THƠ PHẠM TÚ UYÊN

XƯA ƠI!
 
 

CHUYỆN CHIM DỒNG DỘC
 
Tháng ba hoa gạo đỏ
Ấm cả con đường làng
Rét nàng Bân vò võ
Xao xuyến chiều nắng vàng.
 
Đồng xa ươm màu mắt
Hương lúa chín thơm nồng
Một đàn chim dồng dộc
Chao nghiêng trên cánh đồng.
 
Từng cặp, bay từng cặp
Tìm chon von ngọn tre
Trời tháng ba ngào ngạt
Với nắng vàng se se.
 
Chim vợ chọn lá cỏ
Chim chồng đan tổ xinh
Tình yêu như hoa nở
Ríu rít tổ ấm mình.
 
Bụi tre già trước cổng
Anh dồng dộc tóc vàng
Mắt đợi chờ, trông ngóng
Bầu trời rộng thênh thang.
 
Chim một mình đan tổ
Ngọn tre già quạnh hiu
Chắt chiu từng ngọn cỏ
Trong nắng chiều cô liêu.
 
Cũng nơi này năm trước
Vợ chồng chim về đây
Xây ngôi nhà hạnh phúc
Tiếng cười vui đong đầy.
 
Rồi năm nay về lại
Làm tổ bụi tre này
Tổ ấm buồn trống trải
Ai lỡ hẹn, xa bầy ?
 
Gió đong đưa mái ấm
Mà lòng sao chênh chao
Trời mênh mông trống vắng
dồng dộc ơi, phương nào?
 
       Phạm Tú Uyên
R

NHẮM MẮT
 
Cái đồng hồ bị mất
Giá trị không bao nhiêu
Nhưng cả lớp, quả thật
Nhốn nháo đến thiếu điều...
 
Cậu bé ngồi tấm tức
Mẹ mới tặng hôm qua
Cái đồng hồ quả lắc
Nói xong cậu khóc òa.
 
Lớp như đàn ong vỡ
Bạn nào cũng lu loa
Thầy ôn tồn nhắc nhở
- Yên nào, ta kiểm tra.
 
Các em nhắm mắt trước
Và quay vào trong tường
Ta kiểm tra một lượt
Cấm được nhìn - nghe không.
 
Cái đồng hồ quả lắc
Xinh xinh trong tay thầy
- Thôi, các em vào học
Và không nhắc chuyện này.
 
Chuyện thì chỉ có thế
Tuổi nhỏ cũng quên nhanh
Ngày qua ngày, có lẽ
Nhiều năm sau - nhiều năm.
 
Có một ông trung niên
Tìm nhà, thăm thầy giáo
Một ông già quờ quạo
Và đôi mắt đã lòa.
 
Ông chống gậy đi ra
- Ngài tìm ai đấy ạ?
Thưa thầy, thầy còn nhớ
Học trò xưa, con đây.
 
Đôi mắt màu trắng đục
Như nhìn vào mênh mông
Khuôn mặt bừng hạnh phúc
- Thầy xúc động vô cùng.
 
Người trung niên thổn thức
- Em ngày ấy dại khờ
Lấy đồng hồ quả lắc
Thầy bắt được không la.
 
Em một đời ray rứt
Xấu hổ đến bạc đầu
- Thầy lúc đó nhắm mắt
Nên nào biết ai đâu.
 
  Phạm Tú Uyên
 
 

ĐÊM BUỒN NGHE CHUÔNG BÁT NHÃ
 
Nếu là Thi sĩ
Tôi sẽ viết rằng
Cheo Reo(*) sương phủ khói giăng
Những đêm trời sáng ngỡ rằng thiên thai.
 
Nếu là Thi sĩ
Tôi dùng lời thơ
Trải lên cảnh đẹp vô bờ
Của miền sơn cước mộng mơ thật nhiều.
 
Nếu là Thi sĩ
Tôi dùng bút thép
Vạch lên trên đá
Mấy chữ Quê hương
Quê tôi có Thung Lũng Hồng(*)
Dưới chân suối chảy như rồng vẫy đuôi
Nền trời từng cụm mây trôi
Lẵng lơ với gió như mời trăng lên.
 
Rồi có một đêm
Rằm về ngự trị
Mây thôi cười đùa
Suối thôi rót rượu
Chim thôi hót ca
Hồi chuông Bát Nhã ngân nga
Đong đưa trong gió xa xa vọng về.
 
      Phạm Tú Uyên
 
(*) Những địa danh ở TX. Ayunpa, Gia Lai.
 
R 

CÂY SẦU ĐÔNG RA HOA

Cây sầu đông ra hoa
Mà sao mình vẫn xa
Về với anh, em nhé
Dù chỉ là hồn hoa.

Mang nặng khối tình sầu
Trời bắt phải xa nhau,
Em về miền hoa cỏ
Anh ở lại thương đau.

Cây sầu đông?
   - Sầu đông!
Mình sầu tình?
   - Sầu tình!

Cây sầu đông ra hoa
Mình sầu tình chia xa!

Cây mỗi năm mỗi nở, 
Anh mỗi năm mỗi nhớ.

Cây hết đông hết sầu,
Anh hết đông vẫn sầu!

Cây sầu đông ra hoa
Mà sao mình vẫn xa?

    Phạm Tú Uyên
 
r

 
 
CHÚ CHÓ HACHIKO
 
   Một lần đến nhà ga Shibuya, Tokyo nhìn tượng chú chó Hachiko, cảm phục về sự trung thành và thủy chung với con người nên làm bài thơ này. Chú chó Hachiko được đúc tượng lớn đặt tại lối ra nhà ga Shibuya của Tokyo, Nhật Bản. Tên của chú là Hachi nhưng được thêm thành tố “ko” vào với ý nghĩa biểu hiện sự kính trọng trong tiếng Nhật. (PTU)
 
 
Dù vui buồn gian khó
Hãy sống tốt với đời
Sự thủy chung - chú chó
Vật cũng hóa thành người.
 
Ga Shibuya, bức tượng
Của chú chó Hachi
Được mọi người kính trọng
Gọi thành Hachiko.
 
... Chó đi sau, chủ trước
Cùng nhau tới nhà ga
Giáo sư đến trường học
Chú chó trở về nhà.
 
Chiều Hachi lại đến
Chờ đón chủ cùng về
Dù trời màn mưa trắng
Hay tuyết lạnh tái tê.
 
Như một đôi tri kỷ
Gắn bó và yêu thương,
Giáo sư bị đột quỵ
Khi đứng trên giảng đường.
 
Nơi sân ga chiều muộn
Chú chó nào biết đâu
Ngồi đợi khi đêm xuống
Tìm từng khách đi tàu.
 
Đêm ấy chú không ngủ
Lang thang trên sân ga
Rồi nhiều đêm đợi chủ
Rồi nhiều năm trôi qua...
 
Cứ ngày chờ tháng đợi
Bao mùa anh đào rơi
Đêm đêm chú vẫn tới
Vì lòng chú không nguôi.
 
Nhớ thương người bạn tốt
Đằng đẵng gần mười năm
Giờ sức cùng lực kiệt
Chú gục xuống bục thềm.
 
Nơi mười năm ngồi đợi
Người chủ của năm xưa
Nơi mười năm mòn mỏi
Từng chiều muộn ngóng chờ.
 
Dù vui buồn gian khó
Hãy sống tốt với đời
Sự thủy chung - chú chó
Vật cũng hóa thành người.
 
   Phạm Tú Uyên
R

 
R

 
THI SĨ, THƯA CÔ CÓ QUÍ GÌ!
 
Yêu tôi cô được cái gì đâu
Không đẹp, không sang lại chẳng giàu
Nhà tôn vách vách ván nơi tôi ở
Yêu tôi, cô được cái gì đâu!
 
Nghề nghiệp xin thưa chẳng có gì
Thích thơ, cô thích mà làm chi
Thằng này nghèo lắm làm thơ bán
Thi sĩ, thưa cô có quí gì. (*)
 
Kỹ sư, bác sĩ cô không yêu
Lại yêu đứa khổ tiền đâu tiêu
Lỡ mà cưới được, ta cưới được
Hồi môn trình thiệt chẳng bao nhiêu.
 
Cô cười, em thích những người thơ
Yêu thơ và được sống mộng mơ
Bạc tiền như gió lùa song cửa
Tôi cười - em thích những người thơ.
 
Yêu tôi cô được cái gì đâu!
 
    Phạm Tú Uyên
 
(*) Thơ Xuân Diệu.
 
  r
 

 

BÂNG KHUÂNG GÁNH NẶNG HỒN TÔI

Linh hồn một gánh trên lưng
Nghe sao như nặng giữa chừng nhân gian.
Ta theo hương núi gió ngàn
Với rong rêu, lấy lá vàng vùi thân.

Mai kia có kẻ xuống trần
Không con hạc trắng, mấy tầng thinh không
Vai thon trĩu một linh hồn
Dáng tha thướt, cớ sao buồn nàng ơi!

Bâng khuâng gánh nặng hồn tôi.

        Phạm Tú Uyên
 

EM ĐI RỒI
 
Ừ nhỉ, em đi rồi
Chừ chỉ còn mình tôi
Xa em là tất cả
Tất cả đã xa rồi.
 
Nếu có ai hỏi rằng:
- Nàng đi mi buồn chăng?
Tôi thưa tôi nào biết
Nào biết gió đưa trăng.
 
Mỗi lần thấy lá rơi
Tôi lại ngước nhìn trời
Tôi lại cúi xuống đất
Thấy lá úa tơi bời.
 
Nàng xa tôi thật rồi
Tìm dùm tôi chim ơi!
Nàng có đôi mắt sầu
Nàng có dòng tóc nâu.
 
Suốt mùa thu đi tìm
Đàn chim về báo tin
Có nàng con gái nhỏ
Ngủ dưới gốc cây sim.
 
Ừ nhỉ, em đi rồi
Chừ chỉ còn mình tôi.
 
   Phạm Tú Uyên
 

CHUYỆN HAI ÔNG SƯ 

Gập ghềnh đường sủng nước mưa 
Hai sư khất thực từ chùa đi ra 
Một thầy trẻ một thầy già 
Kẻ sau người trước, áo cà sa bay. 

Cây trút lá, gió hây hây thổi 
Đất quệch chân lầy lội khó qua 
Hai thầy miệng niệm di đà 
Tay ôm bình bát, mưa sa giọt dài. 

Đi một quãng chừng hai, ba dặm 
Đoạn lầy hơn, mưa lấm tấm hơn! 
Bỗng đâu có tiếng kêu dồn: 
"Thầy ơi! Thầy hỡi giúp con qua đàng. 

Nghe tiếng gọi nhìn sang bên trái 
Thầy đi đầu ái ngại… nam mô! 
Bên lề tha thướt một cô 
Váy xanh áo đỏ che ô trên đầu. 

Năm điều dạy thầy làu làu thuộc 
Vướng nữ nhi là chuốc lụy phiền 
Nên thầy chả dám nhìn nghiêng 
Tay lần tràng hạt cầu xin độ trì! 

Cô gái trẻ không đi chẳng đặng 
Chân lại đau nên ráng nằn nì: 
"Xin thầy mở lượng từ bi, 
Cõng con qua bển, ơn ghi tạc lòng.” 

Nghe từ "cõng” thầy rùng mình tợn 
Càng sải nhanh sợ rợn cả chân! 
Gió thu phớt, mưa lăn tăn 
Mồ hôi trán đổ giọt lăn xuống cằm! 

Sư sau đến, chừng năm mươi tuổi 
Nghe chuyện xong chẳng đợi nói thêm 
Bình bát thầy đặt xuống thềm 
Xắn quần, cuốn áo qua bên kia đường. 

Cô gái trẻ ôm vồng qua cổ 
Thầy đưa tay ra đỡ ngang hông 
Tay kia bợ nốt đôi chân 
Bồng nữ thí chủ bước sang vũng lầy. 

Xong công việc cầm ngay bình bát 
Thầy bước đi, tràng hạt lần tay 
Hơi thu lạnh, mưa bay bay 
Lá vàng rụng, lá rơi đầy lối mưa. 

Trên đường lặng vắng người qua 
Hai sư sau, trước cứ xa nhau dần. 

Trưa về trước cổng tam quan 
Sư trẻ đứng đợi vẻ đang bực mình: 
- Tu bao kiếp mà tình không dứt 
Đạo tưởng cao mà dục còn vương 
Ôm người con gái vào lòng 
Áo cà sa nhộm bụi hồng thầy ơi! 

Sư lớn tuổi mỉm cười khẻ bảo: 
- A di đà! xin mạo muội rằng, 
Tôi đưa người ấy qua đàng 
Riêng thầy ôm suốt còn mang về chùa! 

     Phạm Tú Uyên
 
 

 
VÔ ĐỀ
 
Một loài hoa dại trên bờ sông
Bị nước cuốn trôi ra giữa dòng
Si tình chàng bướm bay theo mãi
Hoa trôi, bướm bay, nước mênh mông.
 
Rồi một ngày kia
Hoa tàn, nhụy rữa
Bướm rã hồn lìa
Tràng giang sầu lạnh.
 
Bướm, hoa chìm xuống dòng cô quạnh
Nước hững hờ trôi, gió lao xao.
 
Ngày lại ngày qua
Nơi bờ biển xa
Có con bướm nhỏ
Rũ mềm bên hoa.
 
      Phạm Tú Uyên
 

     XUÂN SANG
 
Cội mai già trước cổng
Cũng háo hức xuân sang
Dẫu lá còn chưa rụng
Đã phơi phới nụ vàng.
 
Mùa xuân về đầu ngõ
Tiếng chim vui chuyền cành
Chú vành khuyên mới nở
Cũng đón chào xuân xanh.
 
Cô gái bên hàng xóm
Áo đỏ tóc cài hoa
Xinh xinh ngồi rang cốm
Bỏng nổ vui cả nhà.
 
Góc sân vài chiếc lá
Thềm hiên, rụng muộn màng
Trời cuối đông buốt giá
Lao xao chút nắng vàng.
 
Nồi bánh chưng ấm lửa
Mỏi mòn chờ con xa
Có mẹ già tựa cửa
Nhìn gió mùa đông qua.
 
  Phạm Tú Uyên
R

 
CHIM LƯỜI
 
Dậy, muộn rồi bé ơi
Xuân đang về trên môi
Tóc biếng cài, tơ rối
Miên man theo mây trời.
 
Hôm qua chim học bài
Trời trong trong êm êm
Sao về mơ trên vai
Hương hoa vương vương thềm.
 
Bé ngủ bên giá sách
Trăng dọi qua song mơ
Gió thì thầm khẽ mách
Anh choàng dậy làm thơ.
 
Dậy, muộn rồi bé ơi
Soi gương rẽ đường ngôi
Còn hót chào buổi sáng
Hư lắm con chim lười.
 
Mơ mơ sương giăng giăng
Chim chợt buồn bâng khuâng
Sương gieo, chao sương gieo
Tóc bé gió thổi vèo.
 
Giận hờn khóc vu vơ
Thành mưa, mưa mưa tơ
Li ti bong bóng nước
Anh nhặt gửi vào thơ.
 
Dậy, muộn rồi bé ơi
Xuân đang về trên môi.
 
  Phạm Tú Uyên
 

CHUYỆN BUỒN NHÀ CHIM SẺ
 
Đôi vợ chồng chim sẻ
Lứa này nở năm con
Những chú chim be bé
Chiêm chiếp kêu luôn mồm.
 
Mẹ sẻ âu yếm dặn
Các con ngoan ở nhà
Khi mẹ ba đi vắng
Rồi về nhanh thôi mà.
 
Đôi chim rời khỏi tổ
Tìm những chú sâu non
Nhặt những hạt thóc đổ
Đem về nuôi đàn con.
 
Thấy trên đất nhúm thóc
Đôi chim sẻ vui mừng
Nghĩ đến con đói, khóc
Nó sà xuống mé mương.
 
Thận trọng và cảnh giác
Chim bố tiến lại xem:
- Để anh đi nhặt trước
Nhỡ bề gì còn em.
 
Con ở nhà cần mẹ
Đừng để mất cả đôi
Những đứa trẻ không thể
Trở thành kẻ cút côi.
 
Thấy chồng mổ lách tách
Chim mẹ bay đến nơi
Bỗng vang lên: Cạch! Cạch!
- Sập bẫy rồi anh ơi!
 
Chuyện không dừng lại đó
Chim được đưa về thành
Nhốt chung lồng đàn sẻ
Đợi người mua phóng sanh.
 
Cứ phóng rồi lại bắt
Chim mẹ không còn hơi
Mẹ khóc trào máu mắt
Làm sao đây con ơi!
 
Rồi gục bên song sắt
Thở hắt hơi cuối cùng
Chim bố còn chút sức
- Phải trở về cùng con.
 
Đợt phóng sanh kế tiếp
Chim rơi xuống góc hè
Bọn bắt lại tưởng chết
Nên bỏ không đem về.
 
Chim sức tàn lực kiệt
Rán bay về với con
Bầy chim non đã chết
Nó gục xuống tủi hờn.
 
  Phạm Tú Uyên