Bên Kia Biển Nhớ

Hồi ký của một thuyền nhân Việt Nam
Tác giả: Viễn Phương (Ông, Quyền Văn)
Westminster, California

Lời Nói Đầu -
Tôi không viết hồi ký này để kể công, cũng không để nhắc lại khổ đau. Tôi chỉ muốn ghi lại một hành trình có thật – hành trình của một con người bình thường đã đi qua biến động lớn của lịch sử, của biển cả, và của chính đời mình.
Nếu có điều gì đáng trân quý trong những trang viết này, thì đó không phải là gian nan, mà là lòng biết ơn: biết ơn những con người đã giúp đỡ tôi, những vùng đất đã cưu mang tôi, và cả những nghịch cảnh đã rèn luyện tôi nên người.

Chương 1 - Con Thuyền Rời Bến

Ngày 18 tháng 11 năm 1984, tôi rời Việt Nam trên một chiếc thuyền gỗ dài 13,75 mét, ngang 3,75 mét. Khoang thuyền chật hẹp, chỉ đủ cho vài chục người, cùng những vật dụng hạn chế và thực phẩm ít ỏi. Thái Bình Dương những ngày đó nổi sóng dữ dội. Người say sóng nôn ói, người kiệt sức nằm bất động. Ba ngày ba đêm lênh đênh, chúng tôi gặp một giàn khoan dầu khí Malaysia. Họ cho nước và bánh, nhưng không thể cứu vớt chúng tôi vì không có phương tiện. Họ chỉ hướng đi và chúc chúng tôi may mắn. Một ngày sau, thuyền cập thị trấn Marang, Malaysia. Vì bão lớn, chúng tôi bị giữ lại bảy ngày trước khi được chuyển ra đảo tị nạn Pulau Bidong. Số tàu (MB268)

Chương 2 - Pulau Bidong. Hòn Đảo của Những Phận Người

Tôi được bố trí sống ở khu đồi F/16. Mỗi lần lên xuống, tôi phải đi qua một nghĩa địa nhỏ – nơi an nghỉ của những người không may mắn đã nằm lại trên đảo. Gần đó là một nhà thờ và một ngôi chùa, nơi mỗi người có thể tìm chút bình yên và niềm tin. Cao Ủy Tị Nạn Liên Hiệp Quốc cấp phát thực phẩm, nước uống, và có một trạm xá nhỏ phục vụ những người đau ốm. Mỗi buổi hoàng hôn, tôi đi vòng quanh đảo, nhìn về hướng Việt Nam, nhớ cha mẹ già, anh em, bạn bè, những buổi cà phê, cơm chiều ấm áp bên bếp lửa mẹ nấu. Tôi tham gia Liên Đoàn Hướng Đạo Vượt Sóng với vai trò Liên Đoàn Phó Nội Vụ, đồng thời làm phó ban hành chính trong khối An Ninh Trại, giúp đỡ đồng bào mới đến hoàn tất thủ tục hành chính. Sau khoảng 60 ngày, tôi được phái đoàn Hoa Kỳ phỏng vấn và chấp thuận cho định cư.

Chương 3 – Sungai Besi-Bataan. Những Năm Tháng Chờ Đợi

Tôi được chuyển về trại Sungai Besi, Malaysia, chờ phỏng vấn và tuyên thệ. Thời gian chờ đợi đầy lo âu nhưng cũng là khoảng thời gian chuẩn bị tinh thần để bước vào đời sống mới. Đến tháng 4 năm 1985, tôi chính thức được Hoa Kỳ chấp nhận. Trước khi sang Mỹ, tôi được chuyển đến trại Bataan, Philippines, học Anh ngữ và vừa làm việc trong khối an ninh trại để phụ giúp đồng bào. Thời gian vừa học vừa làm vất vả, nhưng rèn luyện tính tự lập và kiên nhẫn – những phẩm chất cần thiết cho hành trình sắp tới.

Chương 4 - Những Năm Đầu Ở Mỹ

Ngày 21 tháng 10 năm 1985, tôi chính thức đặt chân lên đất Hoa Kỳ. Ban đầu, tôi được chính quyền và hội USCC hỗ trợ sinh hoạt cơ bản. Công việc đầu tiên chỉ có mức lương 4 đô 10 xu một giờ. Ban ngày đi làm, ban tối đi học, cuộc sống rất vất vả nhưng tôi tự nhủ rằng: nếu bỏ cuộc, mọi hy sinh năm xưa sẽ vô nghĩa. Sau một thời gian, tôi hoàn tất chương trình học và đạt bằng AS Degree. Từ đó, đời sống ổn định hơn, tôi bắt đầu đi làm trong lĩnh vực Computer Technology và DVT Engineering, từng bước xây dựng sự nghiệp.

Chương 5 - Gia Đình

Năm 1997, tôi lập gia đình. Vợ tôi cũng là người tị nạn, mang trong mình hành trình đầy gian nan giống tôi. Chúng tôi có hai người con:
- Con gái lớn tốt nghiệp Đại học California, học thêm hai năm tại St. Catherine University, Minnesota, hiện làm therapy tại health clinic.
- Con trai nhỏ tốt nghiệp Đại học UCI – Civil Engineering, đã đi làm và tiếp tục học Master Civil Engineering.
Nhìn các con trưởng thành, học hành đến nơi đến chốn, tôi hiểu rằng mọi gian nan năm xưa đều không vô nghĩa.

Chương 6 - Westminster. Quê Hương Thứ Hai

Tôi hiện sinh sống tại thành phố Westminster, California, nơi có cộng đồng người Việt đông đúc. Trên mảnh đất này, tôi vừa sống trong văn hóa Mỹ, vừa giữ nguyên hồn Việt trong từng bữa cơm, từng câu chuyện, từng ký ức. Westminster trở thành quê hương thứ hai, nơi tôi dựng xây đời sống bình yên và đầy đủ hơn.

Chương  7 - Những Ngày Vừa Học Vừa Làm

Thời gian đầu ở Mỹ, khó khăn không phải là tai nạn hay bệnh tật, mà là áp lực học tập và công việc cùng lúc. Tôi vừa làm trong lĩnh vực kỹ thuật, vừa học tiếng Anh và kiến thức chuyên môn. Những ngày dài vất vả, những đêm thức khuya, tôi luôn tự nhủ: 'Nếu vượt qua được, tương lai sẽ khác hẳn.' Những trải nghiệm này rèn luyện tôi sự kiên nhẫn, tinh thần tự lập, và giá trị của lao động – những bài học quý giá tôi mang theo suốt đời.

Chương  8 - Công Việc Và Sự Nghiệp

Công việc trong Computer Technology và DVT Engineering giúp tôi có thu nhập ổn định và cơ hội phát triển. Tôi luôn coi trọng việc học tập liên tục, cập nhật kiến thức, và xây dựng các mối quan hệ tốt trong môi trường làm việc. Nhờ kiên trì và chăm chỉ, tôi từ từ vượt qua những khó khăn ban đầu, xây dựng sự nghiệp ổn định và uy tín trong lĩnh vực chuyên môn.

Chương  9 - Nhìn Lại 41 Năm

Bốn mươi mốt năm kể từ ngày rời bến nước, tôi nhìn lại hành trình đã qua với lòng biết ơn. Từ biển cả mênh mông, trại tị nạn, những năm tháng học tập và làm việc vừa vất vả vừa hàm ơn, tôi hiểu rằng: tự do và hạnh phúc đều được xây dựng bằng mồ hôi, nỗ lực và kiên nhẫn. Mỗi hoàng hôn ở Westminster, tôi vẫn nghĩ về biển năm xưa, về những con người cùng chung số phận, về quê hương và ký ức không bao giờ phai.

Chương  10 - Lời Kết

Nếu đời người là một dòng sông, tôi đã từng bị xô vào khúc sông dữ dội nhất. Nhưng nhờ lòng kiên trì, sự giúp đỡ của con người và niềm tin vào tương lai, tôi đã trôi qua khúc sông ấy để cập vào bến bờ khác – nơi có gia đình, sự nghiệp, và cộng đồng. Bốn mươi hai năm, tôi giữ lại hai chữ trong lòng: Biết ơn.
Biết ơn quê hương đã sinh ra tôi.
Biết ơn con thuyền đã mang tôi đi và đến.
Biết ơn những quốc gia đã cưu mang tôi.
Biết ơn những con người đã giúp tôi trong lúc tuyệt vọng nhất.
Và biết ơn chính mình – vì đã không bỏ cuộc.
Sau cùng là người vợ thương yêu của tôi
(40 năm định cư Tại Hoa Kỳ. Oct 21, 1985-Oct 21, 2025)

Oct 21, 2025
Viễn Phương