tôi đỡ Vân leo lên bờ dốc. Nắng của ngày đã dịu lại, gió trên sông thổi lồng lộng, trời se se. Vân nhìn tôi:
   - Nếu trời tối mà không tìm được nhà dân thì làm sao hở Hà em?
   Tôi rùng mình nổi gai ốc nhưng cố trấn tỉnh:
   - Không sao đâu, sẽ gặp mà!
   - Ước gì bi giờ được ăn cơm Hà em nhỉ!
   Nhắc đến ăn bụng tôi bỗng cồn cào. Từ sáng đến giờ vắt cơm lọt thỏm trong bụng, giờ nó chỉ chứa nước và nước, đi cứ óc a óc ách. Hai đứa đi về mé phải. Mé phải đường mòn lớn hơn chắc có nhiều người đi, hai đứa nghĩ thế nên ra sức đi nhanh. Vừa đi tôi vừa căng mắt nhìn chung quanh xem có thứ gì có thể ăn được không. Cây cối xác xơ, đất bạc màu trắng phết. Đây đó những cụm sim tím sẫm trong rừng chiều. Mệt quá! Nhưng cả hai đều chẳng dám dừng lại nghỉ. Chợt phía trước có một vật làm tôi chú ý, tôi đi nhanh:
   - Vân ơi, cứt bò!
   Vân tròn mắt. Vật đen đen mằm cạnh bụi sim. Mùi nồng nồng, hăng hăng của phân bò phả vào mặt, tôi đưa ngón tay sờ lên ấn nhẹ xuống, bề mặt phân se se, ngón tay chìm trong cục phân to bằng cái bát. Tôi mừng rỡ reo lên:
   - Mới ỉa chừng trưa nay!
   Nó hốt hoảng đâm ngơ ngác: 
   - Hà em định… làm gì với nó?
   - Làm gì là làm gì? Cứt bò có nghĩa là gần đây có nhà!
   Bọn tôi như được tiếp thêm sức, đi nhanh hơn về phía trước. Trên trời, chim từng đàn bay về tổ. Ánh nắng nhợt nhạt dần, màn tối cứ lan nhanh. Bắt đầu từ những triền sâu, bóng nắng bò lên cao, con đường mòn cũng từng mảng, từng mảng nắng chờn vờn, lung lay rồi biến mất theo bước đi xiêu vẹo, khập khiễng của bọn tôi.
   Trời tối! Vạt nắng cuối cùng rồi cũng yếu ớt tan biến. Đường mòn nhập nhòa, hai đứa không dám quay nhìn lui. Dường như có bước chân nào đó đi sau lưng, cứ dậm thình thịch, thình thịch! Một tiếng “rẹt” trong lùm cây, một tiếng “huýt” từ đâu đó làm cả hai giật thót người. Chưa bao giờ nỗi sợ hãi lại đến với chúng tôi khủng khiếp như thế! Chẳng biết từ lúc nào bàn tay nhỏ nhắn của Vân nằm gọn trong tay tôi như một sự chở che. Mà che chở cái nỗi gì khi một tiếng vỗ cánh của con chim nào đó “phạch phạch” là tôi lại run bắn lên, tim như muốn nhảy tót ra khỏi lồng ngực!
   Vừa đói vừa khát, cộng với sợ hãi làm bọn tôi hoàn toàn suy sụp. Thật sự lúc này tôi và cả Vân đều không thể lê được bước chân, nhưng ngồi lại?  có nghĩa là chấp nhận cùng thế giới đầy ma quái bao quanh. Những hình người kỳ dị lắc lư, vẫy tay cười “khặc khặc”. Bóng trăng non như lưỡi liềm trôi lơ lững trên cao, tỏa ánh sáng lờ mờ đủ để thấy con đường mòn và những bóng đen quái gỡ. Tôi mở căng mắt nhưng lại không dám nhìn vào bất cứ một vật nào. Cả hai đứa mệt phờ nhưng có lẽ chẳng ai dám thở. Thèm ngồi xuống quá! Đôi chân như không còn là của tôi, nó đi theo quán tính, có cho vàng bọn tôi cũng chẳng dám nhìn lui chứ đừng nói là ngồi lại.
Một tiếng động nhẹ từ trong bụi cây ven đường hay một con vật đi ăn đêm dẫm lên lá rụng cũng đã làm tôi và Vân giật thót người, run bần bật, tôi lại bóp chặt tay Vân như để trấn an. Hai đứa, cứ thế truyền cho nhau thêm vững dạ. Đang đi Vân khựng lại, tôi thều thào:
   - Gì thế Vân?
   Vân im lặng vễnh tai về phía trước. Trong không gian tỉnh mịch, lòa nhòa của bóng đêm có tiếng gì “phò phò” như ai đó đang thổi lò rèn. Tôi muốn biết tiếng gì lắm và nó ở đâu? Nhưng lại không dám nhìn. Tôi đoán:
   - Giống như… tiếng… người thở!
   Chưa nói dứt câu, Vân ôm chầm lấy tôi run như cầy sấy:
   - Trời ơi, ma!
   Tôi nổi da gà lạnh toát cả sống lưng, hai đứa ôm cứng lấy nhau khụy xuống. Không đường thoát rồi, trước sau, phải trái đầy những bóng tối ma quái: - “Chạy đằng nào?” Hai đứa ôm lấy nhau khóc thét lên: - “Mẹ ơi! Mẹ ơi!” Vang toáng rừng đồi. Tiếng “phò phò” lúc thưa lúc nhặt, có lúc thật khẻ như tiếng thở dài, chú ý lắm mới nghe được. Sau trận khóc khàn cả cổ và rồi bọn tôi vẫn y nguyên, tôi bắt đầu bình tỉnh trở lại, Vân lạnh ngắt tay chân, người còn đang run. Tôi nói:
   - Hình như… nó rên!
   Vân úp mặt vô lưng tôi van xin:
   - Lạy Hà em… Đừng có nói!
   Tôi nghĩ: - “Nếu ma sao nó không bay lại chỗ bọn tôi, nếu ma sao nó không “hớp hồn”, “rút ruột” hai đứa. Tuy rất sợ nhưng tôi cũng tò mò, đưa tay quờ quạng trên lối mòn tìm hòn đá, cầm cục đá trên tay tôi bậm miệng ném vào nơi phát ra tiếng “phò phò”. Hòn đá vụt khỏi tay: - “Bịch” nơi đó vọng lại: - “Ụm… bò!” Tôi lay lay Vân:
   - Nghe gì không? Hình như… con bò!
   - Ma… bò!
   - Ma người le lưỡi mới sợ, chứ ma bò…
   Buột miệng nói vậy cho nhỏ Vân yên tâm nhưng tôi cũng sợ. Dù ma gì cũng là ma! “Ụm… bo… o… bò!” Tiếng kêu “ụm bò” đứt quãng, như linh cảm điều gì tôi đứng lên:
   - Tiếng kêu đó… không phải nhát mình đâu! Giống như tiếng kêu cứu ấy.
   Vân níu áo tôi, van lơn:
   - Sợ lắm Hà em ơi! Đừng tới đó mà!
   - Mình không tới đó, nhưng để xem thử…
   Vân nắm vạt áo phía sau của tôi gì lại, tôi cố đi tới. Đương nhiên Vân không thể đứng đó một mình. Thế là cả hai dùng dằn từng bước một nhích về đằng trước. Tiếng “phò phò” rõ dần, được phát ra từ một đống đen thui. Tôi cầm thật chặt tay Vân vừa để Vân bớt sợ và cũng để cho tôi thêm can đảm. Khi thấy một đống đen thui nó run bắn lên ngã nhào vào người tôi. Tôi đẩy nhẹ Vân sang một bên, đưa tay mò tìm hòn đá, ném vào cái đống đen thui, to lù lù phía trước: - “Bịch!” Trong bóng tối dường như nó “nhúc nhích”. Sự sợ hãi của Vân đến cực độ, nó hét lên một tiếng, buông vạt áo của tôi chạy thục mạng về phía sau, tôi vụt theo chụp lại. Nỗi hoảng sợ đã khiến Vân chẳng còn nghĩ được gì. Trong hoàn cảnh này cả hai sẽ chết mất nếu mỗi đứa riêng lẻ một mình trơ trọi trong bóng đêm “hai đứa cần có nhau”! Tôi nghĩ thế nên cố rượt theo. Chạy được vài bước Vân ngã sóng soài trên đường. Tôi vừa dỗ dành vừa ra vẻ trách móc:
   - Lần sau đừng có bỏ chạy nữa nghe.
   Vân mặt mày dáo dác, lồm cồm ngồi dậy khóc thút thít:
   - Mình sợ quá!
   Tôi đưa tay về cái đống đen ngòm:
   - Chắc … nó là con bò, Con bò sắp chết!
   Để đáp lại lời nói của tôi, từ phía bóng đen ấy vang lại tiếng”bò” rõ to, đùng đục như thể đã cố hết sức tàn, như thể cầu xin được giúp đỡ. Thanh âm phát ra sao tha thiết! Không còn nghi ngờ gì, tôi cầm tay Vân:
   - Đúng là con bò bị gì rồi!
   Hai đứa dò từng bước đầy cảnh giác, mom mem đến gần bóng đen. Dường như biết có người sắp đến “bóng đen” cựa quậy đứng lên: - “Bò... ò… ò!” tôi buột miệng:
   - Bò thiệt rồi!
   Con bò cố đứng lên bỗng khụy xuống. Bọn tôi tiến đến, nó mừng rỡ rên “phò phò”, tôi đưa tay sờ nhẹ, nó rung rung làn da, quay đầu về phía tôi. Nó gượng cố đứng lên, lại ngã Tôi cúi xuống đưa tay mò mò trong bóng đêm, bàn tay chạm vào vật gì lạnh ngắt đầy những răng sắt, tôi la lớn:
   - Con bò bị dính bẫy!
   Vân dè dặt nép sau lưng tôi, đưa bàn tay về phía trước sờ vào cái bẫy. Bỗng nó hoạt bát hẳn lên:
   - Nhà ngoại cũng có cái này, cậu mình hay dùng nó để bẫy chồn với lại heo rừng.
   Tôi vuốt vuốt cái chân bị kẹp của nó, con bò rên khe khẽ đưa cái mũi ươn ướt, êm êm cọ vào tay. Tôi loay hoay mở vòng kẹp của chiếc bẫy, không biết đường nào mà lần. Vòng sắt đầy răng nhọn ôm cứng chân trước con bò. Tôi quay sang Vân:
   - Vân có biết cách mở không?
   - Kéo mạnh hai bên bánh răng ra, mình thấy cậu vẫn làm thế!
   Tôi một bên, Vân một bên hai đứa cố sức lôi thật mạnh, chẳng ăn thua gì. Con bò có vẻ rất đau, chân của nó giật giật như bị kinh phong. Vân nói:
   - Hay Hà em mở sợi dây cũng được, tụi mình không kéo nổi cái bẫy đâu!
   Sợi dây được mở ra, chiếc bẫy vẫn còn kẹp phần dưới chân bò. Nó gượng đứng lên như người đau mới khỏe, đi xiêu vẹo quanh bọn tôi. Có lẽ trời cũng đã khuya lắm! Sương đêm ướt đẩm lưng hai đứa. Và cũng thật lạ, từ khi có con bò bọn tôi trở nên vững tâm hơn trong bóng đêm. Con bò được giải thoát, dẫu rằng ngàm sắt của chiếc bẫy vẫn ôm chặt ống chân, nhưng nó đi được, đi khập khiễng theo lối mòn, bọn tôi cũng líu quíu theo bên nó, bóng đêm bớt dần vẻ rùng rợn.
 
                                              (Còn tiếp)
                                           Phạm Tú Uyên
 

KÝ ỨC TUỔI THƠ
      Truyện vừa
 
      (Tiếp theo)
Đâu đó có tiếng gà gáy, Vân mừng rỡ reo lên:
   - Có nhà rồi, có người rồi!  
Bầu trời đêm đầy sao, không gian mênh mông vắng lặng nổi bật lên tiếng gà gáy. Vừa đi tôi vừa đưa tay gãi gãi trên lưng bò:
   - Giá mày đừng đau cho tụi tao cưỡi thì hay biết mấy!
   Như hiểu được, con bò đi chậm lại quay đầu sang bên tụi tôi: - “Ụm… bo… bò!” Tôi xoa lên má nó:
   - Đùa đấy! Chân mày đau thế kia cưỡi làm sao được! Mà cũng gần gặp được xóm làng rồi!
   Tiếng gà gáy nghe đâu gần lắm thế mà cả ba đi mỏi nhừ cả chân, ướt đẫm cả áo, trông mờ cả mắt mà vẫn hun hút bóng đêm. Vân lo lắng:
   - Con bò dẫn mình đi lạc rồi!
   - Mẹ hay nói “lạc ngõ nắm đuôi trâu”
   - Nhưng đây là con… bò!
   - Bò cũng như trâu mà. 
   Nền trời bắt đầu rựng hồng đằng đông. Những bóng cây, lùm bụi dần dần rõ nét. Hai đứa mệt muốn đứt hơi, định ngồi nghỉ một lát thì từ xa có tiếng người nói lao xao. Chừng năm người đang đi trên đường mòn tiến về hướng chúng tôi, thấy bọn tôi họ reo lên:
   - Nó đây rồi! Nó đây rồi!
   Họ chạy lại với gậy gộc trong tay nhưng không có vẻ gì dữ tợn, nguy hiểm cả. Thậm chí, một người trạc chừng năm mươi tuổi cười ha hả:
   - Tôi biết thế nào cũng gặp được con Ve mà!
   Té ra những người này đi tìm bò. Biết bọn tôi bị lạc nên khuyên hai đứa tạm về nhà họ ở rồi lần hồi dò tìm gia đình. Người trạc năm mươi tuổi là bác Hiền chủ con bò, nói: - “Tụi con còn nhỏ thế này mà đi tìm mẹ sao được. May mà không chết đói, chết khát dọc đường . Về nhà bác ở rồi bác tìm dùm cho!”. Những ngày đói khát vừa qua, những kinh hoàng trong đêm tối đã làm chúng tôi không còn lựa chọn nào khác. Vậy là bọn tôi cùng về nhà bác Hiền.
   Được nghỉ ngơi và ăn uống đầy đủ nên hai đứa phục hồi nhanh chóng. Bọn trẻ con chúng tôi chẳng bao giờ ngồi yên được, nhưng lại không biết làm gì, nhất là đứa nào cũng nhớ nhà, nhớ mẹ. Vân thường ra sau chái hè ngồi khóc, tôi cũng chẳng hơn gì. Cứ nhớ ba mẹ, nhớ anh nhớ chị là hai mắt lại nóng ran. Cả ngày bác Hiền gái đi dò tìm, hỏi thăm những người tản cư. Ngày lại ngày qua ngồi chờ đợi, hy vong… Buồn quá tôi xin bác Hiền cho tôi được đi giữ bò, bác gái an ủi, bác trai đắn đo mãi cuối cùng đồng ý để tôi giữ đàn bò. Bác nói:
   - Con nói vậy cũng được, có việc làm cho khuây khỏa.
Đàn bò của bác gần hai chục con, có cả con Ve nữa. Ve là con bò sập bẫy được bọn tôi cứu. Chân nó giờ đã lành, tuy còn đi cà thọt! Tảng sáng hôm sau tôi lùa đàn bò ra những bãi bồi giữa sông, Vân đòi theo tôi cùng giữ bò. Bác Hiền đành gói thêm cơm cho hai đứa ăn trưa.
   Vào mùa khô sông không nhiều nước. Những bãi bồi xanh mướt cỏ non,  lau sậy và lùm bùm cây dại. Đàn bò quen đường cứ đi đủng đa đủng đỉnh. Hai đứa không dám theo đường của chúng vì phải bơi qua những dòng nước sâu xanh thẫm, đành chạy lúp xúp tìm lối cạn để ra bãi bồi giữa sông. Giữ bò ở vùng trung du thật sướng, chẳng phải sợ ăn lúa, phá rau củ. Thả ra gò đồi vào mùa mưa, hoặc bãi bồi giữa sông khi cạn nước. Rảnh ran không gì bằng đi giữ bò, nhưng nếu giữ bò mà chỉ có một mình thì buồn vô hạn. May mà có nhỏ Vân theo chứ không chắc buồn đến khóc mất. Cái chòi trên bãi bác Hiền che để tránh nắng mưa giờ trông sụp xệ giống như đống rác. Bọn tôi sẽ phá bỏ, dọn sạch dựng lại một ngôi nhà be bé theo cách của tôi và Vân. Nghĩ thế nên cả hai bắt tay vào việc ngay. Tôi bẻ cành, nhổ cây dựng lại còn Vân lấy những bông lau kết lại từng tấm nhỏ để lợp mái. Đến quá trưa căn lều của bọn tôi mới tạm xong, Vân tìm những bụi hoa dại đem trồng trước lều. Nó ngắt những bông hoa mắc cở màu hồng nhạt cắm trên tóc, tôi buột miệng:
   - Đẹp quá, Vân giống cô dâu quá!
   Nhỏ Vân ngúng nguẫy:
   - Thèm!
   - À, mình chơi trò cô dâu chú rể đi.
   - Vô duyên!
   Tôi ngơ ngác :
   - Hồi ở nhà bọn mình vẫn thường chơi, sao giờ “chảnh” thế?
   Vân đưa chân di dí xuống đất mặt đỏ lựng, quay người nhìn xuống mé nước :
   - Hồi đó khác, giờ khác!
   - ???
   - Hồi đó có bọn thằng Ngọng, thằng Khôi, Đức lì làm hai họ, khách khứa, giờ chỉ có “tui” với “ông” thì làm cái gì? Rõ vô duyên!
Quả thật tôi chẳng hiểu, đúng là con gái. Hai đứa đứng ngắm căn lều vừa được làm xong rồi cùng rủ nhau nhảy “ùm” xuống tắm sông.
Cuộc sống đều đặng quá cũng đâm chán, chẳng có gì để chơi. Ban ngày thì thế, còn về đêm lại nhớ nhà. Mẹ tôi không biết giờ ra sao. Chắc mẹ khóc hết nước mắt khi chạy về nhà tìm đứa con trong đống đổ nát, tan hoang. Ngày còn ở nhà tôi thấy có bà mẹ, giống như mẹ tôi – hớt hãi, cuống cuồng chạy tìm con. Tay mẹ bới tung những tro than, những đất, những gạch đổ tìm con mình. Rồi người mẹ ấy đã hóa điên, đi lang thang ngoài đường bất kể ngày đêm. “Má ơi! Giờ má ở đâu?” Và tôi lịm dần vào giấc ngủ.
   Sáng nào cũng vậy, bác Hiền gái dậy thật sớm mấu cơm xong đùm cho hai đứa tôi một bọc cơm được cột chặt trong lá chuối non. Thức ăn là ít muối é, đôi khi dăm lát thịt kho mặn hoặc vài con cá, nhúm tép rang. Sáng nay được thêm cái đùi gà (con gà đêm qua bị chồn bắt hụt). Vân cho tất cả vào trong tấm vải, cột chặt mang trên vai. Tôi vào dưới phản moi ra mấy củ mì, lấy lạt xâu lại đem theo để nướng ăn. Con Ve đã thật sự khỏe mạnh, nó luôn tỏ ra thân thiện với hai đứa tôi. Tôi định nhường con Ve cho nhỏ Vân cỡi nhưng nó lo ngồi một mình trên lưng bò vì sợ ngã. Thế là hai đứa cùng cỡi con Ve. Nó là con bò khỏe nhất đàn nên bọn tôi chẳng nhằm nhè gì khi ngồi trên lưng nó. Con Ve có vẻ hài lòng lắm, nó đi phăng phăng.
   Một đống lửa được nhen lên phía sau lều gần mép nước. Vân đi lượm cây khô bỏ thêm vào, tôi gác mấy củ mì lên đống lửa rồi xuống vũng nước cạn, nhỏ chừng bằng cái sân mò ốc. Tôm tép búng “lách chách”, tôi mò được vài con “chụp chụp” to bằng nửa bàn tay quăng lên bờ. Nhỏ Vân lấy cái nón cời lội ra bắt tôm. Hai đứa bắt cũng được kha khá tôm với “chụp chụp”. Tôi bẻ cây que xiên vào đầu tôm rồi hơ lên ngọn lửa, bọn chúng búng “rật rật”, tàn lửa bay tứ tán trông thật vui mắt, hai đứa chia nhau ăn ngon lành. Thịt tôm nướng nhẹ trên lửa thơm ngọt, mấy chú “chụp chụp” gặp lửa hả miệng toang hoát, mùi cháy của vỏ xèo xèo, nồng nồng Vân hít hà:
   - Thơm quá!
   - Ăn thêm mấy củ mì là no nức niềng…
   Bọn tôi đang ngồi ăn thì bên bờ sông có hai người đang lội ra. Người đi đầu tôi nhận ra ngay là bác Hiền trai, còn người thứ hai chưa nhận được là ai. Chợt Vân bỏ khúc mì đang cầm trên tay reo lên:
   - Cậu, cậu Hà em ơi!
   Chưa dứt câu nó chạy ào, nước văng tung tóe, tôi rượt theo. Hai đứa chạy như bay bất kể đất trời. Vân lao vào cậu, tôi cũng lao theo, cậu ôm hai đứa nhấc bổng lên cười ha hả. Lẽ ra gặp người thân trong hoàn cảnh này bọn tôi cũng cười như cậu, nhưng hai đứa lại khóc ngon lành, khóc như chưa hề được khóc. Những giọt nước mắt tủi thân, buồn nhớ, u uất bấy lâu giờ được dịp tuôn ra. Cậu hôn vào má hai đứa, cậu cười nhưng hai mắt đỏ hoe. Bác Hiền đứng yên, đưa tay dụi dụi mắt, nói:
   - Thôi, ba cậu cháu về nhà trước đi, bác ra cho bò về sau.
   Hai đứa chạy tung tăng phía trước, men theo dòng nước trong xanh, băng ngang bãi bồi như đôi chim non vừa rời tổ đang chập chờn bay. Tìm được cậu cũng có nghĩa là bọn tôi lại chia tay nơi này, nơi thời gian chưa đủ dài để chứa nhiều kỷ niệm, nhưng lại thật sâu đậm trong chúng tôi những con người tốt bụng như gia đình bác Hiền, như con Ve mà tôi xem như người bạn.
   Sự việc mà bọn tôi mong chờ nhất là được nghe cậu Hòa (cậu của Vân) kể về những gì xãy ra với mẹ và chị tôi. Cậu kéo tôi và Vân lại gần:
   - Hôm xãy ra chiến sự ở Hòa Bình, mọi người chạy hoảng loạn, chị Hai theo một nhóm chạy lên hướng Phú túc, Phú Bổn. Dì Liên định trở về tìm Vân nhưng hai bên đánh nhau dữ quá đành chạy sang nhà ngoại. Sau đó chiến sự tạm yên, dì với cậu Hòa về Phú Thứ tìm Vân. Làng xóm cháy tan hoang, dì cũng gặp mẹ tôi, cả hai bà mẹ tất tả đi hết làng trên xóm dưới, gặp ai cũng hỏi thăm thằng Hà em với nhỏ Vân. Suốt mấy ngày liền hai bà mẹ như điên như dại, khóc hết nước mắt. Sau gặp bà Ký xóm chợ nói thấy bọn nhỏ dắt nhau chạy tìm mẹ trong đạn bom, dưới trời mưa tầm tã không biết sống chết ra sao. Cùng lúc này, mẹ được tin anh Hà đang ở dưới Tuy Hòa. Thế là hai bà mẹ bàn với nhau: “dì Liên với cậu Hòa đi lên hướng trên tìm bọn tôi, còn mẹ xuống Thị xã tìm anh Hà”. Vân hỏi:
   - Cậu ơi! Mẹ con đâu?
   - Rồi sẽ gặp mẹ, con ạ!
   Cậu Hòa quay sang tôi:
   - À! Hơn nửa tháng trước cậu có gặp anh Sơn của con.
   Tôi rú lên mừng rỡ:
   - Anh Sơn... anh Sơn...! Trời ơi, cậu gặp anh Sơn con ở đâu?
   - Cậu có gặp… nhưng…
   Như linh cảm có điều gì đó, tôi hỏi dồn dập:
   - Nhưng… nhưng sao? Cậu nói đi!
   - Đánh nhau mấy ngày đêm, sau lính Cộng hòa tăng cường quân, Cách mạng rút lui. Có một anh Bộ đội bị thương ở bụng được bà con đem về cứu chữa, nhưng vết thương nặng lắm toác cả bụng, ruột cứ xì ra, bà con lấy vải mùng rịt chặt lại. Bọn địch săn lùng dữ quá, mà ở đây lại chẳng có thuốc men gì, cuối cùng theo nguyện vọng của anh Bộ đội là đưa dùm anh qua sông để tìm về trạm xá đơn vị. Hôm đó cậu đi ngang qua, biết chuyện vào thăm anh Bộ đội. Anh ngồi trên giường mặt mày xanh méc, chắc là mất nhiều máu lắm, nhìn thấy ngờ ngợ, quen quen. Hỏi ra mới biết là chú Sơn, gặp đôi lần ở Phú Thứ. Cậu tình nguyện đưa chú Sơn về trạm xá của đơn vị. Dưới đất, từng tốp lính đang lùng sục, trên trời bọn chuồn chuồn (trực thăng) bay “phạch phạch”. Khúc sông này sâu, cậu tìm đoạn hẹp và kín lấy ghe chở chú qua sông. Qua được già nữa sông, chiếc “chuồn chuồn” bỗng đâu sà xuống: “cảo… xèo… cảo… xèo”. Bọn chúng phóng rốc két, cả hai nhảy “ùm” xuống nước. Cậu bị thương ở chân tê buốt cả người, nhưng cố ngụp lặn vô được bờ, nhìn lại chẳng thấy chú Sơn đâu. Chiếc ghe dập dềnh trôi xuôi dòng. Con “chuồn chuồn” còn chưa muốn đi, nó quay lại: “cảo… xèo”! Chiếc ghe chìm luôn xuống sông. Vậy là chú Sơn đã hy sinh! Tối đến và những ngày sau bà con ra mò tìm xác nhưng không thấy, thật đau lòng!
  Tôi thẩn thờ. “Em chờ gặp anh hoài mà giờ lại nghe được tin này, anh chết thật rồi sao? Sao lại bỏ nhà mình, bỏ em mà đi nhanh thế anh Sơn! Không, anh không thể chết được! Hồi trước bọn chúng bắn thẳng vào người anh ở ga Gò Mầm mà chưa nhằm nhè gì. Quyết là anh không thể chết được, không thể chết được. Tôi tin thế!
   Ăn trưa xong cậu Hòa định xin phép bác Hiền được đưa hai đứa về nhà. Vân tíu tít như con chim non. Riêng tôi, dù biết được tin mẹ, chị Hai, anh Hà không sao, niềm vui cũng đã rất lớn nhưng lòng tôi lại quá đau đớn, ngực như có gì chặn lại, khó thở. Tôi hỏi cậu Hòa:
   - Cậu ơi! Cậu có biết đơn vị của anh con ở đâu không?
   - Cậu không biết, ở đâu quãng… Nhưng!
   - Con muốn đi tìm anh con!
   Cậu Hòa an ủi:
   - Bị thương như vậy nếu không trúng đạn, anh con cũng khó bơi được. Ruột thế kia...
   Cậu Hòa buột miệng lỡ lời chưa kịp dừng, tôi òa khóc:
   - Anh con không chết! Anh con về đơn vị rồi! Cậu cho con đi tìm anh con…
   Trên đường lác đác vài người tản cư quang gánh, bồng bế trở về lại nhà. Nghe chuyện họ góp lời:
   - Tội nghiệp cậu nhỏ. Thất lạc cha mẹ, anh lại thế…
   Một bà thiếm vác bao tời trên vai đến bên tôi:
   - À! Cách đây non nửa ngày đường có trạm xá, cậu nhỏ thử tới đó hỏi thăm xem, biết đâu Trời Phật phò hộ may ra…
   Bác Hiền ôm tôi vào lòng:
   - Để bác hỏi thăm đã, một mình con không đi được đâu!
   Cậu Hòa cầm tay tôi ôn tồn:
   - Hai đứa về nhà cậu, rồi để ngớt ngớt bom đạn cậu dẫn đi tìm anh.
   Tôi nhớ anh quá! Tôi phải đi tìm để tin là anh không thể chết dưới sông. Mà anh không thể chết dưới sông như những người chết trôi trên mương dẫn thủy dạo nào được. Anh bơi cừ lắm kia mà! Nhằm nhè gì con sông này, sá gì một đoạn sông nhép mà anh không qua được. Chỉ một “cú” lặn thôi anh nhỉ! Còn bụng bị thương, ruột lòi ra chắc anh đau lắm, rát lắm! Nhức nữa phải không anh? Cứ suy nghĩ miên man như vậy tôi lại càng quyết tâm đi tìm anh. Biết không can ngăn được, bác Hiền đành nói:
   - Thôi! Nếu con đã nói như vậy thì ở đây với bác, mai hai bác cháu ta cùng đi.
   Cậu Hòa xoa đầu tôi:
   - Con thật ngoan. Rất dũng khí, có bác Hiền đi là cậu yên tâm.
   Vân đến bên cầm tay tôi, đôi mắt đỏ hoe:
   - Vân thương anh Sơn nhưng lại không muốn xa Hà em, hay là cho Vân đi với. Tụi mình cùng đi!
   Bác Hiền đưa tay béo vào đôi má bầu bầu của Vân:
   - Không sao đâu con. Hà em đi vài ngày, gặp anh rồi về với con mà.
   - Hà em không muốn xa Vân nhưng mình phải đi tìm anh.
   -Vân cũng không muốn xa Hà em.
   -Gặp anh, gặp ba rồi mình sẽ về.
   Chiều hôm đó tôi chia tay Vân.
 
TÌM CHA    

   Thế là Vân trở về với gia đình, cuộc sum họp thật trọn vẹn. Còn tôi, dẫu rằng biết được tin tức từng người trong nhà, nhưng nỗi lo lắng, sợ hãi cứ dồn nén trong lồng ngực của đứa trẻ lên tám như tôi. Không biết mẹ tìm được anh Hà chưa? Nơi phố phường người đông như nêm cối, lạc lõng biết đâu mà lần. Còn chị Hai thân gái trơ trọi giữa rừng núi mênh mông, nơi xứ lạ người xa. Rồi anh Sơn nữa, với vết thương ấy liệu anh có bơi được vào bờ, có vượt qua được nỗi đau đớn, vượt qua được đạn bom, qua được dòng sông đang cuộn chảy? Anh có kịp về trạm xá, có gặp được ai giúp đỡ hay lủi thủi một thân một mình với vết thương xì ruột bên hông, hay anh đã…? Tôi không dám nghĩ tiếp. Từng suy nghĩ vỡ vụn, mông lung, Những lo lắng cứ nhảy múa, cứ chập chờn khiến tôi không sao ngủ được.
   Gà gáy bận hai, phía chân trời ửng hồng. Bác Hiền gái đã chuẩn bị xong cơm nước cho hai bác cháu mang theo đi đường ăn. Tôi mang bọc cơm trên vai bước nhanh ra cổng. Chẳng có sự chia tay nào vui cả, hôm qua là nhỏ Vân, sáng nay chia tay với bác gái, với ngôi nhà. Nơi đã cưu mang tôi trong những ngày lưu lạc. Tôi từ giã con Ve, từ giã dòng sông, hai bác cháu vượt qua bờ bên của con sông rộng đi về phía trước – nơi đó có anh Sơn của tôi.
   Trời vừa đứng bóng, tôi và bác Hiền tìm được trạm xá. Trạm là ngôi nhà tranh chỉ có mái lợp, còn bốn bên trống hươ. Những chiếc võng giăng qua mấy hàng cột, giăng tràn ra các gốc cây bên ngoài. Tôi bồi hồi, háo hức được gặp anh, sẽ kể anh nghe về chuyện con bò Ve sút làm hai đứa chết khiếp, chuyện mẹ xuống Thị xã tìm anh Hà, chuyện chị Hai chạy lên Củng Sơn, cả chuyện mẹ con bác Trong cháy đen thui khi đang cõng mẹ chạy múp bom. Tôi rón rén đến từng chiếc võng. Ngạc nhiên đến bất ngờ anh Sơn nhá! Bàn tay nhỏ tí, đen thui run run hé từng mép võng. Một chiếc võng, hai chiếc, ba chiếc… Mặt tôi nóng ran, tim đập thình thịch sau mỗi lần luồn qua từng cánh võng. Những chú Bộ đội, những người dân bị thương mặt mày xanh xám đang nằm thim thiếp ngủ. Chiếc võng cuối cùng cũng không có anh. Tôi như khụy hẳn xuống. Tôi mong gặp anh biết bao, anh Sơn ơi! Anh không có ở đây vậy là anh đang ở đâu, hay đã nằm lại dưới dòng sông rồi sao? Cô trưởng trạm bảo: “Mé dưới có một trạm”, thế là hai bác cháu lại đi… Cứ thế. Đến ngày thứ ba, những tia hy vọng cứ leo lét, tắt dần trong tôi. Bác Hiền khuyên nên quay về. Tôi chưa biết phải làm sao thì từ xa một tốp người đang đi lên, mấy chú Bộ đội và hai người lớn trạc bằng bác Hiền. Năm người cả thảy. Tôi chăm chú nhìn bỗng nhảy cẫng sung sướng:
   - Anh Thiệu! Anh Thiệu…!
   Chú Bộ đội đi giữa chậm lại nhìn tôi nhíu mày, chợt khuôn mặt anh dãn ra:
   - Ôi, Hà em! Sao lại ở đây, thế cả nhà đâu?
   Tôi vừa lon ton chạy theo vừa nói:
   - Em đi tìm anh Sơn!
   Bác Hiền đi theo kể vắng tắt những gì xảy ra với tôi cho anh Thiệu nghe. Bác nói:
   - Hiện cháu chỉ có một mình, mà tôi chẳng biết phải làm sao!
Anh Thiệu xoa đầu tôi:
   - Anh ở cùng chỗ với ba em. Gia đình lên cả trên này rồi, cứ tạm về đó đã rồi tính.
   Bác Hiền lấy từ trong cạp quần mấy tờ giấy bạc được xếp phẳng phiu dúi vào tay tôi, bác nói:
   - Con cất đi, thích ăn gì thì mua. Gặp được chú Thiệu ở đây bác mừng lắm! Giờ thì chúc hai anh em đi mạnh giỏi. Bác về.
   Tôi đứng lặng nhìn bác không nói được một câu. Bàn tay cầm mấy tờ giấy tiền còn đang ấm hơi người. Tôi cố ngoẻn miệng cười chào bác nhưng cứ méo xệch.
   Đoàn người tiếp tục lên đường. Anh Thiệu kể rằng: “Trước khi anh Sơn tham gia trận đánh, hai anh có gặp nhau, sau đơn vị rút về anh được tin anh Sơn mất tích...”. Tôi kể tiếp chuyện anh bị thương như thế nào, người dân đùm bọc ra sao, rồi vết thương trầm trọng, rồi bọn lính truy lùng ráo riết, rồi cậu Hòa chở qua sông bị máy bay bắn chìm ghe giữa dòng… Anh hứa sẽ tìm anh Sơn cho tôi.
   Trong đoàn còn có một chú Bộ đội cở tuổi ba Vân. Tôi thấy quen quen nhưng chú ấy có vẻ nghiêm nên không dám hỏi. Anh Thiệu bảo đó là chú Nam, cán bộ tỉnh đội, đã từng nhiều lần về Phú Thứ. Đi như vậy hơn hai ngày, chúng tôi đến một khu rừng thưa, anh Thiệu nói với tôi gia đình anh đang ở đây, và mọi người dừng lại đây năm hôm. Tôi nhìn quanh chẳng thấy nhà cửa, làng xóm, chẳng thấy bóng dáng gì là có người cả. Thấy tôi đứng ngẩn người, anh cười: - “Không chỉ gia đình anh thôi đâu, ở đây có cả một làng đấy em ạ. Họ sống dưới này nè!” Anh đưa gót chân day day lên mặt đất. Tôi tưởng anh đùa nên định nói một câu gì đó thì bất chợt phía trước cách khoảng vài chục bước chân có hai người… từ dưới đất hiện lên. Rồi bốn chú Bộ đội đi về hướng đó và biến mất! Tôi ngạc nhiên quá sức, anh Thiệu cầm tay tôi vừa đi vừa nói:
   - Dưới này là một căn hầm lớn. Có lẽ được xây từ thời Pháp thuộc. Dân làng xuống sống hẳn dưới này để tránh đạn bom.
   Hai anh em đến gần một miệng hầm được xây bằng xi măng, có hai thanh cây đóng thành thang leo xuống, thấy tôi đứng ngập ngừng trên miệng hầm, anh vịn thanh gỗ trèo xuống, nói:
   - Em cứ xuống đi, không sao đâu!
Nghe lời anh, tôi đu người trèo xuống. Hầm được xây bằng đá, rêu bám xanh rì. Nền cũng được lát bằng đá nhưng nhiều chỗ đã long tróc, rễ cây len lỏi loằng ngoằng trên vách hầm. Nước trên trần từng giọt lóc chóc rơi xuống người lạnh ngắt. Tôi lò dò từng bước trong ánh sáng lờ nhờ của miệng hầm, của các lỗ thông gió. Đường hầm chính rộng chừng bốn sải chân, dài hun hút. Người ta chặt cây rừng đóng lại như những cái sạp bán hàng ngoài chợ, nhưng lớn hơn nhiều cả gia đình ở trên đó. Phía trên treo một tấm vải đi mưa để ngăn nước từ trần rơi xuống. Ở đây chủ yếu là trẻ con và người già. Từ đường hầm chính, những đường phụ nhỏ hơn tỏa ra chi chít, tối om om tôi không dám vào. Anh Thiệu đến một chiếc sạp trống trơn dừng lại. Ở sạp bên cạnh có người nằm trùm mền, anh đưa tay kéo nhẹ tấm chăn, một bà lão ốm nhom như con tép rang, da nhăn như trái ư khô, hé mắt nhìn hai người. Anh Thiệu hỏi:
   - Bà ơi! Mẹ với em con ở bên này đi đâu rồi?
   Bà lão gượng ngồi dậy, hắng giọng nói:
   - À! Con mẹ Ty hả? Hai mẹ con nó đi từ sáng…
   Anh Thiệu cám ơn bà, sang ngồi trên sạp kế bên. Kéo tôi sang, anh nói:
   - Đây, gia đình anh ở đây! Chắc thằng Ngọng theo mẹ lên rẫy đào mỳ rồi. Em cứ nằm nghỉ cho khỏe, anh đi tối sẽ ghé lại. 
   Tôi định ngủ một giấc để bù lại những ngày dài đi đường mệt nhọc. Nằm nhìn những giọt nước rơi xuống tấm áo mưa, chạy dài qua góc rơi “tróc tróc” xuống nền hầm xâm xấp nước. Hơi lạnh từ vách hầm toát ra, tôi kéo tấm chăn định đắp lên người thì từ trong ngách nhỏ căn hầm có người đi ra. Ánh sáng lờ mờ nhưng tôi cũng nhận ra chú Nam tỉnh đội. Trong suốt hai ngày đi đường, dù tôi không dám nói chuyện nhưng chú Nam cũng không có vẻ gì “ghê ghê” như tôi nghĩ. Hơn nữa, giờ đây tôi đã gặp gia đình anh Thiệu, lại sắp gặp thằng Ngọng, tôi trở nên dạn dĩ. Tôi gật đầu chào chú:
   - Con chào chú! Chú cũng có gia đình ở đây à?
   Chú Bộ đội ngạc nhiên dừng lại, chợt nhận ra tôi, chú đến bên mép  sạp mỉm cười:
   - À, cậu em! Chú chỉ ghé lại thôi, gia đình chú không có ở đây!
   Thấy chú có vẻ thân thiện, tôi bạo dạn:
   - Con trông chú có vẻ quen quen!
   - Con ở đâu mà trông chú quen quen?
   - Dạ con ở Phú Thứ!
   - À, ra thế! Chú thỉnh thoảng có về đó công tác. Giờ chú phải đi đây, chú em!
   Nói rồi chú đi thẳng ra cửa hầm, tôi ngã dài xuống sạp nhưng không sao ngủ được, cứ suy nghĩ mông lung. Những hình ảnh cũ mới cứ đan xen vào nhau, nhảy múa, chập chờn. Mẹ tìm được anh Hà chưa? Chị Hai đang ở đâu? Rồi sung sướng thế nào khi được gặp ba, gặp anh Sơn. Anh đã khỏe để về lại đơn vị chưa nhỉ! Anh… có bị làm sao không anh? Tôi cố gạt những hình ảnh thoáng hiện lên trong đầu, tôi nghĩ về Vân, về thằng Ngọng, về những ngày tháng êm đềm đã qua. Nhớ từng trận đánh giặc giả ở Cầu trên, ở ga Gò Mầm, nhớ… Tôi nhớ “chú Bộ đội quen quen” gặp ở đâu rồi! Hồi ở Phú Thứ, đôi lần gặp chú đi cùng mấy chú xã đội du kích, có khi đi cùng chú Ngọc chủ tịch. Hồi ở ga Gò Mầm thấy chú… đi xe “rép” với lính Cộng hòa. Tôi bỗng rùng mình: - “Việt gian? Chẳng lẽ chú ấy là Việt gian sao?” Tôi nhất định phải kể chuyện này với thằng Ngọng, với anh Thiệu. Việt gian là rất nguy hiểm, mọi người đều nói thế. Trước đây, mỗi lần sinh hoạt thiếu nhi các chú cán bộ đều tuyên truyền rằng: “Phải luôn căm thù Mỹ Ngụy, tiêu diệt bọn Việt gian bán nước... “ Nằm suy nghĩ miên man rồi ngủ lúc nào không hay, khi có người lay mạnh, kéo chăn tốc lên tôi mới choàng tỉnh giấc. Thằng Ngọng đứng sát mép sạp nhe hàm răng vàng khè, nhìn tôi:
   - Ô… Ôi! Hà… Hà em!
   Tôi mừng không kể xiết, ngồi bật dậy, nó ốm quá, xanh mướt khiến cái đầu như to thêm ra. Hai đứa dắt tay nhau đi ra cửa hầm. Tôi kể đủ thứ chuyện không đầu không đuôi, cứ chuyện nọ xọ chuyện kia. Còn nó quanh đi quẩn lại: “lên nương trồng mỳ với lại về hầm, mà cứ cà cà đến sốt cả ruột. Tôi đem chuyện “ông đeo gương đen” đi xe “rép” Mỹ hồi gặp ở ga Gò Mầm kể cho nó nghe, nó gãi gãi cái đầu rối lùm bùm như tổ quạ nghĩ ngợi, đôi mắt Ngọng sáng hẳn lên:
   - Mình… mình……!
   Tôi phát cáu:
   - Mình mình cái con khỉ! Cậu đừng… cà lăm có được không?
   Mặt nó đỏ rựng lên:
   - Mình… mình…!
   Cố thúc giục đừng cà thì nó lại càng cà lăm tợn. Đành dịu giọng:
   - Cậu nhớ ra rồi chứ gì?
   Bỗng một bàn tay đặt lên vai tôi:
   - Chào hai chú em! Bạn thân với nhau à, gặp ở đây thú vị nhỉ?
   Tôi giật mình quay lại nhìn người vừa nói, chợt cả người tôi lạnh ngắt, lắp bắp:
   - Chú…!
   Ngọng trố mắt chăm chú nhìn người mới đến, thốt lên:
   - Đúng! Đúng! Ông… ông… đeo gương… đeo gương… đen!
   Ngọng nói xong chạy giật lùi ra sau lưng tôi. Khuôn mặt chú Nam như bạnh ra:
   - Chú nói ai đeo gương đen? Chú em nhầm với ai đó rồi! Mà đeo gương đen có gì lạ nào?
   Thằng Ngọng đứng sau lưng tôi nhọn mỏ lên:
   - Ngồi… ngồi xe… xe ríp Mỹ!
   Quả thật chẳng ai dại bằng thằng Ngọng. Tôi không kịp bịt miệng nó lại. Khuôn mặt chú Nam tái hẳn, chú nhìn thật nhanh xung quanh bằng đôi mắt sắc lạnh:
   - Mấy chú em đừng nói dại, tôi đi đánh Mỹ mà lại ngồi xe rép Mỹ à? Ngu!
   Chẳng biết chú nói bọn tôi ngu hay ai ngu nhưng linh cảm sự nguy hiểm cứ lởn vởn quanh hai đứa. Bọn tôi mong gặp anh Thiệu quá. Chú Nam có vẻ như giận lắm, chú đi nhanh ra phía mé rừng và mất hút ở đó. Thằng Ngọng khăng khăng chú ấy chính là ông đeo gương đen ngồi trên xe ríp bước ra ở ga Gò Mầm, tôi cũng tin hai người là một. Khuôn mặt với cái sẹo phía trước lỗ tai thì không lẩn vào đâu được. Càng tin thì nỗi sợ trong tôi càng lớn. Cả hai đứa quyết định trở lại sạp, chỗ ở của Ngọng và không đi đâu hết, chờ anh Thiệu về rồi hay và cũng sẽ không hé lộ bất kỳ ai chuyện này.
Căn hầm buổi trưa nhộm nhịp hẳn lên, mọi người trở về nói chuyện râm ran. Hai đứa ngồi trên sạp chặp lâu cũng thấy ngứa ngáy đôi chân, tôi rủ Ngọng:
   - Cậu có dây thun không?
   Thằng Ngọng nhanh nhẩu:
   - Ná…ná…!
   Tôi gật đầu, Ngọng đưa tay vào vách hầm kéo bật nhánh rễ sang một bên, lôi ra một bọc nhựa cười khặc khặc đầy đắc ý. Tôi thầm công nhận: “thằng này thiệt bài bản và chu đáo”. Trong bọc có ba gọng ná chữ u được bôi máu chim nham nhở, một đùm dây thun. Tôi nhanh chóng làm giàn ná thun, kéo thả đánh “phựt” một tiếng thật êm tai, tròng vô cổ rồi đứng lên:
   - đi bắn chim Ngọng ơi!
   Thằng Ngọng quàng ná thun vào cổ, hăm hở như thửa nào cả bọn rủ nhau đánh giặc giả. Hai đứa trèo lên miệng hầm. Một chú “Chắt quạch” đang lơ ngơ trên cành cây gần đó, tôi cúi xuống lượm hòn sạn bỏ vào bọc ná:”phựt” một tiếng khô ấm phát ra, Ngọng reo lên:
 - Nghẻo… nghẻo… rồi! 
 Tôi hứng chí ngồi xuống tìm những hòn đá thật đẹp, tròn trịa lận vào cạp quần. Ngọng chạy đến nhặt con “chắt quạch” lấy máu quệt lên gọng ná, tôi lại cho tiếp chú chim nữa lìa cành, nhưng chỉ bị thương, nó sả cánh chao nghiêng, lượn chập chờn trên những bụi cây, hai đứa cứ thế chạy đuổi theo. Có tiếng cu đất “gù… gù” đâu đó rất gần, tôi vểnh tai lắng nghe, Ngọng sè sẹ đi bên cạnh, cả hai dán mắt lên những ngọn cây. Một con cu đất béo núc thật vô tư đang ra sức “gù… gù” trên cháng ba. Tôi đi nhẹ từng bước tiến lại sát gốc mà cu cậu vẫn không hay biết. Viên sạn trong bọc ná được kéo căng, thằng Ngọng đi phía sau định nói gì đó nghe “ú ớ”. Tiếng dẫm chân của Ngọng mạnh quá làm con cu đất hốt hoảng vỗ cánh bay mất. Tôi bực mình quay lại định sững cồ với nó, nhưng khi vừa nhìn thấy cảnh tượng trước mắt tôi chết điếng suýt đánh rơi giàn ná thun. Ông Nam không biết từ đâu xuất hiện đang siết cứng cổ thằng Ngọng. Đôi bàn tay ông ta như hai gọng kìm, nó không kêu được cứ “ặc ặc” trong cuống họng, hai chân choài đạp trên mặt đất. Qua giây phút sững sờ, tôi định la làng nhưng ở đây xa hầm quá sẽ không ai nghe thấy, mà thằng ngọng mặt nó tím tái, miệng há to, tôi đưa giàn ná thun lên nhắm thẳng vào mặt ông ta, kéo căng “phựt” ông ta rú lên buông cổ thằng Ngọng ra ôm lấy mặt. Ngọng chưa kịp hoàng hồn, tôi la lớn:
   - Chạy! Chạy đi Ngọng ơi!
   Thằng Ngọng có lẽ quá khiếp đảm với chuyện vừa rồi, nó líu quíu chạy được vài bước ngã nhào. Ông Nam một tay ôm mặt dính đầy máu, tay kia đưa xuống hông rút súng, tôi nhào tới kéo Ngọng chạy. Chạy được mấy bước bỗng nghe “đoàng, đoàng” cổ chân phải của tôi thấy hơi buốt một tẹo và tê tê còn Ngọng đang chạy chợt đứng khựng lại, khụy xuống nó vói theo:
   - Hà… Hà em…!
   Tôi chẳng còn hồn vía đâu mà đứng lại, cứ thế lao về phía trước “đoàng đoàng!” Tôi chạy bất kể đất trời, gai góc, hố hầm, không dám quay đầu lui. Chạy như vậy có lẽ lâu lắm, đến khi không còn sức nữa, người lảo đảo, rừng cây đầy những dây leo, bụi rậm tôi vấp phải rễ cây ngã sóng soài. Mệt quá! Không đủ sức ngồi dậy được. Nghĩ thầm: “Mình chết dưới tay ông ta rồi! Nó bóp cổ mình cho đến khi tái xanh tái xám, đến lúc thè dài lưỡi ra… là ngủm đời! Hoặc nó “đoàng” một phát…” Nghĩ đến đó tôi hơi rùng mình, thấy rợn cả người. Tôi hé mắt ra nhìn, chung quanh chẳng có ai cả. Tôi lồm cồm ngồi dậy, đầu gối lác một miếng tươm máu mà vẫn không thấy xi nhê gì, chỉ có cổ chân phía sau đỏ lòm máu và giờ mới thấy đau. Tôi lấy cái khăn bác Hiền đưa mà lâu nay tôi cột quanh bụng để cất tiền ra rịt cổ chân bị thương lại: “thằng Ngọng chết rồi! Nó chết bởi tên Việt gian” lỗi này cũng có phần của tôi, tội nó quá! Tôi không thể để nó nằm ngoài rừng như vậy được, không thể để trương phình lên được. Phải nói cho mẹ với anh Thiệu nó biết nhưng phải làm sao đây? Trở về lại hầm quả thật tôi không dám. Có hai đứa biết tên Nam là Việt gian, một chết rồi còn lại tôi, chắc chắn nó không tha! Mà Việt gian là bán nước, bọn chỉ điểm – ai cũng bảo thế nên tôi lo lắm! Tôi đưa tay sờ nhẹ vào vết thương đạn bắn thấy máu vẫn còn rịn ướt cả tay, bây giờ mới thấy thật sự đau, chẳng biết kiểu này có đi nổi không đây. Định vịn gốc cây đứng lên chợt nghe thoang thoảng có mùi gì khét như ai đốt nhựa cây, mùi khói của cỏ - không phải, khét nồng thơm thơm như ai đang hút thuốc! Tôi khom người thật thấp lủi nhanh vô lùm cây gần đó cảnh giác, nghe ngóng. Tiếng sột sạt của lá khô, cành cây gãy làm tôi rờn rợn. Tôi đưa tay vạch tán lá trước mặt, mở căng mắt,vểnh tai nghe ngóng. Mùi thuốc lá thoang thoảng, nhưng vẫn lặng im không một bóng người. Tôi toan bò ra núp vào gốc cây to gần đó quan sát cho rõ. Chưa kịp thực hiện ý định thì một bóng người xuất hiện cách lùm cây tôi ngồi ước chừng hơn mười bước chân. Tôi run bắn người: “Ông ta!” Đúng là ông Nam một tay cầm súng, tay kia gạt những cành cây chắn lối. Một bên mặt bê bết máu, con mắt bên trên nhầy nhụa đỏ lòm, tôi suýt reo lên: “ Nó bị đui một mắt!” Nhìn giống như ác quỉ. Tôi run quá! Đến nước này nó sẽ giết ngay nếu phát hiện ra tôi. Khẩu súng trong tay nó vung vung chỉa về phía trước, xoi mói từng gốc cây, bụi rậm. Đang đi bỗng nó dừng lại ngó quanh, tôi đâm hoảng. Phát hiện ra rồi sao? Tim tôi đập thình thịch, to quá! Có lẽ ở ngoài kia nó nghe mất thôi. Tôi dùng tay bóp chặt lấy ngực, gập người xuống bất lực nhìn nó. 
   Ngồi như vậy chừng như lâu lắm, tôi chờ nghe một tiếng súng. Vẫn yên lặng, chỉ có tiếng bước chân sột sạt dẫm trên lá khô. Tôi hơi quỳ xuống, cúi đầu thật thấp chồm tới phía trước để nó khó thấy hơn. Trông tên Nam có vẻ kiệt sức, bước đi loạng choạng. Nếu ná thun còn đạn, tôi sẽ nhắm thật chính xác vào con mắt còn lại của tên Việt gian. Nó mà đui cả hai mắt thì chẳng còn gì để sợ nữa. Nhưng khẩu súng đen ngòm cứ nhè vào hướng tôi ngồi núp mà ve vẫy. Tôi đảo mắt nhìn quanh tìm hòn sạn, chẳng có. Ngoài mấy cục đá bự chảng. Chợt dưới chân có cái gì đó trơn trơn, mát lạnh cứ chuồi qua quẹt lại, tôi toan rụt chân lên thì một cái đầu rắn trườn tới, dọc theo người: “Trời ơi, rắn mai gầm!” tôi điếng hồn, tê cứng cả người. Con rắn dài quá, to hơn cả cổ tay. Từng khoanh vàng mềm mại lướt như trôi qua người. Cái lưỡi thè thè ra trông đến khiếp, mùi tanh nồng phả vào mặt. Tôi không dám cử động, mà cũng không thể cử động được. Hai mắt mở thao láo, toàn thân tôi cứng đơ xanh dờn không một giọt máu. Con rắn hổ chầm chậm ra khỏi bụi đi về phía tên Nam. Tôi đưa mắt nhìn theo: “Ước gì nó “đớp” thằng đó một phát nhỉ! Tên Nam nhìn thấy con rắn định chỉa súng bắn, nhưng nghĩ sao lại cúi xuống nhặt lấy khúc cây rồi bỏ đi. Tôi nằm im thật lâu chừng như nó đi khá xa mới rón rén bò ra khỏi bụi rậm.
   Tôi ra khỏi lùm cây theo đường cũ tìm về căn hầm, về lại nơi thằng Ngọng bị bắn chết. Chân bây giờ đã thấy đau rất khó đi. lúc đầu do sợ bị giết nên cắm đầu chạy quên cả đau, giờ thế này phải làm sao đây? Tôi nhặt một khúc cây làm gậy, đi chừng đã mỏi nhừ cả chân, chân bị thương thì tê buốt mà chẳng thấy căn hầm đâu, chẳng thấy thằng Ngọng nằm đâu. Càng đi, cảnh vật, cây cối càng lạ hoắc, dây leo chằng chịt: “Lạc đường rồi!” Tôi đâm hoảng, quày trở lui hay đi tiếp? Cứ đi lan man như thế không biết bao lâu gặp một cánh rừng thưa. Vừa đói vừa khát cộng với nỗi lo sợ khiến tôi kiệt sức. Định ngồi xuống thân cây ngã để nghỉ ngơi, bỗng có tiếng bước chân nghe rất gần: “Thằng Nam?” Đành bó tay, hết đường trốn rồi! Nó sẽ chỉa mũi súng vào lưng tôi: “Đoàng” Thế là xong! Như bản năng, tôi ngồi thụp xuống quay lui: “Không phải nó!” Cách chỗ tôi không xa có hai người phụ nữ kỳ lạ - một già một trẻ, không mặc áo, chỉ quấn tấm vải bên dưới, trên lưng mang một gùi củ mỳ. Chẳng biết là ai nhưng tôi mừng lắm, như có thêm sức mạnh, tôi leo qua thân cây ngã chạy theo. Hai người phía trước nhìn thấy tôi bỗng vụt chạy. Tôi ra sức đuổi, họ lại càng chạy nhanh. Do phải mang nặng trên lưng, hơn nữa, tấm vải quấn quanh bụng vướn víu khó chạy. Hai phụ nữ la lên, tiếng nói nghe lạ lắm, tôi chưa từng được nghe. Vừa chạy tôi vừa gào to:
   - Đừng chạy! Đừng chạy! Con chỉ hỏi thăm đường thôi mà!
   Hai người càng chạy hăng hơn. Những củ mỳ rơi tung tóe. Từ phía sau có thêm mấy người chạy tới, họ cũng mang củ mỳ trên lưng. Người đàn ông và một đứa nhỏ trạc bằng tuổi tôi. Chẳng cần biết ất giáp gì, đứa nhỏ lao vào đánh tôi túi bụi. Thấy nó hung hăng xông đến đấm đá, tôi chỉ biết ôm đầu gập người chịu trận. Thực ra tôi cũng có thể đánh lại hoặc bỏ chạy. Hoặc hơn thế, với chiếc ná thun trong tay tôi dư sức cho nó thua trận. Nhưng tôi đang đau chân với lại muốn hỏi thăm đường để về lại căn hầm. Sau một hồi đấm đá tơi bời mà không thấy tôi chống trả, nó xem ra cũng mỏi tay. Người đàn ông đi đến nhìn tôi dò xét. Hai phụ nữ thấy tôi không thể gây nguy hiểm gì cũng quay lại, họ lượm những củ mỳ quăng ngược lên lưng, rồi nhìn người đàn ông và đứa nhỏ, họ nói gì đó. Người đàn ông tiến đến gần tôi xổ ra một tràng, tôi chẳng hiểu gì, lòm còm bò dậy. Tay chân, mình mẩy đau nhừ, mắt trái bị một cú đấm sưng húp. Tôi cố đứng lên nhìn ông ta, phân bua:
   - Cháu chỉ hỏi đường, cháu không phải người xấu, cháu không làm gì cả.
   Người đàn ông lại gần tôi:
   - Mày là người Kinh?
   Chẳng biết người “Kinh” là gì nhưng tôi đoán chắc không xấu như “Việt gian” nên gật đầu bừa. Có lẽ ông ta cũng hiểu được đôi điều, ông cười cười nhìn đứa nhỏ. Nó rón rén đến gần, đưa tay sờ vào người, vào chỗ sưng húp trên mắt. Người phụ nữ lớn tuổi thấy thế đi đến bụi cây gần trước mặt bứt mấy lá gì đó bỏ vô miệng nhai, rồi tới chỗ tôi nhả nhúm lá nhai nát bém lên bàn tay, bốc lấy đắp lên nơi mí mắt sưng. Bà ta làm như vậy tôi cũng thấy được an ủi phần nào. Thằng nhỏ ngập ngừng đến bên, cầm tay tôi nói:
   - Tao tưởng mày đánh mẹ… 
   - Mình chỉ hỏi thăm đường. 
   - Mày về nhà tao đi. Ăn no cái bụng đã, cái nắng cao lắm rồi.
   - Nhà bạn gần đây không?
   - Tao không phải “bạn”, tao là Riêng. Mày đi chừng một “khâu rựa” thôi là tới nhà tao mà!
   Tôi hiểu láng nháng nhưng chẳng hỏi lại. Không biết “khâu rựa” của thằng Riêng kiểu gì mà đi muốn sái cả chân, đờ cả mắt mà làng xóm vẫn bặt tăm. Công nhận đôi chân của nó cứ thoăng thoắc, gùi củ mỳ nặng oằn trên vai nhưng nó đi trông cứ như không.
   Đến chừng quá xế trưa, bóng nắng bắt đầu chạy dài chúng tôi mới về tới làng. Làng của nó chẳng giống quê tôi chút nào, lèo tèo mấy nóc nhà, mà nhà nào nhà nấy cao lêu đêu, liu xiu như sắp ngã. Người ở bên trên, phía dưới đàn heo nằm phơi bụng, lũ gà đứng trên những thanh gỗ ngang, niễng mặt nhìn chúng tôi. Mọi người móc gùi mỳ vào cháng cây, leo cầu thang lên nhà, bọn gà lao tới mổ lia lịa. Người đàn bà rút mấy củ quăng xuống cho đàn heo. Bọn heo con, heo lớn rượt nhau giành ăn kêu ụt ịt cả góc sân. Tôi theo thằng Riêng leo lên hết cầu thang, ngồi phịch xuống sàn gỗ thở dốc, nó chỉ tay về một hướng xa lắc lơ nào đó, nói:
   - Mày ở dưới kia phải không? Cái chân của người dưới đó không đi được trên những trái núi đâu!
   Tôi nóng mặt chống chế:
   - Mình đi nhiều ngày rồi mà bụng luôn lép xẹp,thiếu ăn.
   - Tao chỉ sợ đói cái bụng thôi, không sợ cái chân đi đâu.
   Hai người phụ nữ tôi gặp đầu tiên - mẹ và chị nuôi của nó. Người đàn ông tên Leo cũng là cha nuôi. Thằng Riêng lạc gia đình khi buôn làng nó bị chiến tranh, nhà ông Leo cũng có một đứa con trai bằng tuổi Riêng bị lạc gia đình nên gặp Riêng ông Leo nhận nuôi luôn. Trong nhà, mọi người đang chuẩn bị ăn trưa. Riêng khoe với tôi:
   - Mấy ngày trước làng tao có con trâu chết, thịt trâu chia còn nhiều lắm, mày sẽ được ăn no cái bụng.
   Tôi là đứa trẻ háu ăn. Lâu nay bữa đói bữa no, lúc đói nổ đom đóm mắt, tái xanh tái xám, khi no lưng chén cơm chẳng thấm vào đâu. Nay nghe nhà thằng Riêng còn rất nhiều thịt, mắt tôi sáng trưng, đưa tay xoa xoa cái bụng lép xẹp nhủ thầm: “Mày sẽ không còn réo nữa nhá!” Chẳng đợi đến tiếng gọi thứ hai của mẹ Riêng, tôi đã ngồi xếp bằng ngay ngắn bên cái nia được phủ tàu lá chuối xanh rì. Bếp lửa bập bùng nổ lách tách, nồi củ mỳ sôi sùng sục. Ông Leo với tay lên giàn bếp lấy xuống một xâu thịt… đã bốc mùi! Lớp da vàng cháy chuyển sang màu xám xịt, còn thịt tái méc. Ông ta dùng dao cắt từng lát to tổ chảng. Tôi khều thằng Riêng, thầm thì:
   - Ăn thịt này à?
   - Ừm!
   - Có kho, nấu gì không?
   - Không!
   - Để vậy?
   - Ừ!
   - Mình thấy… muốn mửa. Nó thu…. í!
   Riêng trợn mắt nhìn tôi:
   - Mày không ăn là cái bụng của mày không thiệt lòng, không tốt đâu!
   Tôi chưa kịp nói gì thì ông Leo lấy thêm một xâu gì lòng thòng treo trên vách. Mùi thum thủm lan tỏa khắp căn nhà, nếu không vì cái lườm mắt và câu nói vừa rồi của thằng Riêng chắc tôi đã chạy ra ngoài rồi, quả thật không thể chịu nổi. tôi lại khều nó:
   - Cái gì thế?
   - Ruột!
   - Để làm gì?
   - Ăn!
   - Ăn?
   - Ừ, chấm với cái muối!
   - Sao lại có cái món ấy?
   - Mày không biết à? Quý lắm!
   - Nó giảng giải:
   - Khi mổ trâu, người ta lấy ruột non cột hai đầu lại rồi trụng qua nước sôi xong đem treo lên giàn bếp để dành ăn!
   Nó nói tỉnh rụi làm tôi lợm giọng, muốn ói quá. Ruột cứ cuồn cuộn như cố đẩy hết thảy những gì có trong đó ra ngoài. Tôi gập người lại, một chút nước gì chua lét tứa ra trào lên miệng, tôi nhổ vội xuống giữa hai kẹt chân, dẻo quẹo chảy dài thành sợi như dây cước câu cá. Ông Leo đang xắc đùm ruột nhìn thấy tôi mặt mày xanh xám, miệng chảy nước giải chắc tưởng đói lắm, ông ngừng tay, nói:
   - Tao biết cái bụng mày đói lắm rồi!
   Nói xong ông chồm người tới nồi củ mỳ trên bếp đang bốc hơi nghi ngút, nhón một củ để trước mặt tôi, bốc luôn một vốc ruột vừa xắc bỏ vô tô. Ông cười khè khè:
   - Người anh em ăn đỡ một miếng đi. Ăn xong món này đến năm trái núi cũng trèo qua nổi.
   Tôi lúng búng trong miệng, nước miếng trong tứa ra, cổ họng như muốn mở toang hoác, lại sắp ói rồi. Tôi vùng chạy ta ngoài, thằng Riêng vụt theo giữ lại. Nó thầm thì:
   - Tao biết mày không ăn được cái đó, nhưng mày bỏ chạy là không tốt đâu, mọi người nghĩ mày không có cái bụng giống họ!
   Cứ nghĩ đến những món đó đã sởn hết gai óc rồi chứ đừng nói gì ăn. Tôi nói như van lơn:
   - Có cách gì giúp mình đi, không thể ăn cái món lòng ruột ấy được!
   - Mày ăn củ mỳ với thịt.
   - Thịt cũng… hôi!
   Nhưng có lẽ thịt… đỡ hơn! Tôi nghĩ thế. Riêng đẩy tôi vô lại nhà, nói gì đó với cha mẹ rồi quay sang tôi:
   - Mày ăn thịt với củ mỳ!
   Một bữa ăn được háo hức chờ đợi tan biến nhanh trong tôi. Ngồi nhìn cả nhà ăn thật ngon lành, loáng cái trên nia lá sạch banh thịt, lòng. Mọi người đứng lên, tôi cầm theo củ mỳ vừa ăn vừa trèo xuống sân. Riêng kéo tôi lại rồi chỉ vào chân bị thương:
   - Cái chân của mày bị sao?
   Tôi kể vắn tắt chuyện xãy ra cho nó nghe, Riêng đi vào nhà nói gì đó với ông Leo, lúc sau ông cầm ra một nhúm bột đen sì như lọ nồi cùng bát nước muối, ông tháo khăn đưa thằng Riêng đi giặt rồi lấy nước muối rửa vết thương cho tôi. Viên đạn của tên Nam găm vào phần thịt của ống chân, may mà không làm gãy xương. Ông Leo rửa sạch rồi rắc thứ bột đen đen vào vết thương, ông nói:
   - Cái chân của mày sẽ nhanh khỏi thôi mà.
   Ông leo xuống cầu thang lát sau lên cầm theo mấy chiếc lá với cọng dây chuối, ông áp lá vào vết thương rồi lấy dây chuối quấn lại:
   - Tôi bị con heo rừng cắn rách chân rồi cũng mau lành thôi mà.  
   Nắng chiều chỉ còn sáng trên những ngọn cây. Buôn làng đìu hiu với những sợi khói vương vương trên mái tranh xiêu vẹo. Thằng Riêng muốn tôi ở lại chơi với nó đến “con trăng” sau, nhưng không thể được. Tôi còn phải đi tìm anh Sơn, tìm gặp ba, gặp anh Thiệu và cả tìm hỏi thăm thằng Ngọng thế nào, nó được cứu hay chết rồi. Giá như đừng có bom đạn chiến tranh, gia đình không lưu lạc mỗi người một phương như thế này tôi sẽ ở chơi không chỉ một “con trăng” thôi đâu! Tôi đã kể nó nghe về Ngọng, về tên Việt gian và lấy gọng ná thun khoe với Riêng:
   - Mình dùng cái này bắn đui mắt tên Việt gian để cứu Ngọng đấy!
   Thằng Riêng có vẻ thích, nó ngồi im lặng lắng nghe. Khi tôi kể về gia đình, những năm tháng ấm êm, rồi cả nhà lưu lạc… Nó cầm tay tôi, hai mắt đỏ hoe:
   - Tao cũng giống mày, giờ không biết cha, mẹ và em ở đâu!
   Nỗi thương cảm trong lòng lại dâng trào, tôi thương nó bơ vơ, nó thương tôi lưu lạc. Hai đứa trẻ cùng cảnh ngộ ngồi với nhau bên đống lửa bập bùng trong đêm. Trẻ con thế đấy, mau nhớ nhưng cũng nhanh quên. Khi tôi gương ná thun bắn “phựt” vô đống lửa, tàn lửa nở hoa bay tứ tán, nó chạy ù lên nhà cầm xuống một vật mà tôi chưa từng thấy bao giờ. Riêng trịnh trọng đưa lên ngang tầm mắt nói:
   - Đây là cái “nỏ”! 
   Tôi tò mò sờ lên cái “nỏ” của nó, sớ gỗ láng tưng, đen bóng giống như chữ “T”. Thằng Riêng rút từ trong ống tre ra một cây tên, nó kéo căng sợi dây cài vào chốt sau, đặt mũi tên lên khe nỏ, quỳ xuống nhắm vào khúc củi to đang bén lửa: “phựt” Tiếng phát ra thật đanh, khúc cây lung lay, hoa lửa lại bay tung tóe. Tôi đến gần đống lửa, mũi tên gim chặt, phần đuôi còn rung nhè nhẹ. Tôi reo lên:
   - Hay quá!
   - Tao đi săn với cha, bắn cả heo rừng…
   - Nếu cái “nỏ” bé bé một tí sẽ vừa tay bạn hơn!
      - Của cha tao mà! 
      - Thích ghê!
      Tôi rút mũi tên ra khỏi khúc củi thầm nghĩ: “ Nếu cái này mà găm vào mặt tên Việt gian thì chắc là xuyên qua sọ rồi!” Riêng thấy tôi mân mê mũi tên, liền nói:
   - Rồi tao đẽo cho mày một cái nỏ thật đẹp!
   - Và mình sẽ học bắn nỏ.
   - Còn tao tập cái ná thun.
   Buổi sáng khi thức giấc, mọi người lên rẫy cả. Ánh nắng len vào nhà qua kẻ liếp thành từng miếng phẳng, nổi vân những sợi khói từ bếp tỏa ra. Nồi củ mỳ thơm phưng phức cơi tràn nắp vung. Bụng đói cồn cào, tôi bật dậy đi ra phía cầu thang. Thằng Riêng ngồi bên bụi cây Cò ke làm gì đó thật chăm chú. Thấy tôi, nó im lặng phủi tay đứng dậy đi thẳng lên nhà, lát sau bưng xuống rổ củ mỳ. Tôi cúi xuống cầm thanh gỗ đẽo nham nhở, hỏi:
   - Bạn làm cái gì đây?
   - Nỏ!
   - Gần xong chưa?
   - Gần!
   - Khi nào?
   - Con trăng sau!
   - ……
   Tôi chưng hửng, nhìn dáng vẻ miệt mài gọt, đẽo của nó đâm thương quá, ước gì ở đây lâu hơn. Tôi ngồi xuống cạnh, choàng tay qua cổ Riêng, nói:
   - Ừ! Khi nào xong mình sẽ xin bạn.
   - Không đâu, tao làm cho mày mà!
   - Giờ Riêng cất đi, tụi mình còn phải đi nữa.
   Nó dừng tay đẽo, gác miếng gỗ lên cháng ba gốc Cò ke, cầm tay tôi nói:
   - Cha tao nói cái chân của mày chưa đi được đâu mà.
   - Nhưng mình thấy đi được, không đau lắm.
   - Phải chờ làm thêm cái thuốc lần nữa.
   - Chắc không sao.
   - Có mà, con ma sẽ bắt mày, con ma sẽ bỏ lửa vào người mày, Giàng ơi!
   Thằng Riêng nói lung tung tôi chẳng hiểu nhưng thấy nó quá tha thiết nên thôi đành ở lại thêm ngày nữa. Thấy tôi đồng ý nó mừng ra mặt.
   Vậy là phải ở lại thêm ba ngày để ông Leo rửa vết thương và làm thuốc cho tôi. Đi lại cũng còn đau nhưng có vẻ đỡ hơn nhiều so với hôm tôi mới đến. Riêng tìm cho tôi một cây gậy để chống đi cho dễ. Sáng hôm sau tôi dậy sớm nhưng đã thấy nó chuẩn bị đồ đạc đâu ra đó, ngồi chờ tôi trong góc nhà. Vợ chồng ông Leo với đứa con gái đã lên rẫy từ tinh mơ. Nó mang gùi xuống, không quên cầm theo cái nỏ và bó tên. Riêng khoe:
   - Mẹ tao nấu xôi nữa!
   Tôi cắt tàu lá chuối gói thêm mấy củ mỳ cho vào gùi rồi mang lên vai.Thằng Riêng nhìn cười cười:        
   - Trông mày giống người của tao quá!  
   Nghe nó nói tôi thấy vui vui, cúi xuống nhìn lại mình. Quả thật, hai đứa chẳng khác gì nhau mấy. Chiếc quần xà lỏn mặc lâu ngày nó thun lại như cái lò xo, rút lên tới háng. Chiếc áo rộng thùng thình cũ mèm, dơ cứng phủ quá mông, chẳng thể gọi nó màu gì. Còn tay chân, mặt mũi còm nhom, đen sì. Thấy tôi có vẻ thích mang gùi, nó lặng lẽ đến cột nhà sàn lấy xuống cái gùi khác to hơn, bỏ tất cả đồ trong gùi tôi đang mang vào gùi nó:
   - Cái chân mày đau không mang được nhiều đâu mà.
   Thằng Riêng cầm nỏ tôi cầm rựa, hai đứa lên đường.
 
                          Còn tiếp
                    Phạm Tú Uyên
 

            KÝ ỨC TUỔI THƠ
 
        (Tiếp theo và hết)
 
   Nắng đã lên khá cao nhưng trong rừng cái lạnh còn se se, cỏ ven đường ướt đẩm hơi sương. Tôi vừa đi vừa nhai củ mỳ. Thằng Riêng quả có đôi chân bằng vàng, nó đi thoăn thoắt. Gặp những lùm gai mây lòa xòa, bụi rậm dây leo chằng chịt nó cứ phăng phăng, tôi theo muốn bở hơi tai. Hai đứa vượt qua những rẫy nương của người vùng cao. Gần trưa gặp một con suối nhỏ, cả hai dừng lại nghỉ. Thằng Riêng lôi từ trong gùi toàn bộ lương thực mang theo: “Mấy khúc mỳ chín, túm khoai lang xắc khô, đùm xôi cùng dăm củ mỳ sống mà tôi bỏ theo ban sáng. Nó chọn một tảng đá bằng phẳng, mở đùm xôi hai đứa bốc ăn ngon lành. Ăn xong thằng Riêng men theo dòng suối, tôi nằm duỗi dài trên phiến đá, nhìn lên bầu trời qua kẽ lá. Nó đi loáng cái đã quay lại, trên tay một xâu cá trắng ánh bạc còn đang quẫy đành đạch. Không nói không rằng, nó lấy hai hòn đá bằng nắm tay ngồi xuống đập “chách chách”. Chẳng hiểu Riêng định làm gì, tôi tò mò nhìn theo. Nó ngồi đập chừng gần bằng thời gian ăn bữa xôi. Đập rồi lại thổi “phù phù”. Không thể đoán là nó đang làm cái trò gì, tôi cứ căng mắt theo dõi. Không phải đợi lâu, từ chỗ thằng Riêng thổi, một làn khói mỏng yếu ớt như sợi tơ bay lên. Chưa hết ngạc nhiên, sợi khói to dần rồi bùng lên một ngọn lửa. Không nhịn được, tôi reo đầy thán phục:
   - Hay quá!
   Riêng nhìn tôi ngơ ngác:
   - Mày nói hay cái gì?
   Tôi đưa tay chỉ vào ngọn lửa đang cháy:
   - Bạn làm ra lửa hay quá!
   Nó ngẩn người: 
   - Cái lửa này ai cũng làm được mà!
   Vừa nói nó vừa nhặt những thanh củi khô bỏ thêm vô đống lửa, tôi nhanh nhẹn tìm cành cây xiên vào những chú cá.
Lâu lắm rồi tôi chưa hề được ăn món cá. Trong bụng đủ thứ hầm bà lằng: “Bắp, mỳ, khoai lang, cơm, xôi, lá rừng, ổi…” Đôi khi đỡ dạ với những trái xoài rừng chua lét, ổi dại bằng ngón chân nhai muốn rớt cả răng. Bụng căng cứng nhưng chừng như vẫn thiêu thiếu, vẫn thấy đói. Mùi cá nướng tỏa ra thơm nức, hai đứa bẻ ăn ngon lành. Tôi góp thêm bữa ăn có món cá nướng là con cà cưởng và chú cu đất. Món này làm không công phu như ở quê, chẳng ướp muối ớt, cuộn lá ổi gì ráo. Vặt lông sơ sài thảy vào đống lửa, các chú căng tròn vàng tươm, mùi thơm muốn toát lỗ mũi. Tôi xé cu đất ra làm hai đưa Riêng nửa con. Nó cầm nhai ngang, rau ráu cả xương. Nó ăn giống thằng Ngọng quá! Tôi bần thần: “Ngọng ơi!” Hình ảnh nó trợn mắt ngáp ngáp, hai chân choài đạp dưới đất cứ ám ảnh mãi trong tôi mỗi khi nghĩ về Ngọng.
   Riêng nhặt củ mỳ bỏ vào gùi, hai đứa lội qua suối cắt rừng đi tiếp. Thằng Riêng tài thực, đi trong rừng nó như con nai, con sóc. Một cành cây choài ra đường, trĩu những quả chín, vàng ươm, nó vặt mấy quả quăng vào gùi. Tôi cũng với tay hái hai quả, mật tươm ướt cả tay. Quả lớn bằng trái chanh, lởm chởm gai như chôm chôm nhưng mềm hơn nhiều. Tôi chưa biết phải ăn như thế nào, Riêng bỏ nguyên trái vào mồm – “Thằng này tham ăn quá!” Tôi rủa thầm và từ tốn cắn từng miếng một. Mùi thơm ngọt, hăng nồng thoảng lên mũi. Chưa kịp nuốt thì đầu lưỡi rồi khắp cả miệng tê rát, nóng và cay như nhai phải ớt. Tôi phun phù phù, chùi lia lịa vào ống tay áo. Thằng Riêng thấy vậy đứng cười như nắc nẻ:
   - Trái này chỉ mút thôi, không ăn được đâu mà!
   - Sao không nói trước?
   - Tưởng mày biết!
   - Có bị làm sao không?
   - Không!
   - Miệng tao nóng như ngậm lửa...
   - Ừ!
   Nó tỉnh bơ đến vô tâm trong nỗi sợ hãi khiến tôi tức phát điên. Đôi môi giựt tưng tưng, nóng hầm hập tôi đưa tay lên sờ, nó căng như được bơm hơi. Thằng Riêng cứ cười khúc khích, tôi nổi cáu:
   - Mày cười được nữa à?
   - Tao không cười mày.
   - Cười ai?
   - Cười miệng mày thôi mà!
   - …???
   - Nó giống lỗ đít con gà sắp đẻ.
   Tôi nhào tới lấy trái cây còn lại nhét vô mồm nó cho bỏ ghét. Thằng Riêng cắm đầu chạy thục mạng, tôi cà nhắc rượt theo, cứ thế hai đứa chạy gần hết cánh rừng lúc nào không hay. Thằng Riêng đang chạy bỗng đứng phắt lại, nó nom nom cái gì đó ngoài bìa rừng rồi ra dấu cho tôi im lặng. Tôi lom khom nép theo những thân cây đến bên, nhìn theo tay nó chỉ. Ngoài bìa rừng là rẫy trồng mỳ, có hai người đang bẻ lá mỳ bỏ vào gùi, bên cạnh còn hai người nữa – một bộ đội và một người đàn bà. Họ đang nói với nhau chuyện gì đó. Những tán lá mỳ xanh mướt che khuất tầm nhìn nhưng tôi vẫn nhận ra họ, tôi reo lên sung sướng:
   - Anh Thiệu!
   Bất kể những cây mỳ cản lối, những gai góc ken dày dưới chân, tôi lao về phía trước, Riêng cũng chạy theo sau. Anh Thiệu trố mắt nhìn hai đứa trẻ dân tộc từ trong rừng phóng ra, anh không hề nhận ra tôi. Thằng Riêng đuổi kịp, kéo tôi lại:
   - Nó… chắc không phải người tốt mà!
   Tôi đâm ra bối rối: “sao anh Thiệu làm mặt lạ, không nhận mình nhỉ?” Người đàn bà trông quen quen: “Ô! Bác Tư!” Tôi chưa kịp lên tiếng, mẹ Ngọng nói to:
   - Đứa nào đi trước giống thằng Hà em, phải không?
   Tôi sung sướng hét lên:
   - Con! Hà em, Hà em đây bác Tư ơi!
   Bác Tư, cả anh Thiệu chạy về phía tôi:
   - Trời đất! Mới có mấy hôm mà trông em lạ hoắc, miệng mồm kỳ lạ thế?
   Bác Tư ôm tôi vào lòng, bác khóc:
   - Bác nhận con qua linh cảm thôi, sao lại ra nông nỗi này? Còn thằng Ngọng của bác…
   Tôi chợt nhớ ra điều quan trọng nhất, bèn hỏi:
   - Thằng Ngọng...
   Anh Thiệu không để tôi nói hết câu, kéo ngồi xuống tán cây mỳ tránh nắng:
   - Em ngồi xuống đây đi. Ngọng bị thương nặng ở đùi và ở hông nhưng cũng đã ổn rồi, bác sĩ bảo thế!
   - Từ hôm bữa đến giờ lo cứu chữa thằng Ngọng xong mọi người đổ xô tìm cháu.
   Mẹ Ngọng chen vào. Tôi bồn chồn, anh Thiệu đặt tay lên vai tôi:
   - Giờ thì em kể cho anh với mẹ nghe buổi trưa hai đứa đi đâu, và sao Ngọng bị thương, do ai bắn?
   Tôi đinh ninh một điều rằng: “Khi gặp anh tôi sẽ kể hết những gì đã xảy ra” nhưng giờ lại đâm lúng túng, không biết phải bắt đầu từ đâu. Đang loay hoay với những hình ảnh rời rạc được chắp nối dần thì phía dốc rẫy một người chống gậy đi lên. Với cái dáng đi ấy, với con người đó tôi không bao giờ quên được. Tôi run bắn lên, toan chạy nhưng chẳng hiểu sao tay chân cứ cứng đơ. Tôi chỉ tay về hướng người đang đi lên, thều thào:
   - Tên… Tên Nam! 
   Anh Thiệu và bác Tư quá đỗi ngạc nhiên nhìn tôi. Thằng Riêng ngồi bên chờ hóng chuyện, thấy tôi hốt hoảng nó chưa hiểu ra, nhưng có vẻ đoán được sự nguy hiểm khi “người lạ” đến. Nó chụp lấy cái “nỏ” vói lấy ống tên rồi kéo tay tôi chạy:
   - Người này xấu à? Hay nó là tên “Việt gian” mà mày kể?
   Tôi gật đầu, Riêng nói cụt ngủn:
   - Đi!
   Tôi chụp tay anh Thiệu quay qua bác Tư:
   - Đừng nói con đang ở đây, đừng nói gặp con!
   Bác Tư trố mắt ngạc nhiên, anh Thiệu dường như đoán ra sự việc Ngọng bị thương và tôi bỏ chạy có liên quan đến ông Nam. Anh gật đầu nhìn hai đứa đi nhanh tới chỗ mấy người dân tộc bẻ lá mỳ. Thằng Riêng đặt tay lên vai tôi, nói:
   - Mày đừng có sợ!
   Tôi lom khom nhìn qua tán lá, nói khe khẽ:
   - Nó là… thằng “Việt gian”!
   - Tao bắn nó?
   - Không được, nó có súng!
   Riêng đứng thẳng người, nói:
   - Được mà!
   - Không! Có anh Thiệu rồi để anh ấy xử, bạn không được làm lộ.
   Riêng không nói gì, tỏ vẻ bực bội nhưng cũng chiều theo ý tôi , nó nhìn sang mấy người bẻ lá mỳ tuôn một tràng tiếng lạ hoắc rồi quay sang tôi:
   - Tao với mày bẻ lá đi!
   Tôi chẳng có hồn vía đâu bẻ lá mỳ. Thằng “Việt gian” đang đứng bên anh Thiệu nói chuyện. Tôi cố căng tai nghe ngóng. Mắt dán chặt vào nó. Khoảng cách tuy không xa nhưng gió rừng thổi u u, thêm vào đó những cây mỳ cao lêu đêu, mang trên thân từng túm lá khô, lắc lư xào xạc nên chẳng tài nào nghe được. Nó hươ hươ tay nói với anh Thiệu rồi chỉ về phía hai đứa đang đứng. Tôi run bắn lên khi nó dợm chân định bước tới. Anh Thiệu đặt tay lên vai nó nói gì đó rồi chỉ tay về hướng bìa rừng. Thằng Riêng rút mũi tên cầm tay, nói với người đàn ông bẻ lá mỳ, ông ta cầm cái rựa đi theo. Riêng nhìn tôi trấn an:
   - Tao nghe lời mày rồi. Tao không cho nó vô đường này thôi mà.
   Nói rồi người cầm “nỏ” kẻ cầm rựa băng băng đi ra chỗ tên Nam.    
  Thằng Riêng quả lanh lợi và thông minh thật. Nó và người đàn ông tiến thẳng tới nhóm người đang đứng nói gì đó, tên “Việt gian” có vẻ nghĩ ngợi rồi đi về phía bìa rừng. Đợi họ đi thật xa tôi mới lò dò chui ra khỏi rẫy mỳ. Bác Tư nhìn thấy hỏi ngay:
   - Ông ta đi tìm cây thuốc gì đó chữa mắt, sao con lại sợ?
   - Thế không nói gì nữa à? Có nói... tìm ai không?
   - Không! Chỉ nói bị cây đâm vô mắt...
   - Con bắn vô mắt ông ta đấy!
   Bác Tư há hốc miệng:
   - Sao thế? Sao con lại dám bắn vào mắt ông ta?
   Chưa kịp trả lời, anh Thiệu đến cầm tay tôi:
   - Có liên quan như thế nào đến Ngọng bị thương? Em kể hết cho anh nghe.
   - Tại nó bóp cổ Ngọng!
   - Sao lại bóp cổ Ngọng?
   Tôi bắt đầu từ chuyện ở dưới hầm, chuyện ông ta “ ngồi trên xe “rép” Mỹ ở ga Gò Mầm, rồi ông tái mặt như thế nào khi thằng Ngọng nhận ra, rồi bọn tôi rượt theo con cu đất, rồi ông bóp cổ… Tôi nhất nhất kể lại nhưng chẳng đầu chẳng đuôi. Anh Thiệu và bác Tư chăm chú lắng nghe. Nghe xong, như phát hiện được điều gì, anh Thiệu vụt đứng phắt dậy, nói:
   - Con phải báo cáo gấp chuyện này cho đơn vị, thằng Ngọng có thể bị nguy hiểm. Má đưa Hà em về hầm dùm con!
   Anh quay sang tôi:
   - Em nhớ đừng để ông Nam thấy và không được nói chuyện này với ai nghe.
   Anh dặn xong đi nhanh xuống đồi và mất hút vào cánh rừng thưa. Thằng Riêng đề nghị cho nó cùng theo về tới hầm trú, tất nhiên là tôi rất vui.
   Bác Tư nôn nóng trở về với thằng Ngọng nên bác đi như chạy. Chân tôi bị thương nên không thể đi nhanh được, thỉnh thoảng lại phải nghỉ nên bác Tư đi một đoạn lại phải đứng chờ. Riêng có vẻ buồn, tôi hỏi gì nó cũng không nói, chỉ ầm ừ cho qua chuyện, nhưng tôi muốn nó vui. Gợi chuyện hoài mà nó vẫn câm như hến, tôi đâm ra bực mình, gắt:
   - Cậu ngậm hột thị à?
   Nó há miệng ngơ ngác:
   - Không có mà!
   - Sao cậu không nói?
   - ……
   - Giận mình hả?
   - Không, giận tao!
   - …???
   - Tao không muốn xa mày mà!
   Trong tôi như có một cái gì đó chạy rần rần khắp người. Tôi dừng lại cầm tay nó, đôi bàn tay khô cứng, nhỏ và đen xám. Tôi bóp thật mạnh: - “Riêng ơi! Xa cậu, mình cũng rất nhớ! Biết không?” Nghĩ vậy nhưng không nói được lời nào. Môi rung rung, ngực như có tảng đá đè, tôi xúc động lắm. Có lẽ thằng Riêng cũng tâm trạng như tôi, nó siết chặt đôi tay định nói gì đó, bác Tư đi phía trước giục:
   - Nhanh lên hai đứa!
 
   Sắp gặp được thằng Ngọng rồi lại phải chia tay với Riêng, tôi vui buồn lẫn lộn. Mảnh rừng có căn hầm đang ở trước mặt. Chợt anh Thiệu xuất hiện, có thêm một chú bộ đội nữa. Anh nói gì đó với chú bộ đội rồi đi đến bên tôi và Riêng:
   - Em không phải về hầm và cũng chưa thể đến thăm Ngọng.
   Tôi ngạc nhiên, anh xoa đầu tôi nói tiếp:
   - Để bảo vệ an toàn cho em, em phải đi theo anh Kim.
   - Nhưng em cần thăm Ngọng…
   - Rồi em sẽ được thăm nhưng không phải bây giờ.
   Tôi bối rối đưa mắt nhìn Riêng, anh Thiệu nói luôn:
   - Cả cậu bé này cũng đi với em.
   Thằng Riêng tái mặt:
   - Cán bộ bắt tao à?
   Anh Thiệu cười, kéo hai đứa lại gần nói:
   - Không có bắt em đâu mà! Đi với Hà em rồi vài hôm nữa anh đưa cậu bé tốt bụng về nhà. À! Hà em đến đó sẽ có tin vui.
   Nghe anh nói có tin vui tôi sướng đến tê người, chạy đến níu tay anh:
   - Anh nói đi, Anh Sơn phải không? Hay em gặp ba?
   - Gần như vậy. Em đến đó khắc biết!
   Nói xong anh đi với bác Tư về hướng căn hầm. Tôi tần ngần định chạy theo hỏi cho rõ nhưng anh Kim ngăn lại, bảo:
   - Ta đi thôi các em! 
   Nói xong anh Kim đi trước, Riêng kéo tay tôi nối gót theo sau. Quả thật, lời nói úp mở của anh Thiệu dù gây cho tôi nhiều thắc mắc, đưa vào lòng tôi những nghĩ ngợi mông lung, nhưng dẫu gì thì đó cũng là niềm vui. Niềm vui tột cùng trong tôi, niềm vui không thể dấu trong lòng được, nó toát ra từ ánh mắt, tiếng cười, từ dáng đi, điệu nói. Tôi sắp gặp ba hay anh Sơn đây? Với ai thì trong tôi cũng đang rộn ràng, lâng lâng sung sướng. Từ ngày xa nhà đến nay không biết bao tháng, bao ngày. Đói khát, hiểm nguy cứ rập rình từng bước chân. Nẻo đường loạn lạc đi tìm cha, tìm anh giờ đây rực lên, ửng hồng phía trước. Tôi bước đi như con chim sáo. Thằng Riêng không hiểu vì sao anh Thiệu lại bắt nó đi theo tôi cùng anh bộ đội, nhưng thấy tôi vui, cười nói líu lo nên nó cũng bớt nghĩ ngợi. Hơn nữa, cùng đi với tôi đó là điều mà lòng nó muốn. Khi tôi nói “sắp được gặp cha” nó nhảy cẫng lên ôm lấy tôi, nó reo mừng như niềm vui này là của nó vậy. Đây là lần đầu tiên thấy thằng Riêng biểu lộ tình cảm, và đã gây cho tôi một cảm xúc khó tả: - “Riêng ơi! Cậu thật tốt với mình” Tự nhiên tôi nghĩ đến và thương nó quá! Cha mẹ và em nó giờ ở đâu? Sống chết ra sao? Nó buồn, đau lòng như tôi đã từng tan nát ruột gan khi nghe anh tôi bị chết trên dòng sông. Nghĩ thế nên tôi không cười nói huyên thuyên nữa, đi chầm chậm bên Riêng:
   - Mình với bạn lại đi bên nhau, thích nhỉ?
   - Ừ, thích!
   - Rồi bọn mình hỏi tìm cha mẹ và em bạn.
   - ……
   - Bạn đừng buồn. Sẽ gặp mà…! 
   - Họ chết cả rồi!
   - Sao lại nghĩ thế, mình tin là vẫn còn sống và đang tìm bạn đấy!
   Niềm hy vọng dù le lói vẫn tốt gấp nhiều lần hơn để nó tắt ngấm. Tôi đã từng như vậy khi nghĩ về anh Sơn. Có vẻ lời tôi nói làm nó vui hơn, khuôn mặt lại rạng rỡ. Dường như trong thâm tâm tâm - từ phía chân trời xa lắc lơ nào đó, hiện lên hình ảnh mẹ cha và đứa em thân yêu đang mỉm cười cùng nó.
   Bọn tôi cùng anh Kim vượt qua một trái đồi trọc, mọc đầy những bụi cò ke và hoa sim tím. Đến một hẻm núi, con suối róc rách dưới chân, bên kia bờ có một chòi gác nằm vắt vẻo trên cháng ba của cây cầy đại thụ. “Giá mình được leo lên đó, thích nhỉ!” Chú bộ đội gác lại ngồi trên tảng đá dưới gốc cây nhìn chúng tôi đến. Anh Kim lội qua suối nói chuyện với chú bộ đội và đưa tay ngoắc hai đứa:
   - Qua đây đi mấy em, gần tới rồi!
   Bọn tôi chào chú bộ đội rồi nhanh chân chạy theo anh. Vào sâu trong hẻm núi một đoạn, anh Kim chỉ tay lên triền núi phía trước, tôi nhìn theo tay anh thấy thấp thoáng mấy gian nhà tranh, nhưng dưới chân núi, đá dựng đứng, cây rừng ken dày, kín mít không một lối đi. Quanh co thêm một lúc, khi những gian nhà tranh ẩn hiện bên trên, mé đường có một lối rẽ mòn, khúc khủy. anh nói: “Hai em lên đi, có người đợi ở đó!” Mặc dù đã chuẩn bị sẵn tinh thần nhưng tôi vẫn rất bất ngờ với thông tin anh Kim báo. Tôi như chơi vơi, như đang mơ:
   - Anh nói… ba em chờ?
   Hỏi xong tôi mừng đến nỗi trơ mắt nhìn anh, chẳng nói được tiếng cám ơn. Anh mỉm cười đi nhanh và khuất vào khúc quanh hẻm núi. Hai đứa men theo lối mòn leo lên. Mấy gian nhà tranh thấy đó mà đi hoài vẫn không tới. Tôi nôn nóng, muốn mình có được đôi cánh như con chim bay vù lên với ba, sà vào lòng: “Con nhớ ba quá, ba ơi!” Chặng đường dài lưu lạc giờ sắp kết thúc, ba đứng ngay cửa đợi tôi. Không! Ba cũng mong gặp tôi như tôi luôn nhớ ba. Người sẽ ra ngoài đầu triền núi đón thằng con út. Nghĩ thế nên tôi leo lên dù mệt bở hơi tai nhưng vẫn cố tình lẩn khuất vào những tán cây, bụi rậm, thật bất ngờ ba nhé! Con sẽ “hù” ba từ phía sau lưng. Ngôi nhà hiện ra, sân là một vuông đất gập gềnh, lổm nhổm những tảng đá, những gốc cây. Bốn gian nhà tựa lưng vào vách núi. Mé trái gian chính có một người mặc đồ bộ đội, ngồi trên phiến đá giữa sân, nghiêng lưng về hướng bọn tôi. Thằng Riêng đi sau, nhéo vô hông, nói:
   - Ba mày kìa!
   Tôi ngồi thụp xuống dụi dụi mắt, đôi mắt đỏ hoe. “Ba ốm và lưng còng nhiều quá! Mấy năm rồi không gặp…” Tôi định đi thật nhẹ đến bên ba, ôm vòng vào người và nói: “Ba ơi! Thằng Hà em của ba nè!” Tôi dợm bước trèo lên bật đá, chợt người đó đứng dậy. Cánh tay phải để trần, băng trắng toát nơi bả vai: “ba bị thương?” Tôi đau nhói như có ai đè vào ngực. Chẳng thể chần chừ được, tôi leo lên mép sân. Riêng dừng lại bên gốc cây, dường như nó khóc. Nghe tiếng động, người đó quay lại:
   - Các cháu tìm ai?
   Tôi chưng hửng, ấp úng không nên lời:
   - Dạ… Dạ cháu tìm ba…!
   - Hai cháu đi nơi khác tìm thử xem, chú ở đây gần mười ngày rồi có thấy ai đâu, chỉ có vài đứa trẻ con…
   Tôi chới với, lạnh ngắt cả người, đôi chân bủn rủn, trước mắt mọi cái như tối sầm lại, đôi tai lùng bùng, chợt có tiếng ai đó gọi như reo:
   - Hà em!
   Như vừa tỉnh cơn mê, một bóng người từ trong nhà lao ra. Đứa đứa trẻ con trạc bằng tuổi tôi và Riêng. Tôi ngạc nhiên và bất ngờ quá đỗi:
   - Đức lỳ!
   Đúng Đức lỳ thật rồi, chính nó chứ không thể là ai khác. Hai đứa ôm chầm lấy nhau:
   - Sao cậu ở đây?
   - Mình tới hôm qua.
   Đức lỳ đưa tay chỉ Riêng vẫn còn đang đứng bên gốc cây:
   - Ai đấy?
   Tôi lại kéo tay Riêng đến bên Đức lỳ:
   - Chuyện dài lắm, từ từ rồi kể - ba, anh Sơn mình đâu?
   - Bác Ba ở “cứ”!
   - Sao lại ở “cứ”, mà “cứ” là cái gì?
   - Thì “cứ”… là “cứ” chứ còn cái gì nữa! Bác Ba được anh Thiệu báo là đã gặp cậu, bác sai mình đến đón, được chưa?
   Nghe Đức lỳ nói tôi mừng rơn:
   - Giờ về “cứ ba” đi!
   - Hôm qua thì thế, còn giờ kế hoạch thay đổi rồi không đi nữa, ở đây “chơi” vài ngày! Anh Thiệu với mấy chú nói vậy.
   Tôi rất nóng lòng gặp cha nhưng cũng đành phải nghe theo. Ba đứa kéo nhau ngồi xuống một tảng đá to dưới gốc cây giữa sân. Tôi kể nhảy cóc chuyện nọ xọ chuyện kia, bắt đầu từ dạo Đức lỳ quyết tâm đi trả thù. Khi đó bỗng dưng nó biến mất, chẳng ai biết đi đâu. Cỡ tuổi đó “sẩy nhà ra bơ vơ” nên mọi người đều cho rằng nó lưu lạc chốn nào, không biết sống chết ra sao với một thân trơ trọi, rồi cũng quên đi với những lo toan hằng ngày. Nhưng lúc đó nó chọn đi đường của nó, cứ nhắm hướng núi mà phăng lên. Đói no, ấm rét cũng một bận như tôi, nay ổn rồi. Nó gặp được cha, thế là cha đưa nó về ở chung với “anh nuôi” của đơn vị. Đức lỳ “quản lý” cả một đoạn suối, chuyên bắt ốc, cá, hái nấm, lặt rau nuôi quân đánh giặc, ban đêm còn được đi học nữa. Giờ trông nó lanh lợi, hoạt bát hẳn lên. Nó bảo: “Nếu chăm chỉ lao động và học tập sẽ được vô trường Thiếu sinh quân”. Nhưng xem ra chuyện học không khoái bằng bắt cá dưới suối, trường Thiếu sinh quân không hấp dẫn bằng được làm cậu bé liên lạc, được làm anh du kích, anh bộ đội, được ôm súng bắn đoàng đoàng sướng hơn! Tôi nhìn thấy mình chẳng bằng góc nó. Suốt ngày chỉ biết ham chơi: bắn chim, tắm mương… Thời gian lưu lạc có lớn lên đôi chút nhưng vẫn còn là trẻ con. Tôi biểu lộ sự khâm phục với nó, nó cười xè:
   - Đã ở trên này ai mà chả vậy! Cậu mới cừ, chỉ với gọng ná thun mà dám bắn lòi mắt thằng “Việt gian” có súng!
   Thằng Riêng nãy giờ ngồi bên cạnh lắng nghe tôi và Đức lỳ nói chuyện, nó góp lời:
   - Tao cũng ghét “Việt gian” lắm! Nó kêu máy bay bắn xuống buôn làng tao… Tao sẽ trả thù cho cha mẹ và em tao, tao cũng trả thù dùm “thằng Ngọng” nữa.
   Thế là ba đứa lại xoay quanh chuyện thằng Ngọng bị thương, chuyện thằng “Việt gian” tìm giết tôi:
   - Gặp cậu chắc chắn nó giết!
   - Trả thù mày bắn lòi cái mắt nó mà…
   - Nó giết để giữ bí mật chuyện “Việt gian” của nó.
   Tôi ngẫm nghĩ, chợt nhớ lời anh Thiệu: “Thằng Ngọng có thể bị nguy hiểm!” Tôi nhìn chằm chằm vào Riêng rồi lại quay sang Đức lỳ:
   - Đúng rồi!
   - Cái gì đúng?
   - Không tìm được mình…
   - Mày lên núi cao không tìm được đâu mà!
   Tôi nói không kịp thở:
   - Nó sẽ quay lại giết Ngọng!
   Cả hai tròn mắt nhìn tôi, đồng thanh:
   - Làm sao bây giờ?
   Tôi ấp úng:
   - Mình chưa biết!
   Ba đứa lại ngồi bàn đến sự an nguy của Ngọng. Đức Lỳ đưa ra kế hoạch:
   - Mình phục kích… bắt sống nó!
   - Bắt cái củ khoai từ! Nó to con, lại có súng…
   Thằng Riêng rụt rè:
   - Tao bắn… sau lưng bằng nỏ!
   - Khó lắm! Mình bị nó lùng thiếu điều đái trong quần…
   Bàn tán râm ran nhưng cũng chẳng đi đến đâu. Bỗng Riêng như phát hiện ra điều gì:
   - Mình bắt nó… như săn heo rừng!
   Bọn tôi ngạc nhiên, nó hào hứng nói tiếp:
   - Mỗi người cầm vũ khí núp một góc, chính giữa lối đi đào cái hố, che lá rồi bỏ mồi lên trên…
   Đức lì “xì” một tiếng rõ to:
   - Khùng! Thằng “Việt gian” mà đào hố, bỏ mồi… nhử heo!
   Riêng tiu nghỉu, ngồi dí dí ngón chân trên đất. Tôi vụt đứng dậy:
   - Có mồi rồi!
   Đức lỳ kéo tay tôi ngồi xuống:
   - Mày lại khùng nữa.
   - Cậu khùng thì có, mồi là thằng Ngọng!
   Đức lỳ và Riêng chưng hửng, nhưng hai đứa có vẻ hiểu ra:
   - Ừ, đúng đó! Sao không nghĩ ra hè, chắc chắn nó sẽ tìm đến Ngọng.
   - Bọn mình phục kích ngay trạm xá.
   - Chơi một trận… ngon lành!
   - Cả ba đứa!
   - Có vũ khí thứ thiệt.
   - Tao nỏ!
   - Tao có dao găm!
   - Tao ná thun!
   Thỏa thuận với nhau nhanh chóng, khí thế đang sôi sục tôi bỗng đâm lo:
   - Nhưng… anh Thiệu dặn mình phải ở đây!
   Đức lỳ… lỳ thế mà cũng bối rối. Nó có vẻ bực bội, đi đi lại lại quanh tảng đá. Thằng Riêng ngạc nhiên nhìn chúng tôi:
   - Nhưng mình có đi luôn đâu mà!
   Đức lỳ bồn chồn, thòng một câu thăm dò:
   - Xong rồi về lại đây, đừng cho anh Thiệu biết!
   Tôi hơi ngần ngừ, nhưng nghĩ đến Ngọng vừa thoát chết lại sắp gặp nguy hiểm và quá ghét tên Nam đã bắn vào chân tôi, dù vết thương cũng đã ổn nhưng đi nhiều vẫn thấy đau đau, tôi đáp luôn:
   - Y chang! Tụi mình giả đò đi bắn chim, “thanh toán” nó xong, tối về ai mà biết!
   Phương án được đưa ra, cả ba nhất trí: Tên Nam biết mặt tôi nên không được ra mặt, phải thường xuyên núp trong bụi rậm gần trạm xá, Đức lỳ cũng không ló mặt vì sợ anh Thiệu thấy. Còn Thằng Riêng, do cả bọn cho rằng anh Thiệu không nhớ mặt, hơn nữa nó đã biết tên Nam nên được đi thăm dò công khai. Nói là làm, ba đứa nhanh chóng xuống núi. Đức lỳ chạy nhanh vào nhà, chớp mắt đã phóng ra với cái túi vải mang trên vai, hông đeo lủng lẳng lưỡi lê có bao hẳn hoi, trông oai ra phết. Nó móc từ trong túi vải ra một nắm khoai lang dai (khoai lang nấu chín xắt lát phơi khô làm lương thực) chia cho tôi và Riêng ăn đi đường.
   Vùng này Đức lỳ là Thổ địa. Ngóc ngách rừng, suối nào mà không in dấu chân nó. Nó dẫn hai đứa lội qua mấy con suối cạn đi đường tắt đến trạm xá. Mỗi lần qua suối tôi đều mò tìm những hòn sạn, lớn hơn ngón tay cái nhét đầy hai bọc túi áo. Những hòn sạn tròn trịa, trắng đục lạo sạo trong ngực, reo lên theo từng bước nhảy. Tôi kiểm soát lại giàn ná thun – tốt! Trận đánh sắp tới không còn đơn giản là trò chơi trẻ con nữa. Quả thật, giờ không còn là trò chơi đánh giặc giả như thuở nào. Không còn hễ cứ thua là giơ tay đầu hàng rồi rủ nhau nhảy ùm xuống mương tắm một trận, hoặc bị “địch” bắn đau… có đứa khóc ré lên chạy về méc mẹ! Lần này nếu có sơ sẩy điều gì là chết như chơi. Ba đứa ngu ngơ, ăn chưa no, lo chưa tới, làm sao đối đầu được với con sói nham hiểm, độc ác – tên “Việt gian” đầy thủ đoạn điên khùng.
   Băng qua một cum rừng nhỏ, Đức lỳ đi chậm lại:
   - Sắp tới rồi!
   Thằng Riêng hào hứng xốc lại gùi lương thực trên vai, tay mân mê cây nỏ. Nghĩ đến những chuyện sắp xảy ra đôi chân tôi tự nhiên bủn rủn, mồ hôi tươm ướt trán: - Sợ chăng ? Tôi phân vân tự hỏi như vậy. Vâng, tôi sợ chết! Tôi không phải đứa nhát gan nhưng thật sự tôi sợ nếu chết đi sẽ không còn gì cả - sẽ không bao giờ được gặp ba, không được nhìn mặt anh Sơn và nghe anh kể về những trận đánh, về chuyện “ôm đùm ruột” bơi qua sông. Chỉ rán thêm vài ngày nữa thôi. Ba với anh đang đợi tôi ở “cứ”… Rồi sẽ không thấy mặt chị Hai, anh Hà, không được nằm vào lòng, hít mùi chua nồng nhưng thơm ấm của mẹ. Rồi muôn đời không còn thấy nhỏ Vân nữa. Rồi còn thằng Ngọng, Đức lỳ, Riêng… Càng nghĩ, tôi thấy bước chân mình như chậm hơn, tay chân lạnh toát. Thằng Riêng dừng lại đợi, thấy bộ dạng tôi, nó hỏi:
   - Mày bị đói cái bụng à?
   Đức lỳ quay lui, đưa tay sờ lên trán:
   - Có thể nó kiệt sức hoặc trúng gió.
   Nói xong Đức lì mở miệng túi vải, lôi ra một cái chai nhỏ, lớn hơn ngón chân cái. Bên trong còn lưng nửa chai nước màu vàng, đặc sánh, nói:
   - Mật ong đấy! Mày ngậm một tí là khỏe ra ngay.
   Tôi lúng túng đưa tay đẩy lui:
   - Không, mình không mệt!
   Riêng bỏ gùi xuống móc ra mấy củ mỳ, đưa mỗi đứa một củ:
   - Ăn đi! Ăn no rồi đánh giặc!
   Ba đứa ngồi xuống vệt cỏ bên đường mòn gần bìa rừng. Mặt trời đã ngã về tây, những tia nắng không còn mạnh mẽ, nó yếu ớt, hiền lành. Hơi sương từ cỏ cây tỏa ra lành lạnh, tôi nhẹ kéo cổ áo lên, co vai lại nhìn Riêng và Đức lỳ:
   - Trời về chiều nhanh quá! Không chừng nhá nhem chẳng thấy đường… mà về.
   - Bây giờ lơ mơ một tí là hỏng như chơi.
   - Tao thề với Giàng sẽ bắn thằng “Việt gian” để trả thù cho Ngọng, cho cha mẹ với buôn làng tao.
   - Nhất định rồi! Cả nhà tao chết vì giặc, tao đâm lưỡi lê này vào ngay tim nó.
   Miệng đắng nghét, đầu hơi váng nhưng nghe hai đứa bạn quyết tâm chắc cú, dứt khoát khiến mặt tôi nóng bừng. Lòng tôi vẫn thấy như in hình ảnh bác Trong cõng mẹ chết cháy thê thảm trên hiên nhà, làng xóm cháy tan hoang. Những xác người trôi trên mương dẫn thủy trương phình, tôi nhớ hình ảnh Ngọng bị bóp cổ, đôi chân choài đạp lên đất, hai tay cào cào trong không khí.  
   Đức lỳ nhét lại chai mật ong vào túi vải, rút ra một tờ giấy gấp tư, chìa sang tôi nói như reo:
   Quên mất Hà em ơi! Cậu có thư của bác ba.
   Tôi sung sướng hét lên, nhào tới ôm chầm lấy Đức lỳ, chộp nhanh tờ giấy từ tay nó. Không thể diễn tả nỗi vui sướng của tôi lúc này đâu, nó chạy rần rần khắp cả người, nó lâng lâng tưởng như mọi cái chung quanh tan nhòa, biến mất. Tôi chưa vội đọc, áp lá thư vào ngực để nghe niềm sung sướng trào dâng, chợt có mấy tiếng súng nổ nghe gần lắm Đức lỳ chạy ra bìa rừng rồi phán đoán:  
   - Nổ từ hướng trạm xá, có chuyện rồi!
   Tôi nhét vội lá thư của ba vào túi áo đựng đầy sỏi lượm dọc đường, cài khuy nút cẩn thận rồi bước nhanh ra bìa rừng. Thằng Riêng đưa mắt nhìn tôi và Đức lì như muốn nói: “Chạy tới đó thôi!” Đức lỳ lao ra trảng rừng thưa xen lẫn đồi cỏ tranh. Vừa chạy vừa gọi:
   - Chạy tới trạm xá anh em ơi! Nó bắn thằng Ngọng rồi!
   Riêng cầm nỏ phóng lên trước, tôi cà nhắc chạy theo sau. Ba đứa cắm cổ lao về hướng trạm xá. Chạy một đoạn tôi la lớn:
   - Chạy tản xa ra đừng tụm lại.
   - Sao lại xa ra?
   Tôi nhớ hồi chơi giặc giả, mỗi lần rượt đuổi “địch” không ai lại chạy dồn đống mà đuổi, nó nện một cục đất, trật thằng này cũng trúng đứa kia. Nghĩ thế nên gào tiếp:
   - Lỡ thằng Nam bỏ chạy lên đây gặp bọn mình…
   Đức lỳ nổi máu lỳ:
   - Chắc gì nó chạy hướng này!
   - Nó chạy cũng điên như con heo rừng bị rượt thôi, không biết được đâu mà! 
   Tôi tạt qua mé trái, Riêng thấy thế tách về bên phải, Đức lỳ ở giữa, cứ thế mà chạy trên đồi cỏ tranh cao gần lút đầu. Nắng chiều vàng rực, gió lao xao làm gợn sóng cỏ tranh như đồng lúa quê nhà. Ba đứa mãi miết chạy. Tôi và Riêng chạy hai bên tuy ít cỏ tranh nhưng những bụi cây lùm bùm vướn lối, hơn nữa chân lại đau nên tôi chạy khá chậm. Đức lỳ bị tranh che nên nó cứ lúp xúp giữa đồi tranh mênh mông. Đang chạy loằng ngoằn với những lùm cây vướn lối, tôi quay nhìn ngang sang phải, chẳng thấy Đức lỳ đâu, nhìn lui không có. Bên kia bóng dáng Riêng cũng biến đâu mất. Tôi đâm chột dạ: Rơi hố bẫy hay bị trăn quấn, cọp vồ? Toan lên tiếng gọi thì thấy giữa đồi cỏ tranh nơi Đức lỳ vừa chạy, từng mảng tranh rạp xuống, bóng người lồm cồm, nhấp nhô. Tôi khủng khiếp thét: “Trời ơi! Trăn quấn Đức lỳ rồi!” Chẳng còn nghĩ được điều gì, tôi lao tới chỗ Đức lỳ, tiếng ú ớ, tiếng quẫy xuống đất thình thịch. Chưa rõ ra sao nhưng chắc chắn Đức lỳ đang bị nạn. Tôi mò tìm khúc cây hoặc hòn đá cầm tay nhưng chẳng có gì. Hoảng quá tôi khóc thét lên: “Đức ơi! Riêng ơi!” Tiếng ú ớ, tiếng vật lộn rõ lên rồi bỗng dưng im bặt, nó bị trăn nuốt rồi sao? Im lặng đến ghê rợn, tôi đứng chết điếng, tê cứng cả người. Bỗng từ chỗ Đức lỳ bị nạn vụt đứng lên một con người. Nếu là con trăn hay một con cọp chồm tới có lẽ tôi ít kinh ngạc hơn. Tôi đứng sững như trời trồng, bóng người cao lớn tiến nhanh tới, nó cầm trên tay lưỡi lê sáng loáng của Đức lỳ, nơi khe rãnh lưỡi lê còn đỏ lòm máu tươi. Tôi chỉ thốt lên được một tiếng: “Nam!” - Đúng nó là thằng Nam với khuôn mặt đằng đằng sát khí, tôi chỉ còn biết lao thẳng vào nó ôm chặt cánh tay cầm lưỡi lê, dùng hết sức cắn thật mạnh. Nó rít lên:
   - Thằng chó chết, tao sẽ bằm nát mày ra.
   Nó dùng bàn tay còn lại đấm thẳng vào đầu, tôi văng ra ngã bật ngửa xuống đám cỏ tranh. Thằng Nam xoa xoa cổ tay vừa bị cắn, tiến về phía tôi, lưỡi lê ngúc ngoắc đùa giỡn như con mèo đang vờn chuột. Nó cười gằn, tôi gượng đứng dậy thật nhanh tuy nơi đầu còn choáng váng, chụp giàn ná thun đang đeo nơi cổ - không kịp nữa rồi, nó đưa lưỡi lê đâm thẳng vào ngực tôi. Quả thật khi nghĩ, người ta có thể nghĩ được nhiều thứ trong một khoảnh khắc, nhưng lúc này đây tôi chẳng nghĩ được gì. Tôi chỉ thấy máu của Đức lỳ loang trên lưỡi lê, chỉ thế thôi. Tôi nhìn trừng trừng vào nó như không hề sợ hãi. Mũi lê nhọn và sáng quắc phóng xẹt đến bỗng khựng lại một tẹo. Thằng Nam hơi nẫy người ra trước nhưng bàn tay cầm lưỡi lê vẫn đâm tới, tôi thấy đau nhói nơi ngực. Thế là mày chết thật rồi Hà em ơi! Mà thật kỳ lạ, khi ở thời khắc này thì những hình ảnh lại xuất hiện trong tôi nhanh và rất nhiều. Này là ba, ba đang vẫy tay đón tôi. Còn mẹ, anh Hà, chị Hai… Rồi anh Sơn nữa, anh đang bơi trên sông, nhỏ Vân mặt mày tái méc đứng khóc… Rồi thằng Ngọng, thằng Riêng, Đức lỳ… Nó đâm một nhát chí mạng vào ngực tôi mà chừng như vẫn chưa thấy thỏa lòng, nó lại chém ngang thêm nhát nữa vào cổ tôi, nó muốn giết đến hai lần. Mũi lê theo sức chém phạt ngang thật mạnh, chắc do khoảng cách quá tầm tay nó nên tôi không bị rơi đầu, chỉ thấy tê tê lành lạnh nơi cổ. Lại một luồng gì đó nong nóng chạy dài xuống ngực, xuống bụng. Thằng Riêng không biết từ đâu xuất hiện đột ngột sau lưng tên Nam, Riêng giáng một cú bổ bằng báng nỏ xuống đầu tên Nam, nó buông lê lảo đảo. Sực nhớ đến Đức lỳ, tôi lao đến, nó nằm im lìm bên bãi cỏ tranh bị giày nát. Mặt mày bầm tím, máu thấm đẫm chiếc áo sơ mi sờn rách, tuột hết khuy: “Nó chết rồi sao?” Tôi đưa tay sờ lên mũi, không nghe động tĩnh gì. Tôi ngồi xuống áp tai vào ngực, tiếng đập thoi thóp, đứt quãng. Tôi hét toán lên: “ Đức lỳ còn sống Riêng ơi!” Tên Nam bị Riêng đập bán nỏ ngay đỉnh đầu khiến nó nằm quay lơ, dang tay víu víu nạm cỏ tranh, trên lưng còn thòi lòi phần mũi tên dựng đứng lên trời, tôi ngạc nhiên quay sang Riêng:
   - Sao lại có mũi tên ở đây? 
   - Tao bắn khi nó sắp đâm mày.
   Nói rồi thằng Riêng kể lại sự viêc mà nó trông thấy: Khi tôi còn đang vướn víu với mấy lùm cây, nó phát hiện một bóng người chạy lom khom phía chân đồi tranh, Riêng kêu nhưng tôi và Đức lì đều không nghe thấy, nó ngồi xuống kéo dây nỏ lắp vào lẫy cò nhưng có lẽ run quá, lóng ngóng thế nào mà căng mãi dây nỏ vẫn cứ tuột. Lúc lắp được cây tên vào thì mất tiêu bóng người đang chạy lên đồi. Nó nhìn thấy tôi, định kêu thì bất ngờ tên Nam đứng bật dậy, thằng Riêng nói tiếp:
   - Tao luồng dưới cỏ tranh đến sau lưng và thấy nó vung dao đâm mày tao “phựt” một cái, mũi tên cắm gần lút nửa.
   Ngay lúc đó, từ dưới đồi có mấy người chạy lên. Tôi nhận ra trong đó có anh Thiệu và anh Kim. Tôi vẫy tay gọi rối rít, mọi người chạy xô đến. Anh Thiệu hỏi qua mọi việc rồi cho khiêng Đức lỳ và tên Nam về trạm xá. Anh Kim cầm súng đi phía sau. Đang đi, tôi thấy mọi người như chao đảo, đất trời bỗng tối sầm lại và dường như có ai đó gọi í ới tên tôi.

PHẦN CUỐI.

   Mặt trời sớm mai trên rừng đồi thật đẹp. Nắng vàng tươi, hiền hòa trải rộng những đồi xa. Đây đó, vài khe sâu còn cựa mình chưa muốn dậy. Hơi sương loãng dần, đọng lại và rồi co lên trên đầu ngọn cỏ như những hạt ngọc lung linh. Tôi ngồi dưới gốc cây ngoài rìa khu trạm xá từ lúc những chú chim non háu đói đòi mẹ cho ăn, kêu ỏm tỏi sau một đêm đẫy giấc. Tôi ngất đi, nằm mê man cả ngày hôm sau. Có lẽ do đói và khát, do kiệt sức vì suy nhược và cũng do mất máu nhiều bởi hai vết thương ở ngực và cổ. Mọi người cũng nghĩ rằng rằng tôi quá may mắn chứ chỉ cần một cú đâm hay nhát chém thì tôi cũng ngủm củ tỏi rồi. Mà cũng phải công nhận một điều: Nhát đâm chí mạng của tên Nam vào ngay ngực, cái túi áo lính được nhét căng đầy những viên sỏi, gài nút cẩn thận và đã trở thành tấm giáp chở che, nên mũi lê của nó bị chặn lại, vừa đủ rạch một đường nông nơi ngực. Hơn nữa, mũi tên ghim vào lưng và cú đập ngay đỉnh đầu kịp lúc, nên mũi lê tên Nam không còn đủ mạnh, đã góp phần không cho tên Nam lấy mạng sống của tôi. Lá thư ba gửi được tôi cất vào túi bị lưỡi lê đâm qua. Lá thư đã cản mũi lê nhọn hoắc hay chính ba đã gì chặt lấy cái vật nhọn chết người để cứu đứa con trai út phải không ba? Lá thư ướt đẩm máu không đọc được nhưng con đoán biết ba viết gì cho con rồi ba ạ! Thật nhiều những lời yêu thương, thật nhiều những mong nhớ! Con còn biết cả việc má tìm được anh Hà, và đang ở nhà bác Thi dưới Tuy Hòa. Rồi anh Sơn vừa mới xuất viện về nghỉ ngơi ở chỗ ba. Chị Hai nữa chứ! Chị chạy tít mù lên Phú Bổn… Công nhận ba “cừ” thật đấy! Ba ở trên này mà biết hết mọi việc xảy ra của gia đình mình (những điều này anh Thiệu kể lại con đấy ba ạ). Tôi miên man suy nghĩ, bồn chồn mong ngày chóng qua, mong sức khỏe mau bình phục. Không thể gặp ba trong tư thế ốm xanh với vết thương nơi ngực và cổ như thế này, cả vết đạn ở chân nữa ba nhỉ? Anh Thiệu bảo: “Ba đi công tác về sẽ qua đây đón con lên ở chơi vài hôm cho khỏe, đợi vết thương lành hẳn rồi tạo điều kiện đưa con về lại Tuy Hòa cùng mẹ và anh Hà, phần thằng Riêng sẽ nhờ anh Thiệu đưa về nhà nó. Thích nhưng lại phải xa ba và anh, con sẽ rất nhớ. À! Còn chuyện thằng Đức lỳ mới tức cười làm sao – khi đó nó chỉ chăm bẵm đi cho nhanh đến trạm xá nên không phát hiện thằng Nam. Tên Nam chỉ cần luồn dưới cỏ tranh là tóm gọn cậu ta ngay. May mà nó không thấy con và thằng Riêng. Đức lỳ bị một vết đâm vào vai, nhưng nó ngất là do thằng kia bóp cổ! Giờ đỡ nhiều rồi. Còn thằng Ngọng, lẽ ra giờ nó có thể ngồi dậy hoặc đi dạo vài bước như lời cô y sĩ nói, nhưng nó không thể làm điều ấy được. nó nằm bẹp dí là do nó bị thương thêm lần nữa. Số là thế này: Các anh bàn nhau đưa ra phương án “kiểm tra cuối cùng” thằng Nam - nó là ai? Anh Kim cùng anh Thiệu phục kích thật kỹ. Tên Nam vào trạm xá. Lúc đó trạm vắng nhưng cũng có vài bệnh nhân nằm gần Ngọng. Thằng Nam đến quầy xin thuốc uống và rửa mắt xong nó đi ngang qua giường Ngọng nằm, đánh rơi những viên thuốc xuống sàn nhà trạm xá, rơi cả trên giường Ngọng. Nó loay hoay nhặt từng viên thuốc bé tí. Một tay nhặt thuốc một tay kín đáo kéo chéo mền ép chặt mũi và miệng Ngọng. Tội nghiệp thằng Ngọng, nó có biết gì đâu, đang nằm ngủ lơ mơ tự nhiên ngột không thở được. Đằng này anh Thiệu và anh Kim căng mắt nhìn vẫn không thấy có hành động gì khác lạ. Đến khi thằng Ngọng choài, quẫy, mặt mày tím tái, hai anh phóng ra, tên Nam biết bại lộ nên vụt chạy. Anh Thiệu bắn mấy phát đạn cảnh cáo nhưng thằng Nam lủi mất tiêu! Giờ thì nó được “chuyển” lên bệnh viện cấp cứu rồi ba ạ. Nghe nói cấp trên cần nó sống để hỏi cung gì đó, con chả biết. Mặt trời lên khá cao, thằng Riêng đi đâu đó về, một tay cầm nỏ tay kia xách con gà rừng béo núc, nặng trì cả đôi vai vốn còm nhom của nó. Riêng cười thật hồn nhiên:
   - Mỗi ngày tao sẽ đem về một con gà rừng cho mọi người cùng ăn.
   - Vài hôm nữa ba đến, bạn cùng đi với mình và Đức lên chỗ ba nha!
   - Tao đi, nhưng phải về nói với cái nhà tao đã.
   Hai đứa dắt nhau vào trạm thăm Ngọng và Đức lỳ. Ngoài kia, trên ngọn cây chú chim non chấp chới bay theo mẹ dưới ánh nắng rực rỡ sớm mai.
                                       Hết
                              Phạm Tú Uyên
 
 

           LỖI HẸN
 
   Vậy là đã gần tròn năm mươi năm. Thời gian chưa đủ dài để xóa nhòa ký ức nhưng cũng đủ phủ dày lên lớp bụi đời người. Như một kỷ niệm đẹp - tình yêu đầu đời của thời thơ trẻ. Tôi đã trân quí, nâng niu suốt ngần ấy thời gian. Giờ như một thước phim tua nhanh lại, đứt đoạn, nhập nhòa như sương khói. Tôi sắp gặp lại nàng!
   Chúng tôi hẹn gặp nhau ở quán cafe đầu đường, cách nhà không xa. Suốt buổi sáng hôm ấy tôi cứ đi ra đi vào mong cho chóng đến chiều. Tôi chưa thể gọi là ông già nhưng tất nhiên không còn trẻ nữa, thế mà hôm ấy hồn tôi cứ lâng lâng rạo rực, cứ bay bổng chơi vơi như một người trai trẻ. Tôi đang trở về miền ký ức, trở về ngày xưa với những hẹn hò, với những yêu thương hờn trách...
   Tôi đến quán sớm hơn ba mươi phút. Chiều nay Chúa nhật nên khách khá đông. Tôi chọn góc khuất gần hòn non bộ, nơi kín đáo nhưng lại nhìn bao quát được khách ra vào quán. Tôi nhắn tin cho nàng là sẽ đến điểm hẹn đúng giờ và tắt nguồn điện thoại để tạo sự nhận diện bất ngờ. Người ta thường bảo: “Tình đầu khó quên”, tôi và nàng cũng đều nghĩ thế. Bằng chứng là ngần ấy thời gian tôi vẫn nhớ nàng, nhớ trong màn sương hư ảo, vẫn nhớ cô bé có đôi bím tóc trên đầu nhún nhảy theo từng bước chân chim, vẫn nhớ... Dẫu rằng cả hai đã có gia đình, cuộc sống gia đình của mỗi người đều ấm êm, hạnh phúc.
   Ngày ấy chúng tôi yêu nhau tinh khôi như nắng sớm, nhẹ êm như sương mai. Tôi hơn nàng hai lớp, nhà ở cùng con phố nhỏ, tình yêu cứ lớn dần trong tâm hồn ngây thơ non trẻ. Thế rồi chiến tranh xảy ra, người đi kẻ ở, sự chia ly của đôi chim vừa rời tổ, nỗi nhớ nhung xé nát trái tim non và những ảnh hình thơ mộng ấy cứ quấn lấy nhau, cứ đậm nét trong nhau suốt một thời gian dài. Rồi dòng chảy cứ thế trôi xuôi, mang theo cuộc tình đi về hai ngã, Tôi rời phố thị nơi có quá nhiều kỷ niệm, rời xa khung trời yêu thương của một thời mơ mộng. Những ký ức đã bụi phủ rêu mờ, xanh xao nỗi nhớ, theo thời gian trôi nổi đã nằm im, lặng chìm trong tiềm thức. Rồi một sáng mai yên bình tôi nhận được tin nàng trở về, thăm lại quê hương sau bao năm xa xứ. Cuộc gặp hôm nay trong sự rạo rực của thời trai trẻ, háo hức tìm lại một thời áo lụa trắng bay.
   Tôi đảo mắt nhìn quanh, quán rộng và người ra vô thường xuyên. Bàn góc trái gần cửa ra vào có một phụ nữ đứng tuổi và anh thanh niên ngồi, bên hòn non bộ cách bàn tôi không xa có hai phụ nữ cũng cỡ tuổi tôi, có vẻ tất cả không phải là nàng, còn lại đa số là bàn đông người hoặc lớp trẻ ngồi. Đến giờ hẹn, tôi căng mắt nhìn ra cửa, tâm trạng thật khó tả, hồi hộp đến lạ. Cứ có người vào là tim tôi đập loạn xạ. Không phải tình xưa làm choáng ngợp hồn tôi, không phải trái tim tôi đã in đậm bóng dáng nàng mà không ai thay thế, cũng chẳng phải tôi phai mờ hạnh phúc gia đình mà tôi đang có. Có chăng chỉ là gợi nhớ lại một thời thật đẹp của mối tình đầu, có chăng là sống lại những phút giây mà ngày xưa đã đánh mất. Đang nghĩ ngợi mông lung thì một bóng người đi vào. Tôi ngồi bất động. Vâng! Tôi ngồi cứng đơ trên ghế như thế. Một người phụ nữ đứng tuổi, sang trọng đi vào, kín đáo đưa mắt nhìn khắp quán rồi đến bàn có treo bức tranh vẽ khổ to “Thiếu nữ bên hoa huệ”. Đúng là nàng rồi. Vẫn con người ấy, phong thái ấy, linh cảm cho tôi biết thế. Nơi tôi ngồi đến bàn nàng khá xa nhưng cũng đủ để có thể nhìn rõ mọi vật. Nàng không thay đổi gì nhiều dẫu đã gần nửa thế kỷ. Tôi đứng lên định sang nhưng chẳng hiểu sao cứ ngần ngừ và rồi quyết định ngồi xuống không đến với nàng. Chuyện gì đã làm tôi thay đổi quyết định? Chuyện gì đã làm cho tôi đang háo hức lại lịm tắt như vậy? Không biết! Qủa thật tôi không biết tại sao lại cư xử với nhau như thế, với mối tình đầu mà xưa tôi hằng nhung nhớ, hằng nâng niu với vầng sáng của mối tình tuyệt đẹp thời học trò. Thời yêu đương nằm trong những bài thơ gửi cho nhau để sâu trong trang sách. Thật tình, hồn tôi không dững dưng đến thế, cũng chẳng ngại ngần gì khi gặp lại nàng, nếu không muốn nói là tôi mong đến ngay với nàng. Đến để hít thở, để sống lại, để tìm lại cái không gian diễm tuyệt mà tôi và nàng đã để vuột khỏi tầm tay ngày ấy. Sau giây phút choáng ngợp với biết bao kỷ niệm ùa về, tôi lặng thinh và bình tỉnh trở lại. Thôi, chuyện gì đã qua hãy để nó trôi đi, như dòng sông muôn đời vẫn chảy, đừng khơi lại, khuấy đục lên làm gì.
   Tôi lặng lẽ rời khỏi quán cafe. Trời vừa nhá nhem, ánh đèn đường trải vàng những ngọn cây, trải vàng lên từng mảng tối con đường. Ký ức thật đẹp nhưng hãy để nó ngủ yên. Tôi tự nhủ lòng và thả bước về cuối con đường.
 
          Phạm Tú Uyên
 

TRUYỆN: PHẠM TÚ UYÊN
- Ký Ức Tuổi Thơ
- Lỗi Hẹn
Đã mang vào thư viện
Cảm ơn tác giả nhiều
Chúc vui
 

Cuộc đời một giấc mộng
Thời gian thoáng mây bay
Nguồn tâm không xao động
Khoan thai

Cám ơn bạn Thanh Vân đã đưa hai tác phẩm vào thư viện. Chúc bạn vui khỏe.

 
                             LINH
 
                                Truyện ngắn
 
   Hai năm nay Linh không về nhà thăm ba má được. Từ dạo dịch Covid bùng phát ở Sài Gòn, công ty đóng cửa, nhóm bạn công nhân đứa thoát được về quê, đứa chết vì dịch, số may mắn thì sống vất vưởng nơi gầm cầu, chái chợ. Linh cũng tơi tả cùng đám bạn ở lại vì không còn tiền ăn, tiền trả nhà trọ. Tháng mười một năm đó cô thoát về được tới nhà với tấm thân tàn tạ, xác xơ. Ba má ở quê cũng không khác gì hơn, thiếu thốn trăm bề. Hai má con ôm nhau khóc. Nhà Linh có bốn người, ba má tuy chưa quá năm mươi tuổi nhưng mấy năm nay má đau liên miên. Gia đình có mấy công đất nhưng cũng chẳng ăn thua gì, cứ thiếu trước hụt sau. Đứa em gái học chưa tới lớp chín cũng nghỉ học, cùng cha phụ việc đồng áng.
   Linh ở nhà được vài tháng, thấy tình hình dịch bệnh có vẻ dịu xuống. Hơn nữa, gần năm qua cứ phong tỏa cách li nên nhà chỉ còn cái xác, sống bữa đói bữa no. Ba Linh ở nhà suốt, chẳng làm được gì, kiếm ra đồng nào thì lo tiền thuốc thang cho má, nhìn cảnh nhà quá đau lòng nên Linh đành lên lại thành phố tìm việc làm. Có mấy đứa bạn rủ ra Đà Nẵng, nghe ngoài đó có vẻ dễ tìm việc hơn. Lúc đầu Linh ngần ngại vì ra đó xa quá sẽ khó về thăm nhà, nhất là má đang đau nhưng thấy cảnh túng bấn của gia đình, vả lại má cần có tiền chữa bệnh nên cô quyết định lên đường cùng mấy đứa bạn.
   Đà Nẵng tuy dịch bệnh ít hơn Sài Gòn nhưng tìm được việc có thu nhập ổn cũng không dễ. Lúc đầu Linh xin làm ở mấy quán ăn, buổi tối thêm giờ phục vụ quán cafe mà tiền công nhận được cũng phải tằn tiện, dè xẻn từng đồng. Bốn đứa thuê một phòng trọ bé bằng lỗ mũi, vừa đủ chỗ để ngã lưng sau một ngày quần quật từ quán ăn chạy sang cafe, vậy mà cuối tháng cũng chẳng có đồng dư để gửi về cho ba má. Mấy đứa bạn dần đổi nghề, nhỏ Ly và Thắm qua làm bên karaoke, thu nhập khá cao nên cuộc sống của nó dần tốt hơn và hai tháng sau Ly, Thắm chuyển ra thuê nhà trọ riêng. Cứ thế, chỉ một thời gian ngắn phòng trọ chỉ còn mình Linh, nó buồn nhưng biết làm sao được. Nằm trằn trọc suốt đêm Linh vẫn không tài nào tìm được cho mình một phương cách khả dĩ có thể chia sẻ nỗi cơ cực cùng ba và em, phụ thuốc thang với má. Mấy đứa bạn thỉnh thoảng ghé thăm, thấy tụi nó ăn mặc, tiêu pha hào phóng hơn hẳn lúc còn ở chung nhà trọ, hơn hẳn khi làm công nhân trong thành phố. Tụi bạn rủ Linh sang cùng làm bên karaoke, thu nhập khá cao. Chưa bao giờ Linh có suy nghĩ đến việc phải làm tiếp viên trong quán karaoke, mặc dù không khi nào cô xem nhẹ hoặc dám coi thường công việc của các bạn. Bởi mỗi người đều có một cuộc đời, một số phận. Dẫu rằng ngày tháng của Linh hiện tại chẳng sáng sủa gì nếu không muốn nói là quá đỗi khó khăn, dù Linh mong muốn và mơ ước có được cuộc sống khá hơn. Má sẽ có đủ tiền mua thuốc để chữa bệnh, ba bớt gian khổ hơn khi người chưa qua tuổi năm mươi mà thân thể gầy gò, tóc đã bạc gần hết, rồi em Hà được đi học lại để có một tương lai tốt đẹp hơn, không phải giống chị nó tha phương, lây lất như thế này. Nghĩ đến đây, Linh tủi thân khóc rấm rứt và chìm dần vào giấc ngủ.
   Linh phục vụ quán ăn từ sáng đến chiều tối, tiền công cũng chẳng được bao nhiêu. Ăn vội ổ bánh mỳ, cô lại chạy sang quán cafe làm cho đến mười giờ đêm. Thân thể rã rời, Linh thất thểu trở về nhà trọ. Ánh đèn đường vàng vọt hắt những mảng sáng vào thân hình tiều tụy của cô. Linh lê từng bước rã rời, chuông điện thoại reo, ba gọi nhắn giữ gìn sức khỏe và báo tin má trở bịnh nặng. Linh trả lời mà mắt nhòa lệ: “Con khỏe, con sẽ gắng gửi sớm tiền về mua thuốc cho má”. Với tâm trạng rối bời của cô gái vừa bước sang tuổi hai mươi trong hoàn cảnh bi thương, Linh bước đi loạng choạng và chiếc xe máy trên đường không tránh kịp đã đâm vào Linh. Ông trời vốn dĩ không cho không và cũng chẳng lấy không ai cái gì, nhưng sao thân phận Linh lại quá bi thảm. Người gây tai nạn đã bỏ chạy, Linh bị gãy chân nằm bất tỉnh được người đi đường đưa vào bệnh viện. Do không có người nhà làm thủ tục và đóng tiền nên cô phải nằm chờ ở phòng cấp cứu đến trưa hôm sau. Mấy đứa bạn hay tin chạy đến cùng chung góp lo cho Linh.
   Ly, Thắm và Hiền thay nhau đến bệnh viện chăm sóc, sức khỏe của Linh cũng dần bình phục. Chiều nay Linh chống nạng ra sân dạo cho khuây khỏa. Nhỏ Hiền đến thăm mang cho Linh bọc trái cây rồi về ngay. Cô đi lang thang quanh sân, không biết cuộc đời mình rồi sẽ đi về đâu, đầu óc rối bời. Thương ba, nhớ mẹ nhớ em, chạnh lòng Linh lại rưng rưng nước mắt. Cô lê từng bước khập khiễng đến ghế đá dưới tán cây ở góc sân, đặt bọc quà nhỏ Hiền lên ghế đá rồi ngồi xuống. Linh ngồi nghĩ ngợi mông lung chẳng đâu vào đâu. Cô định đứng lên trở về phòng, nhưng ngạc nhiên nhìn cái túi xách ai đó để trên ghế đá mà khi mới tới Linh đã thấy, đến giờ vẫn chưa ai đến lấy. Linh ngồi nán lại, bối rối nhìn túi xách. Cái túi du lịch cỡ nhỏ chỉ lớn hơn cuốn sách một tí, chắc đựng giấy tờ của ai đến thăm hoặc nằm viện. Cô do dự không dám bỏ về phòng, vì sợ người khác lấy mất rồi mình bị liên lụy. Cô đành ngồi lại giữ đồ vật không phải của mình, chán thế! Bàn chân băng bột trở nên nặng nề, tê tê do ngồi lâu. Có vẻ Linh đã hết kiên nhẩn khi ngồi giữ túi xách cho ai đó quá vô duyên. Bực mình, cô kéo nó lại sát bên rồi mở ra xem giấy tờ quí giá đến đâu mà phải bị ngồi giữ từ chạng vạng đến giờ. Khóa túi xách vừa được kéo ra Linh hốt hoảng đóng lại, ngồi thở dốc mặt mày tái méc, cả người run lên như bị rét. Cái túi du lịch ấy đựng rất nhiều tiền!
   Giờ thì Linh như bị đóng đinh ở trên ghế. Cô nửa muốn giữ chặt nửa muốn đẩy cái túi xách ra xa, vừa sợ bị liên lụy vừa lo bị kẻ gian lấy, vì tài sản quá lớn. Chưa bao giờ Linh thấy tiền nhiều như vậy. Im lặng lấy số tiền này ư? Chắc không ai biết vì khi Linh đến ghế đá ngồi, có nhiều người qua lại, giờ thì rất vắng. Với túi tiền này má sẽ có tiền chữa bệnh, em Linh được đi học lại, cuộc sống gia đình bớt cơ cực hơn. Cô cảm thấy người khỏe hẳn ra, nhìn quanh xem có ai chú ý đến mình không, chẳng có ai. Linh kẹp túi tiền vào bọc trái cây dợm chân chống nạng đứng lên. Cô đi được mấy bước chợt thấy mặt nóng bừng như vừa bị ai bắt quả tang đang làm việc gì đó xấu xa. Linh thấy ba đang nghiêm khắc nhìn mình, thấy mẹ khuôn mặt xanh xao, ánh mắt buồn rầu thất vọng nhìn trách móc. Linh xấu hổ quay lại ghế ngồi xuống: “Không được! Mình dù nghèo nhưng không thể là kẻ cắp”! Linh ngồi lại chưa được bao lâu thì một ông bác hớt hải vừa đi vừa chạy tới chỗ Linh:
   - Cháu ơi! Cháu ngồi đây lâu chưa? Có thấy một cái túi xách nhỏ màu xanh...
   Linh đưa mắt nhìn ông bác mới đến:
   - Dạ có, bác cho cháu biết trong đó có đồ gì ạ.
   Người đàn ông mừng sắp phát khóc:
   - Chở bác gái vào nhập viện, ngồi đây nghỉ bác để quên trên ghế. Trong đó chỉ có tiền thôi cháu ạ.
   Linh trao lại túi du lịch đựng tiền cho ông bác, .ông cầm tay Linh run run:
   - Cám ơn cháu, cháu tốt quá! Nếu mất số tiền này vợ bác sẽ không cứu được.
   Ông vừa nói vừa khóc. Linh cầm nạng chống đứng lên đi về phòng.
  Trời đêm se se lạnh, bên kia tường rào phố xá về đêm đẹp lung linh, Linh cảm thấy lòng mình thanh thản. Cô ngước lên nhìn trời đêm thăm thẳm tìm xem ngôi sao của mình đang ở phương nào.

 
        
 
 

Linh
Đã mang vào thư viện
Chúc tác giả luôn vui

Cuộc đời một giấc mộng
Thời gian thoáng mây bay
Nguồn tâm không xao động
Khoan thai

Rất cám ơn bạn, Thanh Vân.

 
                                    HAI MẸ CON
 
                                          Truyện ngắn
 
   Ba Ngân bị tai nạn lao động mất khi em đang học lớp năm. Từ đó, cuộc sống của hai mẹ con Ngân có nhiều thay đổi. Không còn tiếng cười vui trong mỗi bữa ăn, mất dần những vòi vĩnh, nhõng nhẽo ở trong cô bé lên mười. Mẹ phải thay thế ba làm hết thảy mọi công việc ở nhà. Thời gian bên em cũng ít hơn, vì mẹ phải làm tăng ca ở nhà máy để có thêm thu nhập. Ngân cảm nhận được những đổi thay đó, nhưng em hụt hẫng tình cảm và trở nên ít nói.
   Năm tháng cứ thế trôi đi. Cô Bích (mẹ Ngân) ngày ngày đi làm, lo toan cuộc sống gia đình. Lúc đầu thấy Ngân ít cười nói, cô nghĩ rằng do nhớ ba, thiếu vắng, hụt hẫng tình thương nên em buồn. Cô Bích thương con, nhưng quá ít thời gian ở nhà và cũng chỉ biết lo cho con cái ăn cái mặc, đến trường không phải thiếu thốn thứ gì để Ngân khỏi thua kém với bạn bè, nên cô cho rằng Ngân hiểu và thông cảm cho cô. Từ suy nghĩ đó cô càng nỗ lực ra sức làm. Mà thật, Ngân càng lớn nhu cầu càng nhiều. Nào là quần áo, sách vở, học thêm rồi bạn bè, Ngân bận rộn với chúng thì ngược lại cô Bích lại phải thêm giờ làm ở xí nghiệp nên trong bữa ăn, hiếm khi nào hai mẹ con có dịp cùng ngồi ăn với nhau. Cuộc sống của một gia đình nhỏ cứ thế lặng lẽ trôi đi. Thực ra Ngân là một đứa trẻ ngoan, học khá giỏi nhưng là một đứa trẻ trong giai đoạn hình thành nhân cách thì em lại bị đứt gãy,hụt hẫng tình cảm gia đình. Đôi khi Ngân biết mẹ đi làm đến tối mịt mới về, mệt mỏi rã rời trên thân thể gầy hao của mẹ,  Em biết điều đó, em thương mẹ. Nhưng biết và thương mẹ để cùng sẻ chia, đồng cảm với mẹ thì Ngân chưa hoặc không làm. Em xem đó là sự hiển nhiên như mẹ phải đi làm và em đi học. Chính vì những suy nghĩ «tất nhiên» ấy mà sự vô cảm dần xuất hiện để rồi lớn dần trong em, để rồi Ngân vô thức xem đó như là trách nhiệm, là bổn phận của mẹ. Biến em từ một đứa trẻ ngoan hiền trở thành cô bé Ngân lạnh lùng, dững dưng và khô cứng với mẹ.
   Cuối tuần, có mấy nhỏ bạn đến chơi, Ngân chạy ra đầu ngõ mua trái cây về đãi bạn. Cả nhóm ở chơi đến sáu giờ tối, định về Ngân cản lại: - «bà cứ ở lại chơi thêm chút nữa, mai chủ nhật mà».
Cô Bích hôm nay đăng ký làm thêm nên đến hơn bảy giờ tối mới về tới nhà. Cô rất mệt nhưng do quen rồi nên cô chịu được. Duy có điều tâm trạng cô thật bất an, bởi qua tháng sau nơi cô làm việc bị cắt giảm giờ làm, một số công nhân khác phải tạm nghỉ việc không lương, còn cô do làm lâu năm, có kinh nghiệm nên xí nghiệp giữ lại cứ tuần làm tuần nghỉ. Tuy còn đi làm nhưng với tình trạng thế này thì nguy mất. Cô thẩn thờ ra khỏi xí nghiệp với tâm trạng mệt mỏi chán chường. Vài năm trở lại đây, đặc biệt là từ dạo dịch bệnh bùng phát đến nay làm ăn ngày càng trở nên khó khăn, kinh tế sa sút nhưng cô rất cố gắng để gia đình của mình vẫn đủ đầy và, cũng chính vì thế thời gian dành cho con cũng trở nên ít đi, dẫn đến sự ngộ nhận của cô bé đang tuổi mới lớn rằng mình không được quan tâm, mình không hề quan trọng trong mắt mẹ.
   Đường phố đã lên đèn từ lâu, cô Bích lòng dạ rối bời, chẳng biết tình hình công ăn việc làm ngày mai sẽ ra sao. Những suy nghĩ không chắp nối được, cứ vụn vỡ trong lòng khiến cô càng thêm rã rời. Về đến nhà, thấy bé Ngân đang lui cui dọn dẹp, cô Bích thả túi xách đựng ca-men cơm ăn trưa xuống ghế, quay sang con:
   - Để mẹ dẹp cho, con xuống dọn cơm, mẹ đói quá!
   - Chiều giờ bạn tới chơi nên con chưa nấu cơm...
   - Con biết ngày nay mẹ tăng ca mà.
   - Nhưng chiều nay tụi bạn đến, không lẽ nói tụi nó về.
   - Ý mẹ không phải thế.
   Ngân cầm bao rác bỏ vào thùng, nhìn sang mẹ:
   - Nhà còn mì tôm, con no rồi mẹ ăn mì tôm khỏi nấu cơm cũng được.
   Tự nhiên những âu lo, buồn phiền trong công việc lại ùa về. Cô Bích ngã lưng ra ghế:
   - Khỏi, mẹ nghỉ một chút. Mẹ không thấy đói nữa.
   Ngân vô tâm không để ý đến tâm trạng, đến sự mệt mỏi  của mẹ, em dọn xong lấy điện thoại chat với bạn. Cô Bích nhìn con thở dài mệt mỏi. Ngân vẫn dán mắt vào điện thoại, nói:
   - Mai sinh nhật nhỏ Hà, mẹ cho con năm trăm nha.
   Cô Bích im lặng hồi lâu rồi hắng giọng:
   - Sao nhiều thế? Mấy bận trước con xin một trăm...
   - Nhà nó giàu, đi quà một trăm xấu hổ chết.
   Cô Bích thở dài, giọng không vui:
   - Mẹ chỉ có một trăm thôi.
   Ngân xịu mặt, tắt điện thoại:
   - Khỏi, con không đi nữa.
   Em giận dỗi vùng vằng bỏ vô phòng. Cô Bích nhìn theo con, cô lại thở dài uể oải bước ra sân. Con hẻm hun hút sâu, thỉnh thoảng vài vệt sáng của đèn xe quét qua từng góc sân, ngôi nhà trong hẻm. Cô Bích đứng hồi lâu, sự bực bội cả giận dỗi khi thấy đứa con yêu của mình đã dần tách xa mình, đã trở nên dững dưng, xa cách với tình cảm của hai mẹ con. Cô lại lo lắng cho ngày mai, tương lai rồi sẽ ra sao khi công việc trở nên bấp bênh, sa sút. Khi nghĩ đến điều này cô Bích lại chạnh lòng, rơm rớm nước mắt. Giờ cô không còn giận con nữa, chỉ thấy uể oải rã rời, định vào bếp chế gói mỳ ăn tạm, cô ghé vào phòng xem bé Ngân ngủ chưa. Thấy con ngủ, nước mắt ướt đẫm mặt gối, cô cúi xuống nhẹ hôn trán con rồi kéo chăn đắp cho em. Ra khỏi phòng đến bếp làm tô mỳ, cô Bích không biết rằng Ngân chưa ngủ, em chỉ dỗi với mẹ khi không đáp ứng được những nhu cầu mà em cần, vì em quen được mẹ cưng chiều. Đến khi mẹ vào phòng, hôn và đắp chăn thì em đã muốn vùng dậy ôm mẹ, xin lỗi nhưng em không làm được, những lời ấy, hành động ấy vừa xuất hiện lại ngập ngừng biến mất. Em đã đánh mất điều tốt đẹp ấy từ lâu. Đứng nhìn mẹ ăn, em thương mẹ vô chừng. Thấy mẹ thật cô đơn trong ngôi nhà mà ngày xưa rộn vang tiếng cười.
   Vì giảm một nửa thời gian nên cô Bích phải tìm việc làm thêm. Cô làm thêm công việc dọn dẹp nhà cho chủ theo giờ. Công việc thật sự nặng nhọc đối với cô nhưng bù lại tiền công cũng khá. Mẹ không cho em biết điều đó nhưng Ngân thấy mẹ dạo này mỗi lần về đến nhà mẹ bơ phờ, mệt mỏi và có vẻ gầy hơn. Sáng nay Ngân đi dự sinh nhật nhỏ Liên. Em dùng tiền ăn sáng của mình mua quà cho bạn, em rất hạn chế xin tiền mẹ. Giờ Ngân hiểu rằng đó là cách bớt đi gánh nặng, giảm đi sự nhọc nhằn cho mẹ.
   Sáng cô Bích đi làm. Ngân đến nhà Liên sớm để giúp bạn làm sinh nhật. Nhỏ Liên đang gọt trái cây trong bếp, Ngân định vào, Liên nói: - “Bạn ngồi chơi đi, mình nhờ cô giúp việc cũng được”. Ngân thấy cô giúp việc đang cọ sàn nhà nên em vào với bạn, Ngân nói: - “Không sao, để cô ấy làm, mình vào phụ với bạn”. Em đi vào bếp, nhìn thấy cô giúp việc Ngân sững sờ: - “Mẹ!” Cô Bích bối rối: - “Con... “ Hai mẹ con đứng lặng, mắt Ngân nhòa lệ, em ôm chầm lấy mẹ: - “Mẹ ơi!” Cô Bích choàng tay qua vai Ngân: - “Mẹ xin lỗi con”. “Không, không! Ngàn lần con xin lỗi mẹ”.
   Trên gương mặt người mẹ, hai giọt nước mắt ngập ngừng rồi lăn dài trên đôi gò má. Những giọt nước mắt của đắng cay và hạnh phúc.
 
                           Phạm Tú Uyên
 
 

Hai Mẹ Con
 
hai Mẹ con đã mang vào thư viện
Cảm ơn và chúc tác giả luôn vui

Cuộc đời một giấc mộng
Thời gian thoáng mây bay
Nguồn tâm không xao động
Khoan thai

Cám ơn bạn, Thanh Vân.
 

 
             MIẾNG THỊT GÀ
 
                           Truyện ngắn
 
Cu Toàn ra khỏi giường, thấy chị đang lặt rau ngoài hiên em dụi dụi mắt, hỏi:
- Chị ơi, mấy hôm nay mẹ đi đâu sớm mà khi dậy em đã không thấy mẹ?
Nhỏ Liên đứng lên đi vào bếp lấy cơm cho em, vừa đi Liên vừa nói:
- Mẹ đi sớm để lấy rau bán, em ra súc miệng rửa mặt rồi ăn cơm. Mẹ dặn em ở nhà phải ngoan, không chạy chơi ngoài nắng vì em vừa mới khỏi bịnh.
Cu Toàn chạy lại cầm bàn tay chị đưa lên áp vào trán mình:
- Chị xem, em bớt đau nhiều rồi nè. Tí nữa chị cho em ra đầu ngõ gần nhà bác Hòa coi mấy anh thả diều nha chị.
Nhỏ Liên xoa đầu em, nói:
- Ừ, em ăn cơm rồi chị khuấy cho ly nước chanh.
Cu Toàn bưng chén cơm ngồi ăn ở ngạch cửa:
- Chị ơi!
Liên ngừng tay quay sang nhìn em:
- Chi em?
- Em... Em thèm ăn thịt gà!
Nhỏ Liên nhìn em lúng túng:
- À... Ừ, vài hôm nữa mẹ mua em ăn nha!
Nhỏ Liên học lớp ba, cu Toàn vừa lên năm tuổi. Ba Liên theo mấy người trong xóm vào Sài Gòn làm phụ hồ. Thời gian gần đây làm ăn trở nên khó khăn, chú Minh cũng cố ở lại, ai thuê gì làm nấy. Dành dụm được đồng nào chú gửi về để phụ với vợ lo cho con cái vì chú biết về ngoài quê cũng khó kiếm việc. Cô Vân buôn bán linh tinh ngoài chợ xổm. Khi thì mớ rau, dăm trái mướp, khổ qua, bầu bí... Tiền lời chẳng được bao nhiêu nên cuộc sống gia đình cũng chật vật, khó khăn. Được cái nhỏ Liên và cu Toàn ngoan hiền. Những đứa trẻ gia đình nghèo thường biết lo toan, đảm đang công việc nhà nhiều hơn, biết phụ giúp ba mẹ, nhỏ Liên cũng vậy. Tuy Liên còn bé nhưng cũng biết chăm sóc em, làm việc khi mẹ vắng nhà. Ăn cơm xong, cu Toàn xin chị ra đầu ngõ coi thả diều. Nhỏ Liên lấy mũ đội cho em, dặn:
- Em chỉ đứng ở chỗ nhà bác Hòa thôi nghe, không được đi lung tung, không được ra nắng...
- Dạ, em biết rồi ạ.
Nói chưa dứt câu, cu Toàn đã chạy ù ra cổng. Liên đứng nhìn theo em cho đến khi cậu em khuất sau mấy bụi chè tàu bên hàng xóm. Em vào nhà bưng bát chén, xoong nồi ra vòi nước mé sân ngồi rửa. Em ngồi rửa chén mà tâm trí nghĩ ngợi mông lung. Ba đi làm xa, hơn năm tháng rồi mà chưa về nhà, mẹ thì tần tảo sớm hôm mà cứ thiếu lên thiếu xuống. Em chẳng biết làm gì để đỡ đần ba mẹ, ngoài việc phụ mẹ lo cơm nước, dọn dẹp nhà cửa, chăm sóc em ngoài những buổi đến trường. Cu Toàn hôm trước tắm mưa bị cảm nước, mẹ hái lá xông rồi bắt em ăn cháo liên tiếp mấy ngày. Giờ khỏe nên em thèm ăn thịt, thịt gà.
Xem thả diều đến quá nửa buổi cu Toàn mới về. Tới đầu ngõ em đã kêu ầm lên:
- Chị Liên ơi, em về rồi nè.
- Em có dang nắng không đó?
Liên trong bếp chạy ra, đưa tay sờ vào đầu, cu Toàn cười:
- Em đứng dưới bóng cây nhà bác Hòa mà chị.
Vừa nói xong cu Toàn nhìn quanh, đưa mũi hít hà:
- Chị ơi! Mùi gì thơm quá?
- Bí mật, tí nữa em sẽ biết.
- Em biết rồi.
- Thứ gì?
- Thịt gà!
Nói xong cu Toàn chạy ngay vào bếp. Trên bếp lửa, chảo thịt đang tỏa mùi thơm khắp nhà. Em quay sang chị:
- Chị giỏi quá! Khi sáng em ước được ăn thịt gà mà giờ đã có rồi, hi hi.
Nhỏ Liên nhìn em, nói:
- Chị múc để phần mẹ rồi hai chị em mình ăn nha.
- Hay đợi mẹ về cùng ăn.
- Trưa nay bán xong mẹ còn đi lấy đồ để mai bán, nên mẹ về trễ em ạ.
Hai chị em ngồi ăn. Cu Toàn cười nói luôn miệng:
- Con gà nhỏ nên em nhai luôn xương...
Nhỏ Liên sung sướng ngồi nhìn em vui vẻ ngồi gắp từng miếng thịt nhai rau ráu. Hai chị em ăn xong Liên lên nhà lấy sách vở coi bài chiều đi học. Cu Toàn ngồi chơi với mấy chiếc xe đồ chơi. Chợt em nhăn mặt:
- Chị ơi, em đau bụng.
Đang ngồi học, nghe em nói đau bụng nhỏ Liên cũng thấy bụng mình ran ran, người hơi chóng mặt:
- Em đau nhiều không?
- Dạ nhiều.
- Chị cũng thấy đau đau...
Nhỏ Liên vừa nói xong thấy cu Toàn ôm bụng, mặt tái méc, nằm co quắp trên nền gạch quằn quại, Liên cúi xuống định đỡ em dậy nhưng không được rồi. Nhỏ Liên ngã nhào theo em, cả hai chị em nằm bất tỉnh trong ngôi nhà vắng vẻ, không ai biết, chẳng ai hay. Quá trưa, khi mẹ về cu Toàn đã tím tái, ngừng thở. Nhỏ Liên ngực còn phập phồng yếu ớt, người trong xóm chở hai em đi cấp cứu. May mắn nhỏ Liên được cứu kịp thời, còn cu Toàn - thật đau xót cho em.
Ngày hôm sau, trong đám tang của em, mọi người tìm thấy da và đầu của hai con cóc nằm nơi góc bếp nhà cô Vân.
 
                  Phạm Tú Uyên
 
 
 
 

Miếng thịt gà
Đã mang vào thư viện
Thịt cóc độc vậy sao, giờ CtLy mới biết, tội thằng cu Toàn quá
Chúc tác giả luôn vui và nhiều cảm hứng để sáng tác nữa nha

Những nốt sần trên mình cóc đều chứa chất độc. Thịt cóc không độc nhưng khi làm không cẩn thận chất độc dính vào thịt rất nguy hiểm. Cám ơn bạn đã đưa tác phẩm vào thư viện. 

                       BIỂN MẶN
 
                               Truyện ngắn
 
Nguyên trở lại Thị xã Sông Cầu vào những ngày chớm thu. Con đường mới từ đầu cầu Tam Giang đến Mỹ Hải bây giờ một bên là khu phố chợ, tấp nập kẻ mua người bán. Còn phía lề đường bên kia là biển - vẫn vậy, mênh mông, chập chùng sóng vỗ. Một người mà hơn hai mươi năm trước ra đi, giờ quay lại thì quả thật không thể nhận ra chốn xưa.
Mùa thu ở đây cũng chẳng có gì khác. Có chăng là ngoài khơi xa mịt mù khói tỏa, mây giăng, gió heo may se se làm buồn buồn nỗi nhớ. Thả bộ đến gần cảng cá, cảnh buôn bán ồn ào náo nhiệt, Nguyên thấy mình như lạc lõng giữa biển người. Quay lui định trở về khách sạn vì không có gì để lưu luyến, vấn vương. Nơi đã từng cho Nguyên những tháng ngày, những phút giây diễm tuyệt, hạnh phúc và cũng chính là nơi đã chối từ, đã lấy đi, đã đẩy Nguyên rơi về miền cô đơn, tuyệt vọng.
Ngày đó, khi công trình đường Tam Giang- Mỹ Hải khởi công, Nguyên đến nhận việc. Suốt ngày làm bạn cùng sóng gió biển khơi, cùng cát trắng nắng vàng. Tưởng đâu sự khắc nghiệt ấy làm khô khốc đi con người Nguyên - thời điểm đó, trời cũng bắt đầu chớm thu, cái mát lạnh buổi giao mùa, gió heo may se se làm cho đất trời như chùng xuống và khi ấy Nguyên gặp Hà. Cô bé vừa rời ghế nhà trường, em mỏng manh và xanh gầy, em nhẹ như gió thoảng xoa mát hồn Nguyên.
Với bạt ngàn gió cát
Cuộc sống thật bất ngờ
Loài xương rồng gai góc
Cũng lãng mạn ra hoa.
Tình yêu của Nguyên và Hà đến tự nhiên, như mới còn nắng hạ hôm nào, bỗng nhiên một sớm mai thức dậy trời đất đã giao mùa mà không có dấu hiệu gì báo trước. Một cô bé vừa bước qua tuổi học trò, một anh chàng với cuộc đời nhiều sóng gió, nó như nắng hạ đang chờn vờn lại được tưới mát bởi mưa thu. Khác nhau một trời mà lại hòa quyện nhẹ êm từ những đêm trăng bên ghềnh đá, những sớm mai, những chiều tà và như đôi hải âu đùa vui, liệng chao trên biển mù sương và mây xám.
Rồi một đêm, đêm ba mươi của thời khắc chuyển giao - đêm trừ tịch. Nơi ghềnh đá Mỹ Hải có hai người ngồi bên nhau đón giao thừa. Những con sóng ánh bạc đua nhau trườn đến mơn mang đôi bàn chân, rầm rì kể chuyện biển khơi, chứng kiến những thăng hoa tình yêu của Nguyên và Hà. Nguyên ôm chặt bờ vai người yêu:
- Biển thật đẹp em ạ!
- Vâng, đẹp lắm!
- Em có nghe gì không?
- Dạ, em nghe biển hát.
- Em có thấy gì không?
- Tối quá!
- Ừ, tối quá!
- Em chẳng thấy gì cả ngoài anh và biển.
- Anh cũng vậy, chỉ thấy em và biển.
- Em muốn ngồi với anh như thế này, mãi mãi.
- Sang xuân anh lại đi...
- Em luôn nhớ anh.
- Hãy về với anh, chúng ta cùng sống bên nhau.
- ...
Hà không nói gì, Nguyên cảm giác vòng tay Hà lỏng dần và tiếng thở dài rất khẽ. Nguyên đã vội vã nên không nghe thanh âm như gió thoảng đó, mà chỉ nhận được làn hơi ấm từ người yêu nguội dần và, cũng rất tự nhiên Nguyên buông Hà ra. Cả hai im lặng, Nguyên hắng giọng:
- Chừng nửa tháng nữa anh đi.
- Dạ.
- Về với anh nha.
- ...
- Sao thế ?
- Dạ không!
- Xa em, anh rất nhớ.
- Em cũng vậy.
- Chúng mình cưới nhau.
- ...
Cả hai lại im lặng. Đất trời dường như đã bước sang ngày mới. Biển vẫn hát, gió vẫn rì rầm, thỉnh thoảng vài con sóng xô vào ghềnh, phủ nhẹ bọt nước lên phiến đá mà hai người yêu nhau vừa mới rời đi.
Thời gian Nguyên còn ở lại nơi này không dài, nhưng những lần hẹn gặp nhau cứ lần lữa, cứ đứt đoạn. Nguyên chới với như kẻ mất hồn. Sáng sáng, chiều chiều lang thang trên những nơi hai người thường hò hẹn, sao cô đơn lạnh giá đến tái tê lòng. Gần ngày đi, Nguyên nhận được lá thư, chỉ vỏn vẹn mấy dòng: «Mình chấm dứt tình yêu từ nay đi anh, em đã quyết định vậy. Đừng tìm gặp nữa, em vào Sài Gòn hơn tuần nay rồi...  »
Có lẽ một thời gian dài, rất dài bị người yêu chia tay, Nguyên mới lấy thăng bằng trở lại. Ôi! thửa ân ái mong manh như nắng lụa, giờ người cũ tình xưa đã chìm sâu vào ký ức. Nguyên định ở lại vài ngày nhưng thôi, ở đây có quá nhiều kỷ niệm, đừng lục tìm làm gì rồi lại phải cố quên. Nguyên ghé thăm người bạn ở Mỹ Hải, thật buồn, bạn bị chìm tàu khi ra khơi đánh cá, Nguyên đi hai năm thì xảy ra sự việc. Ngọc, con gái bạn đưa Nguyên lên sườn núi thắp nén hương muộn màng cho bạn. Thắp luôn những người hàng xóm bên cạnh và thật bất ngờ, Nguyên không thể tin vào mắt mình, cách đó hai ngôi mộ, có một mộ với tấm bia ghi cả họ tên của Hà và, bàng hoàng hơn là ngày Hà mất cách ngày Nguyên đi đúng một năm: «Sao lại thế, Hà ơi!» Nguyên quay sang Ngọc, hỏi:
- Cháu có biết chị Hà vì đâu mà chết không ?
- Dạ, chị bị ung thư máu ạ. Chị mất khi đó cháu mới học lớp mười.
Nguyên thẩn thờ nhìn ngôi mộ cô đơn nằm hướng nhìn ra biển: «Hà ơi! Em từ chối tình anh để một mình cô độc đi về miền mênh mông sao em. Em ra đi nhẹ tênh như mây khói, anh còn lại buốt giá đến lịm người».
Hai chú cháu xuống núi. Nguyên bần thần quay lui nhìn ngôi mộ Hà lần cuối. Gió heo may se lạnh, vài chiếc lá vội vàng nhuộm thu, lìa cành chao nghiêng như còn vương vấn, như còn ray rứt.
Một chiếc lá chao nghiêng
Là lòng còn vương vấn
Những chiếc lá ưu phiền
Lìa cành chiều thẳng đứng.
 
Gió heo may gợi buồn
Nhớ, nỗi nhớ mênh mông
Vàng thu rơi chiếc lá
Bé yêu ơi, không cùng.
 
       Phạm Tú Uyên
 
 

 
                                NGƯỜI KHUYẾT TẬT
 
                                                            Truyện ngắn
 
Anh ta năm nay chưa đến tuổi bốn mươi mà tóc đã bạc gần hết. Xưa kia, có người nước Sở bên Tàu vì lo việc báo thù, trằn trọc cả đêm không ngủ nên sáng ra đầu đã bạc trắng. Bắc thì không phải thế. Anh ta chả phải thù hằn ai, nếu có thù thì Bắc thù mình, thù thân phận nghèo khó của mình. Anh ta đã ao ước, đã cố suy nghĩ mọi cách để có, để được sống trong cảnh giàu sang. Nhưng chỉ suy nghĩ suông, loanh quanh hết ngày này qua tháng nọ mà không cố gắng làm việc, không có phương cách cụ thể nào thì chỉ là ảo vọng. Có lẽ Bắc mong rằng ngủ một đêm sáng ra sẽ lên đời. Suy nghĩ quá nhiều nên anh ta bạc đầu chăng?
Ngày trước anh ta làm ruộng. Cuộc sống nông thôn vốn nhọc nhằn, một nắng hai sương, chịu thương chịu khó, tằn tiện cùng hạt lúa củ khoai, nhưng Bắc lại không có đức tính đó. Chê công việc bán mặt cho đất đưa lưng cho trời, nó nghèo hèn quá. anh ta muốn sống một cuộc đời của người lắm tiền nhiều của. Với suy nghĩ ấy Bắc đặt mơ ước vào những tấm vé số. Có được đồng nào anh ta đều mua vé số. Dẫu ăn uống kham khổ, thiếu trước hụt sau Bắc gồng mình chịu đựng. Lúc làm đồng hay khi ở nhà, anh ta đều trông ngóng đến giờ xổ số. Hồ hởi chờ đợi bao nhiêu thì nỗi thất vọng lại nhiều hơn thế. Cứ thất vọng rồi lại cay cú, như con bạc khát nước. Anh ta lao đầu vào bất kể chết, cuối cùng bị văng ngược ra, không phải do ai giúp Bắc có suy nghĩ tích cực hơn mà do anh ta kiệt sức, do trong nhà chẳng còn gì để bán. Kết quả là Bắc chỉ còn cái xác biết đi và thành quả đạt được là bốn bức tường nhà anh ta được dán kín bằng những tờ vé số không trúng. Giả sử những tờ vé số đó biến thành tiền thì đó là một khoảng tài sản không hề nhỏ.
   , Bắc cho rằng: Ở quê nhà với công việc xưa nay chẳng thể nào giàu lên được, thế là anh ta khăn gói tìm đến thành phố. Với một người không nghề nghiệp, ít hiểu biết, ngại khổ mà muốn có những điều mình mơ ước là không thể. Lúc đầu còn có ít tiền, Bắc tiêu pha như một người trung lưu, chiều chiều làm vài chai bia với những người bạn mới quen, nói chuyện trên trời dưới đất như một trưởng giả, nhưng không được bao ngày. Đến lúc túi lép xẹp anh ta lang thang nơi bãi xe, góc chợ. Kiểu này dễ đưa Bắc đi đến con đường trộm cướp, nhưng không! Chẳng phải anh ta vì sự tự trọng hay vì danh dự gì gì, mà vì anh ta chưa đủ mạnh để làm việc ác nên anh ta không hoặc chưa dám có cái gan ấy, mặc dù đôi khi anh ta cũng có nghĩ tới. Đói quá đầu gối cũng phải bò, thế là anh ta mò đến khu cửu vạn và sự may mắn đầu tiên đã đến với Bắc.
Anh được một người đàn ông đưa về nhà. Công việc thật đơn giản và phù hợp với anh ta - làm vườn trồng cây, cắt cỏ trong ngôi biệt thự của ông Phong. Với một người lao động bình thường, tử tế và lương thiện thì về lâu dài anh ta có thể có một công việc ổn định, Chăm sóc sân vườn cho ngôi biệt thự mà nhiều người ở trong hoàn cảnh như Bắc mơ ước.
Lúc mới đến bụng đói chân run, mà trong người chỉ còn dăm đồng lẻ, vì cần phải ăn và những sinh hoạt linh tinh nên anh ta đã làm việc như một lao động cần mẫn. Thực ra, Bắc chẳng phải là một người có lắm thủ đoạn hay gian xảo, nếu không muốn nói là anh ta khá hiền và hơi ngô nghê một tí. Thời gian làm công việc trồng cây và chăm sóc vườn, Bắc được ăn ở tại khu nhà kho của biệt thự. Thấy thái độ làm việc cùng sự chất phác của Bắc, ông chủ cũng muốn giũ anh ta lại làm lâu dài.
 Thời gian đầu, công việc làm tạm ổn, tâm trạng Bắc cũng khá hơn. Hơn nữa, vợ chồng ông Phong là những người tử tế và tốt bụng nên thỉnh thoảng có những công việc nặng nhọc anh ta được chủ bồi dưỡng thêm. So với ngoài quê thì làm ở đây quả là ngoài sự mong đợi của Bắc. Thật sự nếu anh ta chí thú làm ăn thì may mắn cho anh ta vô cùng.
Một hôm ông Phong gọi Bắc vào, ông nói:
- Cậu vào làm ở nhà ta cũng đã gần bốn tháng rồi, lúc đầu ta chỉ định mướn cậu chừng nửa tháng thôi, nhưng thấy cậu thật thà, chăm chỉ nên ta quyết định giữ lại làm cho ta lâu dài luôn. Cậu thấy sao?
- Dạ được, ông chủ.
- Từ nay cậu không phải ở nhà kho nữa, chuyển sang ngôi nhà nhỏ phía sau vườn. Đó là nơi ở của cậu.
Vậy là bắt đầu từ nay Bắc đã có cuộc sống ổn định. Công việc nhàn nhã, sáng cắt cành, tỉa cây tưới nước, chiều đẩy máy cắt cỏ, chủ nhật được nghỉ. Ông chủ còn cho anh ta chiếc xe wave cũ để đi lại. Cuộc đời cũng đã ưu ái lắm cho một anh nông dân xa xứ đi tìm việc như Bắc.
Những tưởng anh ta sẽ yên phận, chấp nhận những gì mình đang có. Nhưng thật sự Bắc không cam tâm, vẫn oán trách cuộc đời không công bằng, vẫn oán trách ông trời thiên vị người này bỏ rơi người khác. Thay vì có được cuộc sống ổn định với khoảng tiền lương kha khá anh ta sẽ mang ơn chủ nhà, sẽ thay đổi dần cách mơ ước viễn vông nhưng không, Bắc vẫn cay cú giữa sự giàu sang của gia đình ông Phong và thân phận anh ta.
Được chủ tin tưởng và được đi lại tự do, anh ta nảy nòi trộm cắp. Bắt đầu lấy những món đồ lặt vặt trong kho đem bán, Bắc chẳng thấy có gì nghiêm trọng và cũng chẳng ai để ý. Sau lấy những thứ có giá trị nhưng ông Phong không dùng đến. Trộm cắp dần dần quen tay, anh ta cho rằng chẳng có gì nguy hiểm, chẳng có gì tội lỗi vì họ không dùng thì mình lấy thôi và, thế là Bắc cứ đi vào con đường cắp vặt như sa trong vũng lầy. Một hôm, ông Phong gọi Bắc vào chuyển bức tranh lớn vô nhà kho. Bình thường, khi nào chủ nhà gọi thì Bắc mới được vào nhà, còn nếu cần thì buộc phải bấm chuông cửa. Hôm ấy vô lấy bức tranh, Bắc thấy trên kệ cửa sổ có máy ảnh Canon, anh ta thấy không ai để ý bèn chộp nhanh kẹp vào nách bên trong áo gió. Bức tranh khá nặng nên khi ra tới cửa, lớ ngớ thế nào máy ảnh rơi xuống và thật xui cho anh ta, lúc ấy hai vợ chồng ông Phong đều đứng đó và chuyện gì đến đã đến.
Bắc có sáu giờ để rời khỏi khu biệt thự. Anh ta đứng tần ngần trước cổng, chẳng phải vì luyến tiếc điều gì, mà anh ta cố nhớ xem mình còn quên gì không: «À, còn đôi giày ông chủ cho hôm trước». Lúc này vợ chồng ông Phong lái xe ra, Bắc chạy lại xin vào lấy đôi giày, do bất ngờ khi lùi xe, Bắc va phải nên xảy ra tai nạn. Hai vợ chồng ông Phong đưa anh ta vào bệnh viện. Chân phải bị dập nát, cắt đến trên đầu gối.
Do không có người thân nên vợ chồng ông Phong đưa Bắc về biệt thự thuê người chăm sóc. Thời gian đầu, anh ta hoảng loạn mất tinh thần, thế là từ nay thành tàn phế, không còn cơ hội gì nữa, không còn ước vọng gì nữa.
Ngày qua ngày, được chăm sóc chu đáo nên Bắc nhanh chóng phục hồi. Một hôm, anh ta vô tình nghe được cuộc trò chuyện của vợ chồng ông Phong rằng: Sẽ chu cấp anh hằng năm hoặc bồi thường một số tiền. Bắt đầu từ đó anh ta cứ suy nghĩ quẩn quanh là mình sẽ có một số tiền, tất nhiên một số tiền lớn. Lớn như thế nào thì chưa nghĩ ra và,  bắt đầu từ đó, sự hào hứng lộ rõ trên gương mặt Bắc: «Một số tiền lớn, ta sẽ giàu, sẽ thoát kiếp nghèo hèn, có mất một cái chân cũng không hề gì».
Lần thứ hai Bắc ra khỏi biệt thự trong một tâm thế mới. Anh ta thấy mình khác hẳn trước đây, tự tin hơn, cảm giác như được tôn trọng, nể nang hơn vì túi anh ta, xách anh ta đầy những tiền. Bên cạnh đó, một cái nạng kẹp nách và chân trái biến mất, chỉ phất phơ cái ống quần.
Cuộc đời Bắc đã bắt đầu bước sang trang mới, với kiểu sống của người lắm tiền, nhiều của. Bạn bè đông hơn, ngợi ca, chúc tụng anh nhiều hơn. Tiệc tùng thâu đêm suốt sáng. Anh ta thật sự mãn nguyện với cuộc sống hiện tại của mình. Chỉ có điều, đôi khi anh ta nghĩ: Giá như đừng bị cụt chân thì hay biết mấy. Những suy nghĩ ấy lúc đầu chỉ thoáng qua, sau dần xuất hiện nhiều hơn và cũng tỉ lệ nghịch với túi tiền của Bắc dần cạn đi. Chỉ sau gần hai năm, số tiền bồi thường mà ông Phong đưa cho Bắc đã cạn, bạn bè không còn ai lui tới. Căn nhà Bắc thuê bị chủ đòi lại. Với thân thể tật nguyền, anh ta không thể ở lại thành phố, đành phải trở về quê nhà.
Căn nhà ở quê bao năm rêu phủ, thân thể tàn tạ từng bước nhọc nhằn đi vào. Bầu trời mây đen quầng vũ như báo hiệu một cơn mưa lớn đang kéo tới.
 
                                Phạm Tú Uyên
 
 
 
 

 
                                              ÔNG NHIỆM
 
                                                   Truyện ngắn
 
Mỗi khi có dịp đi qua cung đường này, tôi luôn ghé lại thắp nén nhang cho ba. Mặc dù hài cốt của ba được gia đình đem về quê an táng từ lâu. Thắp nén hương để tưởng nhớ nơi ba nằm xuống. Nơi mà gần năm mươi năm trước biết bao người đã bỏ mạng nơi đây. Con đường 7B máu lửa.
 
Thường thì anh chị tôi thỉnh thoảng hay đi, còn tôi thật lâu mới có dịp đi qua. Cách đây khoảng hai mươi năm tôi ghé thắp hương, thấy từ xa, lấp ló trong rừng một căn nhà nhỏ, tôi cũng không quan tâm lắm. Rồi sau đó một thời gian dài có ghé lại, cũng vẫn căn nhà đó tuy có cũ kỹ. Tôi cho rằng người Dân tộc cất nhà để giữ nương rẫy nên cũng không để ý. Hôm nay có dịp trở lại tỉnh lộ hai lăm, đi loanh quanh để tưởng nhớ một thời đạn bom ly loạn. Ngày đó tôi còn bé nhưng những đau thương, mất mát cũng đã hằn sâu trong ký ức non trẻ. Định ra về thì thấy ngôi nhà lấp ló trong rừng cây ấy có khói lam bốc lên từ mái lá, cũng hơi tò mò. Hơn nữa, ghé lần này rồi chẳng biết còn có dịp trở lại nơi này nữa không. Tôi quyết định đến thăm căn nhà tranh đó.
 
Ngôi nhà tuy cũ kỹ, chẳng có đồ đạc gì nhiều nhưng tươm tất, sạnh sẽ. Chủ nhà là một ông lão chừng hơn bảy mươi tuổi, đang lui cui trong bếp. Có người lạ đến, ông ra tiếp:
- Chào ông, ông cần gì?
Tôi nói lý do có mặt ở đây và ghé thăm xin ông ly nước. Ông mời tôi ngồi rồi xuống bếp rót nước. Tôi chú ý thấy ông bị hư một mắt, dáng đi của ông hơi lạ, nhìn xuống đôi chân trần, chân ông cũng không có ngón. tôi không dám hỏi. Ông cho tôi biết ông tên Nhiệm, lên đây ở cũng hơn hai mươi lăm năm rồi. Khi nói vì sao ba tôi mất ở đây, ông Nhiệm nói chuyện có vẻ cởi mở hơn. Ông kể:
- Tôi ở vùng quê Quảng Ngãi, chiến tranh xảy ra, gia đình tứ tán. Anh tôi lên núi theo Cách mạng, mẹ tôi chết khi hai bên đánh nhau, tôi lưu lạc lên Kon Tum với người bà con. Sau đó đến tuổi đi quân dịch, tôi đăng lính Biệt động quân của chế độ cũ, được mấy năm thì xảy ra cuộc di tản tháng ba, một chín bảy lăm trên đường bảy này, giờ là đường tỉnh lộ hai lăm.
Ông Nhiệm ngừng kể, đưa tay bưng bát nước chè hớp một ngụm, rồi nhìn ra hướng đường Quốc lộ 25, đôi mắt mờ nhòa, xa xăm:
- Ngày đó, đây là con lộ máu...
- Dạ, tôi khi ấy mới mười tuổi.
- Ừ, tôi lạc trong rừng nhiều ngày. Một hôm chính tại nơi này, tôi đang thất thiểu lê từng bước thì phía trước một loạt đạn nổ, chân nhói đau, máu thấm ướt cả quần...
Ông Nhiệm lại im lặng. Tôi thấy ông dường như xúc động lắm, tay run run bưng bát nước, đôi mắt chớp lia lịa. Tôi cũng im lặng đồng cảm, nhưng chưa hiểu ông xúc động điều gì. Một lúc lâu sau ông nói, giọng đứt quãng:
- Tôi biết mình bị thương vì loạt đạn đó, tôi lia một băng... Ừ, tôi lia một băng đạn về phía tiếng nổ đã làm tôi bị thương... Sau loạt đạn, khu rừng lại trở nên yên lặng. Tôi nằm im một phần vì đôi chân tê buốt, một phần xem có còn nguy hiểm gì không.
- Thưa, sau đó thì...
- Tôi nằm một lúc lâu, nghĩ rằng nó chết rồi mới cố bò lại bụi cây, nơi phát ra tiếng súng. Đúng như thế, nó bị thương nặng, máu ra rất nhiều, đầy cả mặt. Tôi trườn tới sát bên xem bình đông của nó còn nước không. Do máu ra nhiều nên tôi khát nước vô cùng, bình đông còn nước tôi mở nắp định uống, chợt một bàn tay quờ quạng nắm lấy tay tôi, nói thều thào: «Mày là thằng Nhiệm phải không em?»
Quá bất ngờ, sao nó lại biết tên mình. Quả thật, tôi không thể nhận ra nó là ai, vì khuôn mặt dính đầy máu. Tôi hỏi: « Sao anh lại biết tên tôi?»
Hỏi xong, chợt nhiên cảm thấy có gì đó rất không bình thường, tôi lấy tay áo lau những vệt máu trên mặt nó. Nó gọi một cách yếu ớt: «Nhiệm!» Tôi bàng hoàng: «Anh Nhân!» Không còn nghi ngờ gì nữa, đó là anh tôi. Người đã lên núi theo Cách mạng khi tôi còn đi học. Hai anh em ôm lấy nhau. Tôi đau đớn đến tột cùng, anh thều thào: «Nhiệm ơi, anh xin lỗi... ». Nói đến đây người anh trở nên mềm nhũn - anh vừa trút hơi thở cuối cùng. Tôi ôm anh khóc không ra hơi. Sau đó tôi lấy cuốc nhà binh cố moi một cái lỗ, dù sức đã cạn kiệt, dù tay chân như tê dại nhưng không thể để anh tôi nằm như thế này: «Em xin anh tha thứ, em không đủ sức để an táng anh tử tế được». Lấp đất, làm dấu để sau này tìm lại xong tôi ngất đi bên nấm mộ của anh tôi còn tươi mùi đất. Tôi ngất đi không biết bao lâu, khi tỉnh lại bởi cơn mưa rừng trút xuống. Thấy bàn chân đau nhói như ai lấy kẹp rứt từng miếng thịt, tôi gượng ngồi dậy. Một con heo rừng tưởng tôi đã chết nên đứng vô tư nhai những ngón chân của tôi.
Nói xong, ông Nhiệm đưa bàn chân không còn ngón mà lúc đầu thoạt nhìn tôi hơi thắc mắc. Ông nói:
- Sau đó tôi cố lếch ra đường, rồi được bà con Dân tộc đưa về buôn cứu chữa những vết thương trên người.
Tôi nhìn ông Nhiệm thán phục:
- Với những thương tích như thế, ở trong hoàn cảnh không thuốc nen mà ông sống được quả là kỳ tích.
Ông Nhiệm đưa tôi ra cuối vườn, ở đó có một ngôi mộ được chất bằng đá núi thật đẹp. Ông nói:
- Đây là ngôi mộ của anh trai tôi. Tôi sẽ ở bên anh đến cuối đời, và khi lìa đời cũng mong ước được nằm bên cạnh anh tôi.
Nghe ông Nhiệm nói, tôi thấy nghẹn lòng, cay cay nơi khóe mắt. Chúc ông sức khỏe và đạt được điều ông mong muốn.
 
Trời bắt đầu ngã về chiều, nắng tháng ba ở Tây nguyên cứ phả vào người hừng hực. Tôi tạm biệt ông Nhiệm, đến lại nơi ngày xưa ba ra đi, tôi đứng lặng cúi đầu chào ba, đôi mắt lại cay cay. Tôi khóc thương ba tôi, khóc cho hai anh em ông Nhiệm, khóc cho những người đã ngã xuống nơi đây.
 
                              Phạm Tú Uyên
 
 
 

Biển mặn
Người khuyết tật
Ông nhiệm
Đã mang vào thư viện,
Cảm ơn và chúc tác giả nhiều an, vui

Cám ơn và chúc bạn nhiều niềm vui.

                                  MỘT VỤ TAI NẠN
 
                                                 Truyện ngắn
 
Bé Mai không được khỏe, nên sáng nay ba gọi điện xin phép cho em được nghỉ học. Hai cha con cùng ra cổng tiển mẹ đi công tác. Trước khi đến cơ quan, ba dặn em ở nhà nghỉ ngơi và cẩn thận cửa nẻo. Em chào ba rồi vào nhà dọn dẹp khay trà ba mẹ uống khi sáng, xong em lấy sách đến bàn ngồi học.
 
Mấy hôm nay trời nóng quá nên em bị cảm nắng. Người hơi mệt, em đến tủ thuốc lấy viên sủi C mà trước khi đi mẹ dặn em uống. Em đang uống C thì điện thoại bàn reo. Một giọng nói lạ: “Đây có phải số máy của bà Thu không? Lê Thị Thu, bà bị tai nạn đang cấp cứu tại bệnh viện”. Bé Mai bủn rủn cả tay chân, thả rơi ống nghe xuống mặt tủ, em bàng hoàng ngã phịch xuống ghế. Sau đó bình tỉnh trở lại, em nhấc máy vừa khóc vừa gọi cho ba, báo tin mẹ bị tai nạn, đã được đưa đến cấp cứu ở bệnh viện. Ba dặn em đừng quá lo lắng, ba về ngay. Sau đó chừng hai mươi phút, ba lao vào nhà như một cơn lốc, lấy tiền trong tủ rồi dặn em cứ ở nhà, để ba vào bệnh viện. Bé Mai không chịu, em khóc và chạy theo ba:
- Ba cho con vào với mẹ.
- Con đang đau, để ba đi vô bệnh viện với mẹ.
- Không, con lo cho mẹ...
- Nhưng con đang ốm.
Bé Mai càng khóc to:
- Ba phải cho con đi với.
Cuối cùng hai cha con cùng vào bệnh viện với cô Thu, mẹ Mai.
 
Khi hai cha con Mai đến bệnh viện thì cô Thu đã được chuyển đến phòng mổ, vì mất máu nhiều và gan bị tổn thương nặng. Chú Cường (ba Mai) vào làm thủ tục và đóng tiền bệnh viện. Chú rất lo vì vợ bị thương khá nặng. Mai ngồi ngoài hành lang đợi ba. Em thương mẹ quá! Mới sáng nay ba và em còn ra cổng tiễn mẹ đi công tác, thế mà giờ mẹ lại nằm trong kia. Thương mẹ, em lại khóc. Ba ra, ôm em động viên:
- Mẹ không sao đâu, vài hôm nữa xuất viện lại trở về với con thôi mà. Con đừng buồn, khóc mẹ không vui đâu.
Chú Cường nói giọng khàn đục. Chú nói vậy cho em yên tâm nhưng trong lòng rối bời, chú lo cho vợ, không biết sau ca mổ can thiệp, vợ chú có vượt qua cơn nguy kịch không, bác sĩ nói do mất nhiều máu và gan tổn thương nghiêm trọng. Càng đau lòng hơn nữa, khi nghe nhân viên phòng cấp cứu bảo rằng người gây ra tai nạn đã bỏ chạy, nạn nhân nằm rất lâu mới có người gọi xe cấp cứu, nên nạn nhân mất nhiều máu. Họ bàn giao lại cho chú Cường một cái bóp đựng giấy tờ và bốn triệu đồng. Chú nghe kể và nhận lại bóp của vợ. Quá xót xa, chú thẩn thờ đi đến phòng mổ, nhìn thấy con ngồi ủ rũ bên hành lang, chú càng đau lòng hơn. Chú nói:
- Mình chưa gặp được mẹ đâu. Ba chở con về, chiều vào lại.
Mai nhìn ba cầm cái bóp của mẹ trên tay, em lại rấm rứt khóc:
- Mới hồi sáng mẹ còn vui vẻ mà giờ nằm trong kia, thương mẹ quá ba ơi!
Em lại sát cửa kính, nhón gót nhìn vào phòng nhưng không thấy được gì. Ba đến kéo em đi, nói:
- Thôi, mình về.
Mai như nhớ ra điều gì, quay sang ba:
- Mẹ còn cái túi xách nữa, con không thấy...
- À, chắc bị văng đâu đó ở chỗ bị tai nạn con ạ.
 
Chiều, chú Cường và Mai đến bệnh viện. Cô Thu được chuyển sang phòng hồi sức sau mổ. Bác sĩ báo tin ca mổ thành công, cô Thu đã qua nguy kịch. Hai cha con mừng đến rơi nước mắt. Phòng hồi sức sau mổ vẫn chưa cho người ngoài vào, chú Cường và Mai ra căng tin định ăn tối thì chuông điện thoại reo, người gọi là cô Thu. Vô cùng ngạc nhiên, không hiểu ai gọi vào máy của vợ. Chú Cường run giọng hỏi: “Xin lỗi, ai gọi ạ?” Giọng trong điện thoại ngạc nhiên: “Anh sao thế? Mới từ sáng đến giờ mà quên em rồi à. Hai cha con đang ở đâu? Em về nhà rồi”. Quả thật, lúc này trời có sập xuống chú Cường cũng không thể ngạc nhiên hơn là nghe vợ gọi. Nhỏ Mai đứng bên ba, nghe giọng mẹ trong điện thoại em mừng rú lên, nhưng chẳng hiểu gì cả. Chú Cường chở con vội vã trở về nhà. Cô Thu đứng đợi hai cha con ngoài cổng. Bé Mai nhảy tót xuống xe chạy đến ôm lấy mẹ. Chú Cường cũng lao tới ôm vợ. Cả ba người ôm lấy nhau, bé Mai khóc vì sung sướng, những người đi đường quay lại nhìn, chẳng hiểu chuyện gì xảy ra với gia đình họ.
 
Sự việc bắt đầu từ lúc cô Thu ghé cây ATM rút tiền rồi đánh rơi bóp. Có lẽ người đi đường nhặt được, chưa kịp trả lại cho người bị mất thì gặp tai nạn, thế rồi sự lầm lẫn đã xảy ra. Cả nhà vui vẻ trở lại, nhưng bé Mai lại lo lắng, em nhìn ba mẹ rồi nói:
- Con thấy tội cho cô gì đó đang nằm trong bệnh viện mà sáng giờ không thấy ai tới.
- Ngày mai được nghỉ nên sáng mai mẹ sẽ đến thăm.
- Cho con đi với.
Chú Cường xoa đầu bé Mai:
- Con đang còn ốm mà.
- Hi hi, con khỏe rồi. Gặp lại mẹ là hết đau liền.
Chú Cường triều mến nhìn hai mẹ con:
- Xong việc cơ quan, trưa ba ghé qua.
 
Sáng hôm sau, hai mẹ con đến bệnh viện. Thấy trước hành lang phòng hồi sức có hai người cứ thắc thỏm đi qua đi lại. Người lớn là một em gái chừng mười lăm tuổi - bé Thủy, em nhỏ cỡ tuổi bằng bé Mai, đôi mắt sưng đỏ chắc do khóc nhiều. Cô Thu đến hỏi thăm, biết người bị tai nạn nằm trong phòng mà hôm qua nhầm lẫn có thể là mẹ của hai em. Thấy mẹ tối không về, cả hai lo lắng, bất an nên chạy hỏi khắp nơi, kể cả bệnh viện. Lúc tìm đến đây, hai em cũng chỉ hy vọng mong manh, vì người bị nạn không phải tên mẹ các em. Khi nghe em kể và cô Thu xác nhận sự việc thì hai em mới tin rằng mẹ đang nằm trong đó. Thật may mắn làm sao, Người bị tai nạn hôm qua đã tỉnh, được chuyển sang phòng hồi sức, bác sĩ cho phép người thân vào thăm và các em đã được gặp mẹ. Bé Mai kéo tay áo mẹ, nói nhỏ:
- Con lấy tiền trong heo đất giúp mẹ bạn ấy nha mẹ.
Cô Thu xoa đầu Mai triều mến:
- Con của mẹ ngoan lắm!
Rồi cô dẫn Mai đến bên Thủy, cô nói:
- Giờ các con gặp được mẹ rồi, đừng quá lo lắng và buồn nữa, cô sẽ thường xuyên đến với các con. Cần gì cứ gọi cho cô hoặc chú.
 Cô đưa số điện thoại cho bé Thủy và đặt vào tay em ít tiền, dặn:
- Tụi con hoặc mẹ cần gì cứ dùng, đừng nghĩ ngợi. Lúc này lo cho sức khỏe mẹ là chính.
- Dạ, con cám ơn cô chú, nhưng...
- Con đừng ngại, cứ lo cho mẹ đã. Mọi thủ tục, chi phí ban đầu chú đã thanh toán. Thế con nhé.
 
Bé Thủy và em tiển mẹ con cô Thu ra cổng bệnh viện. Nắng đã lên cao, phố phường người xe nhộn nhịp. Hai chị em vào với mẹ. Em thương mẹ, em xúc động với ấm lòng nhân ái của gia đình cô Thu. Tự nhiên những giọt nước mắt lại tràn mi. Những giọt nước mắt buồn đau và hạnh phúc.
 
                              Phạm Tú Uyên
 
  R

                                                MIỀN KÝ ỨC
 
                                                         Truyện ngắn
 
Cứ mỗi lần về thăm nhà, nhìn mẹ cặm cụi bên luống rau, giàn mướp, nhặt nhạnh dăm nhánh củi tre bỏ vào chồ. Tuy mẹ còn ra vào được nhưng tuổi đã cao, sức đã yếu nên con cháu cũng chạnh lòng. Mẹ thường nói: “Làm được gì thì làm, ngồi không buồn lắm, với lại dễ sinh đau bịnh”. Hôm nay, nhìn mẹ tỉ mẩn ngồi lột từng củ khoai lang mật để vào mâm, tôi đến bên đùa với mẹ. Tôi nói:
- Mẹ ơi! Mẹ làm khoai dai à, mẹ có ăn được đâu.
Mẹ cười móm mém, tay vẫn lọ mọ lột từng củ khoai. Mẹ nói:
- Quen rồi con ạ. Với lại làm để nhớ ngày nào tụi bây còn bé, quây quần bên mẹ.
Tôi xúc động, thấy nghèn nghẹn nơi cổ: “Mẹ” Rồi lặng lẽ bước ra sân, nhìn sang bên kia hàng dậu - nhà nhỏ Vân ngày xưa, đã hoang vắng nhiều năm. Giờ không còn người ở, chỉ còn lại một khoảng trống mênh mông nhưng ngập tràn kỷ niệm trong tôi.
 
Ngày xưa, khi ngoài vườn lá bắt đầu xao xác rụng và bầu trời như thấp xuống, mây xám không biết từ đâu kéo về giăng giăng, là việc đồng áng ở quê tôi đã bắt đầu ngơi dần và mọi người trở nên rảnh rang. Trong nhà, mẹ tôi kiểm tra lần cuối những ghè lúa ăn cho đến vụ  tháng ba, ghè khoai lang khô, để độn dặm khi giáp hạt và một bịch bự khoai lang dai, đậu phộng...
 
Cây rơm góc sân phía mé ao đã chất xong hôm cuối tháng. Ngạo nghễ nhìn mấy anh chàng ổi, mãng cầu, khế... Lơ phơ trút lá bên dưới. Cây rơm được khoát chiếc áo vàng tươi, ở trên đầu, ba tôi đội cho nó chiếc nồi sứt miệng để nước không chảy theo vào cột cây rơm, trông nó duyên dáng tợn. Ở cuối vườn, bên cây vú sữa là một cái chồ chứa củi. Mẹ tôi đã chuẩn bị cho nó từ hồi đầu vụ gặt. Rảnh rỗi lúc nào là người đi loanh quanh, tha về cây to cây nhỏ, chặt khúc ra đặt gọn vào chồ. Khi cây lá trong vườn chuyển vàng, chao nghiêng, bay bay những chiếc lá, là chồ cũng không còn chỗ trống để bỏ thêm củi vào. Củi thì tôi không quan tâm lắm. Riêng cây rơm là một thế giới đầy ắp những kỷ niệm và hấp dẫn đối với bọn tôi. cứ đến chạng vạng bò về chuồng, là tôi xung phong giành việc của ba, chạy ra rút rơm bỏ vào máng để nó ăn đêm. Siêng như vậy là bởi vì tôi muốn rút cho cây rơm có một lỗ hổng bên trong, to cỡ bằng hai chiếc bàn chắp lại. Khi đông về, những cơn gió bấc lạnh buốt, ngoài trời mưa lâm thâm, nước ngoài ao sủi tăm, mà rủ thêm nhỏ Vân bên cạnh nhà, cùng chui vào đống rơm để cảm nhận sự ấm êm thì không chê vào đâu được. Ở đó, nó như một căn phòng cực kỳ lý thú, được lót nệm rơm, rồi trong túi quần nhét căng đầy những lát khoai dai, lận lưng thêm cuốn truyện nữa. Hai đứa nằm nhai khoai nhóp nhép, nằm nghe đứa kia đọc truyện. Ngoài trời đang rét căm căm, mưa rả rích thì quả là tuyệt cú mèo.
 
Năm nay có vẻ lạnh hơn những năm trước. Nhìn cánh đồng trước nhà, xa xa dường như có những sợi khói bốc lên từ gốc rạ, chúng lởm chởm, rét run đứng tụm đầu vào nhau. Mặt nước thì thỉnh thoảng trồi lên những bong bóng li ti giống như bọn tôi lấy ống đu đủ thổi vào nước. Tôi vô buồng kho bốc một nắm khoai dai nhét đầy túi quần, khoát thêm chiếc áo mẹ để sẵn trên thành giường rồi đi ra ngõ. Mới chỉ tới sân mà người như co rúm lại, tôi ngữa cổ hít một hơi thật dài, máu nóng trong người chạy rần rần, chắc cũng đủ chịu được để chạy đến đầu ngõ. Ra cổng, nhìn quanh chẳng thấy một bóng người. Từ đầu đường đến cuối xóm, những bụi tre gầy xác xơ đứng run run, va vào nhau rần rật. Không thấy đứa bạn nào, tôi quẹo qua hàng rào bông bụt phía bên nhà nhỏ Vân, khum khum bàn tay làm loa: “Vân ơi!” Tiếng kêu vang lên nhưng bị gió cuốn đi mất tiêu. Chẳng biết nhỏ Vân có nghe được không, tôi định gọi tiếp thì một cái đầu nhô ra dưới lỗ trống của hàng rào. Nhỏ Vân bò nhanh qua, phủi tay dính đất, đứng lên run lập cập, hai hàm răng va vào nhau lách cách nghe thật vui tai, khiến tôi cảm thấy trời dường như lạnh hơn. Vân nói:
- Tớ vừa mới ăn sáng xong. Lạnh quá!
- Sao đằng ấy mặc ít áo thế?
- Nghe đằng ấy gọi tớ ra ngay, có kịp mặc thêm áo đâu.
- Hi hi, tớ tặng đằng ấy cuốn truyện này.
Nói xong, tôi lấy từ sau lưng ra cuốn truyện đặt vào tay Vân. Nhỏ cầm cuốn sách chạy lại lỗ trống của hàng dậu mà khi nãy chui qua, lấy từ đó ra một cuốn sách, đến trước mặt tôi:
- Tớ cũng có cái này, tặng đằng ấy. Ba mới mua cho tớ hôm trước, cực kỳ hay.
Hai đứa chạy tung tăng ra ngoài đường. Không biết có phải trời bớt lạnh hay có nhỏ Vân đi bên cạnh, mà chúng tôi cảm thấy như ấm lên. Gió vẫn thổi ù ù, những hàng tre ven đường vẫn xạc xào, rung lên bần bật. Bọn tôi như đôi bướm lượn quanh đường làng.
 
Cứ thế, tháng ngày trôi qua. Tuổi thơ hồn nhiên ngày nào rồi cũng lớn lên theo năm tháng. Khoảng cách dần xa thì nỗi nhớ nhung cứ dày lên thành mong đợi. Hai khu vườn kề nhau, hai ngôi nhà cứ thế đứng nhìn nhau. Hàng dậu bông bụt lá vẫn xanh, hoa vẫn đỏ, vẫn đong đưa trong gió. Nhưng không còn hái cho em cài tóc, khoảng trống hàng dậu em không còn chui qua với tôi trong những đêm trăng, trong những ngày dài giá buốt. Em và tôi cứ thẹn thùng nhìn nhau, cứ ngập ngừng chờ đợi. Rồi tôi lên tỉnh học, rồi em chuyển nhà đi xa. Khoảng cách không làm vơi đi nỗi nhớ nhưng khoảng cách đã làm tôi và em xa nhau. 
 
Nhiều năm sau này, khi mỗi lần về thăm quê, tôi cứ bồi hồi với từng góc sân ao cá, với từng bờ tre hàng dậu. Ba mẹ giờ đã già, không còn những tháng ngày cùng nắng sớm mưa chiều với đồng ruộng. Tuy thế, mẹ vẫn lụi cụi với cái chồ củi của mẹ khi đông về, mẹ vẫn ngồi cần mẫn lột vỏ mấy củ khoai lang mật để xắt phơi làm khoai dai. Tất nhiên người làm là nhớ về con cái, nhớ về ngày xưa, con cái nhìn để nhớ về tuổi thơ, nhớ về kỷ niệm. Cây rơm bây giờ nhỏ hơn xưa nhiều, nó không đủ để tôi có thể giành ba rút rơm, tạo cho mình một thế giới tuổi thơ. Hàng dậu bông bụt vẫn còn đó, bông nở đỏ, đong đưa trong gió như những chiếc lồng đèn mộng mơ, nhưng sao tôi vẫn thấy nó tiêu điều, xác xơ. Cái lỗ trống của hàng dậu mà ngày đó em thường bò qua lại với tôi, giờ cây phủ kín, như đem dấu cô nhóc hàng xóm của tôi ngày xưa, rồi mang em rời xa tôi. Xa lắc lơ trong hồn tôi. Giờ chỉ còn thấy khu vườn bên ấy đìu hiu, hoang vắng, xào xạc lá khô dưới bước chân của người tìm về miền ký ức.
 
                              Phạm Tú Uyên
 
 
  R

Một Vụ Tai Nạn và Miền Ký Ức
Đã mang vào thư viện
Cảm ơn và chúc tác giả luôn vui

 
  R