Nhân văn
-
Số bài
:
996
-
Điểm thưởng
:
0
- Từ: 08.12.2007
|
Re:Thi nhân Phạm Ngọc Thái GỬI THƯ LÊN QUỐC HỘI & CHÍNH PHỦ
-
05.08.2022 18:25:54
NHÀ THƠ PHẠM NGỌC THÁI THÁCH ĐẤU CẢ HNVVN ĐƯƠNG ĐẠI (trích)  Tôi viết bản thách đấu này từ sáu năm về trước, và đã được đăng ở vài chục trang mạng Việt trên thế giới – Nay vẫn còn lưu giữ giá trị đó! Từ nguyên bản ấy, tôi tinh giản ngắn gọn hơn và xin công bố lại. Nhà giáo Nguyễn Thị Hoàng – Nguyên GV Trường ĐH Sư phạm, đã bình luận về thi ca như sau: “… Thơ hay bậc nhất của ngàn năm văn hiến Thăng Long, phải là loại thơ có khả năng sống trường cửu tháng năm, tồn tại muôn đời với nền văn học nước nhà - Đó là loại thơ có đẳng cấp cao nhất, như: Đèo ngang của BHTQ / Làm lẽ, Cảnh thu - Hồ Xuân Hương / Thương vợ - Tú Xương / Thu điếu - Nguyễn Khuyến / Tràng Giang - Huy Cận / Tranh lõa thể - Bích Khê / Tương tư - Nguyễn Bính / Đây thôn Vỹ Dạ; Mùa xuân chín; Bẽn lẽn - Hàn Mặc Tử / Hai sắc hoa ti-gôn - TTKH. / Thuyền và biển - Xuân Quỳnh / ... Nghĩa là: Muốn thẩm định cho xác đáng một tác phẩm thi ca, hoặc một bài "thơ hay"? Trước hết, phải nhận định bài thơ đó có khả năng tồn tại, sống lâu dài với ngàn năm văn hiến Thăng Long hay không? Nếu bài thơ hoặc tác phẩm thi ca mà không có khả năng sống trường cửu với thời gian: Đó chỉ là thứ thơ để cổ động phong trào, văn nghệ nhất thời - Như Gớt nói, rồi sẽ tầng tầng bụi phủ. Xin lấy nguyên tắc về loại thi ca cao cấp nhất đó, làm phương hướng chỉ đạo đối với bản thách đấu này! Nội dung thách đấu gồm hai phần: 1. Phạm Ngọc Thái thách 50 nhà thơ đương đại của HNVVN 2. Thách phản biện về chân dung tầm vóc một thi hào dân tộc? Thi nhân vĩ đại của thi ca hiện đại VN? qua các tác phẩm thi ca đã xuất bản của Phạm Ngọc Thái. Phạm Ngọc Thái thách Ban chấp hành HNVVN, đứng ra tổ chức những tay thơ sừng sỏ nhất của HNVVN đương đại, phản biện đàng hoàng trên các báo lớn của Hội, như Tuần báo Văn nghệ hay Tạp chí “Nhà văn và cuộc sống” do Phó Chủ tịch, thần đồng thơ Trần Đăng Khoa hiện đang làm tổng biên tập. Phạm Ngọc Thái sẵn sàng nghênh tiếp! Xin nói rõ: Đã là nhà thơ chuyên nghiệp, muốn tranh luận với Phạm Ngọc Thái chí ít phải có đôi bài thơ hay thực sự đối với nền văn học, và có khả năng tồn tại trong ngàn năm Thăng Long - Đời thơ phải có tác phẩm thi ca có khả năng để lại cho đời !? Chứ... nếu cả đời làm văn chương, chỉ viết được cái loại thơ rồi sẽ ra... “rác” - Mà cũng đòi cầm bút tranh cãi? Tôi không tranh luận với các hạng nhà thơ đó! Nếu các vị cố tình dùng những loại “nhà thơ tập tàng” nói linh tinh trên báo chí làm ảnh hưởng tới danh dự tôi? Tôi sẽ dùng ngòi bút và trí tuệ mình có được, “đánh” chính Tổng biên tập và “đánh” cả tờ báo trên các trang mạng Việt khắp thế giới này, để cảnh cáo. Bởi vì cuộc thách đấu của Phạm Ngọc Thái có ý nghĩa lịch sử với cả nền văn học nước nhà !!! không thể như số văn sĩ tạp-pí-lù ở Hội nhà văn hiện nay: Kiến thức về thi ca thì thấp kém, lèm nhèm, thậm chí rất dốt trong sáng tác, lại hay bình luận nhảm nhí, vớ vẩn. LỜI VỀ HÀN MẶC TỬ Về thi pháp, để tạo nên những bài thơ hay của Hàn Mặc Tử không giống như Xuân Diệu, Huy Cận và các nhà thơ khác trong phong trào "thơ mới" thời tiền chiến: Hầu hết đều theo khuynh hướng thơ lãng mạn thuần túy - Với Hàn Mặc Tử, các bài thơ hay, điển hình như: Mùa xuân chín, Bẽn lẽn, Đây thôn Vỹ Dạ - Thi nhân đã sử dụng hài hoà thi pháp của dòng thơ tượng trưng hiện đại Pháp. Theo thuyết "tương ứng cảm quan" do Charles Baudelaire (1821-1867), nhà thơ bậc thầy của trường phái thơ tượng trưng châu Âu lúc đó chủ xướng. Nghĩa là: những hình ảnh, biểu tượng để tượng trưng đều dựa vào cảm thụ của các giác quan, hay từ trong tâm linh - gọi là cảm quan. Cho nên thỉnh thoảng vẫn xen những ngôn ngữ mơ hồ. Chế Lan Viên đã viết: Anh phải đi từ bờ bên này sang bờ bên kia đấy Bờ bên kia hư ảo - bờ thơ (trích Di cảo) Nói về giai đoạn phong trào "thơ mới" thời tiền chiến - Đã được văn đàn nhận định là thời kỳ phục hưng của thi ca Việt, xuất hiện hàng loạt các nhà thơ lớn: Hàn Mặc Tử, Xuân Diệu, Huy Cận, Chế Lan Viên, Nguyễn Bính - Cùng nhiều bậc thi nhân xuất sắc khác: Bích Khê, Yến Lan, Quách Tấn, Nguyễn Nhược Pháp... Những thi nhân ấy đã để lại cho nền văn hiến Thăng Long cả một kho tàng thi ca viết vào giai đoạn trước cách mạng, muôn màu và đầy hương sắc. LỜI VỀ XUÂN DIỆU Tuyển tập thơ Xuân Diệu cũng tới vài trăm bài, gồm hai mảng thơ - Thơ tình trước cách mạng, như các tập: "Thơ thơ", "Gửi hương cho gió", khoảng trên dưới 70 bài. Còn tất cả đều được thi nhân sáng tác vào thời kỳ sau này. Nhưng sở dĩ Xuân Diệu được xác định là một thi nhân lớn, chủ yếu lại chính nhờ vào mấy chục bài thơ tình mà ông đã sáng tác từ trước cách mạng. Chỉ với hai tập "Thơ thơ", "Gửi hương cho gió" đã có thể nói rằng: Chúng ta có một nhà thơ chiếm một vị trí đặc biệt trong thơ tình của Việt Nam. Như Thế Lữ trước kia đã từng nói về ông: Chúng ta đã có một Xuân Diệu! Mấy trăm bài thơ Xuân Diệu viết sau này, hầu hết thuộc loại thơ của một thời. Có bài thơ "biển" là đứng được với thời gian. Hai tập "Thơ thơ", "Gửi hương cho gió" là thơ sống trường cửu tháng năm, tồn tại qua mọi thời đại. LỜI VỀ HUY CẬN Cũng như Xuân Diệu - Huy Cận được xác định vào hàng các nhà thơ lớn của nền văn học, chủ yếu nhờ tập "Lửa thiêng" mà thi nhân đã sáng tác trước cách mạng. Ông nổi tiếng với "Tràng Giang", một bài thơ tuyệt hay! Bài "Ngậm Ngùi" được xem là mẫu mực của thể thơ lục bát. Mặc dù sau cách mạng Huy Cận đã viết hàng trăm bài thơ khác, nhưng cũng chỉ là thơ của một thời. LỜI VỀ CHẾ LAN VIÊN Nói tới Chế Lan Viên người ta nghĩ ngay đến "Điêu tàn". Tập thơ đầu tay được sáng tác khi thi nhân vẫn còn tuổi thiếu niên. Hoài Thanh đã từng nhận xét trong Thi Nhân Việt Nam: "Quyển Điêu tàn đã đột ngột xuất hiện ra giữa làng thơ Việt Nam như một niềm kinh dị... Nó dựng lên một thế giới... cái thế giới lạ lùng và rùng rợn ấy, ai có ngờ ở trong tâm trí một cậu bé mười lăm mười sáu tuổi. Cậu bé ấy đã khiến bao người ngạc nhiên. Giữa đồng bằng văn học Việt Nam ở nửa thế kỷ hai mươi, nó đứng sững như một cái tháp Chàm, chắc chắn và lẻ loi, bí mật". Đồng thời - tầm vóc Chế Lan Viên cao lên còn nhờ vào cả một khối Di cảo thơ đồ sộ tới năm sáu trăm bài viết tự do. không theo một yêu cầu nào về mặt chính trị, cũng không để cổ động cho một phong trào văn nghệ nào. Nghĩa là, những bài trong Di cảo đó thi nhân sáng tác theo nhu cầu cảm xúc tự thân. Không ít bài còn ở dạng dang dở trong bản thảo, được xuất bản sau khi thi nhân đã qua đời. Như đã nói, thơ Chế Lan Viên là loại thơ triết lý. Những trang Di Cảo thơ đó... Người hoàn toàn sáng tác tự do tung phá, sâu sắc tính nhân văn. Nhiều bài đặc sắc. Nhờ có khối Di cảo thơ đồ sộ này, tầm vóc chân dung thi nhân của Chế Lan Viên lớn lên nhiều. Tuy nhiên, riêng về Chế Lan Viên - Vì thơ có tính triết lý cao, nên trong mảng thơ sáng tác sau này, với những áng thi ca thấm đẫm màu sắc triết học, nhất là những bài về chủ đề Tổ quốc - Nhân dân vẫn được đời ngưỡng mộ. NGUYỄN BÍNH Nói đến Nguyễn Bính, người ta nhớ nhiều những bài thơ trong tập : Lỡ bước sang ngang (1940), Tâm hồn tôi (1940), Hương cố nhân (1941), Mười hai bến nước (1942) - Với các bài như: Mưa xuân, Lỡ bước sang ngang, Cô hái mơ, cô lái đò, Viếng hồn trinh nữ, Chân quê, Tương tư, Những bóng người trên sân ga,... Và một số bài thơ lẻ, thí dụ bài "Một trời quan tái": Chiều lại buồn rồi, em vẫn xa Lá rừng thu đổ, nắng sông tà Chênh vênh quán rượu mờ sương khói Váng vất thôn sâu quạnh tiếng gà. ........ Chiều nay thương nhớ nhất chiều nay Thoáng bóng em trong cốc rượu đầy Tôi uống cả em và uống cả Một trời quan tái, mấy cho say! Hay là Đường rừng chiều: ... Chim nào kêu mỏi ngàn cây Ngẩn ngơ đôi chiếc ngựa gầy dong xe Đồi sim dan díu nương chè Trắng phau khói núi, xanh lè áo ai... Những bài thơ ấy, những trang thơ ấy đời sẽ còn nhớ mãi. SƠ QUA VỀ CÁC NHÀ THƠ HNVVN ĐƯƠNG ĐẠI Tôi từng nói với nhà viết " Chân dung và đối thoại " Trần đăng Khoa rằng: Các nhà thơ đương đại của HNVVN có chân dung thấp nhất trong lịch sử thơ ca Việt Nam! Nếu thời tiền chiến được coi là giai đoạn phục hưng của thơ ca Việt Nam, đã ra đời hàng loạt các nhà thơ lớn và nhiều bậc thi nhân tài danh, như đã nói - Thì, chân dung các nhà thơ đương đại của HNVVN ngày nay, có lẽ thuộc vào loại thấp kém nhất so với các thời kỳ của cả ngàn năm văn hiến Thăng Long? Khoảng nửa thế kỷ trở lại đây không có được một nhà thơ lớn nào, đã đành. Cả một HNVVN đương đại có đến mấy trăm nhà thơ, mà nhìn đi nhìn lại vẫn không thấy một chân dung nào khả dĩ, có được một tập thơ có thể tồn tại được với nền văn học, với đời? (trừ mảng thơ trẻ con của thần đồng Trần Đăng Khoa) - Phần lớn thơ của họ, như người ta thường nói là "thơ mậu dịch quốc doanh", thơ phong trào, rồi thì... sẽ ra "rác". Thảng cũng có được nhà thơ có một đôi bài kha khá - chứ thơ hay thực sự của thi đàn như các thi nhân mà tôi đã dẫn giải trên, thì... không có. Hầu như chân dung các nhà thơ có tên tuổi của đương đại, kể cả ông Hữu Thỉnh: Nguyên Chủ tịch HNVVN 4 khóa – 20 năm, chủ yếu do được thổi lên, sơn son thếp vàng. PHẠM NGỌC THÁI THÁCH 50 NHÀ THƠ ĐƯƠNG ĐẠI HNVVN Tùy Ông Chủ tịch HNVVN tuyển lựa. Mỗi người chọn lấy một bài thơ hay nhất của mình. Thí dụ - Hữu Thỉnh có thể chọn Thơ viết ở biển, Sang thu... ( Mở ngoặc nói thêm về các trường ca của Hữu Thỉnh, như "Đường tới thành phố" hay "Trường ca biển"... viết còn dông dài, dặm lời nghĩa ít. tầm vóc bình thường. Các loại trường ca này không thể sống trường cửu tháng năm. Không tồn tại lâu dài được trong nền văn học nước nhà). - Vũ Quần Phương, nguyên Chủ tịch Hội đồng thơ HNVVN… có thể chọn bài "Đợi" hay nhất của ông ta... Nghĩa là, 50 nhà thơ HNVVN đương đại với 50 bài thơ hay nhất - Mình Phạm Ngọc Thái, cũng sẽ chọn đủ 50 bài thơ hay đã xuất bản. Tổng cộng 100 bài: Có thể cho đăng cả trăm bài đó trên dăm trang lớn của “Tuần báo văn nghệ” hay Tạp chí “Nhà văn và cuộc sống”, do Phó chủ tịch HNVVN Trần Đăng Khoa hiện đang làm tổng biên tập. – Tôi tin rằng, báo và tạp chí nếu thông báo lên cho giới văn chương biết về cuộc thách đấu, đăng thơ này? Nhất định sẽ bán chạy hơn thường kỳ, lại rất có ý nghĩa về giá trị văn học và xã hội. Mai sau có thể hậu thế còn nhắc đến. BAN GIÁM KHẢO Nhiều năm qua trong những cuộc thi thơ, hay tổng kết đánh giá các tác phẩm thơ xuất bản – Ban giám khảo của HNVVN còn tỏ ra tạp nham? Không ít tác phẩm được giải chẳng có giá trị là bao, mực chưa ráo đã… “chết”. Bị văn đàn lên án nhiều. Xét trong cuộc thách đấu này: Các vị đứng đầu HNVVN hiện nay, nói chung trình độ thẩm định thơ ca hiện đại vẫn còn lung tung, tư cách để làm giám khảo lại yếu !? Nên không thể làm giám khảo được. Dù sao nhân dân vẫn là người làm nên lịch sử. Cứ đăng cả trăm bài thơ đó, công bố cho toàn xã hội biết, cùng với thời gian thẩm định, rà xét. Phương ngôn có câu: Thiên tài = Nhân thế + thời gian Nhân dân không phải là một đám người, một nhóm văn sĩ hay ban bệ nào? Nhân dân là xã hội, là nhân gian, thời gian, là lịch sử. - Tôi tin lịch sử sẽ công bằng. Hà Nội, mùa thu 2021 PHẠM NGỌC THÁI  Mỗi bản thách đấu đính kèm ngay trên trang đầu một bản - Gọi là CÁCH THỨC THẨM TRA KHẲNG ĐỊNH THIÊN TÀI (Dựa theo bản “Thách đấu của PNT...” có gửi kèm theo) PHẠM NGỌC THÁI Vài năm trước tôi có viết một văn bản đăng trên mạng, nhan đề: NHÀ THƠ PHẠM NGỌC THÁI THÁCH ĐẤU CẢ HNVVN ĐƯƠNG ĐẠI Bản thách đấu đó, đã ghi: * Phạm Ngọc Thái thách 50 nhà thơ HNVVN đương đại . Nghĩa là, 50 nhà thơ HNVVN đương đại với 50 bài thơ hay nhất - Mình Phạm Ngọc Thái cũng sẽ chọn đủ 50 bài thơ hay đã xuất bản. . Tổng cộng 100 bài - Có thể cho đăng cả trăm bài đó trên “Tuần báo văn nghệ” hay Tạp chí “Nhà văn và cuộc sống”, do Phó chủ tịch HNVVN Trần Đăng Khoa hiện đang làm tổng biên tập. – Tôi tin rằng, nếu thông báo lên cho giới văn chương biết về cuộc thách đấu, đăng thơ này? Nhất định báo sẽ bán chạy hơn thường kỳ, lại rất có ý nghĩa về giá trị văn học, xã hội. Mai sau có thể hậu thế còn nhắc đến. Xin nhấn mạnh: Thi ca thách đấu phải là loại thơ có đẳng cấp cao nhất của ngàn năm Thăng Long !!! Có khả năng sống trường cửu tháng năm. Tồn tại muôn đời trong nền văn học nước nhà, không phải là loại thơ chỉ sống có một thời. BAN GIÁM KHẢO Nhiều năm qua trong những cuộc thi thơ, hay thẩm định các tác phẩm thi ca xuất bản – Ban giám khảo của HNVVN còn tỏ ra tạp nham? Không ít tác phẩm được giải chẳng có giá trị là bao, mực chưa ráo đã… “chết”. Bị văn đàn lên án nhiều. Ngày nay nói về các bậc văn chương, nhất là trên lĩnh vực thi ca thì... không có một tầm bậc nào đáng mặt như xưa? Các vị đứng đầu của HNVVN đương đại, nói chung khả năng thẩm định thơ ca hiện đại còn lung tung, tư cách để làm giám khảo lại yếu !? Nên không thể làm giám khảo được. Dù sao nhân dân vẫn là người làm nên lịch sử. Cứ đăng cả trăm bài thơ đó, công bố cho toàn xã hội biết... cùng với thời gian thẩm định, rà xét. Phương ngôn có câu: Thiên tài = Nhân thế + thời gian Nhân dân không phải là một đám người, một nhóm văn sĩ hay ban bệ nào? Nhân dân là xã hội, nhân gian, thời gian, là lịch sử - Tôi tin lịch sử sẽ công bằng. Tác giả.
<bài viết được chỉnh sửa lúc 07.08.2022 17:11:24 bởi Nhân văn >
|