Trích đoạn: SGLT
Chào mọi người, cuối cùng thì SGLT cũng đã tìm được bản chữ Hán đây.
[image]http://diendan.vnthuquan.net/upfiles/24979/78C3D02B73C64BBEB4B67A4F184CE90B.JPG[/image]
Thân chào bạn MM_Ngọc SGLT và cháu Ðông Hòa,
Bạn SGLT cho xem bản gốc chữ Hán mà ái ngại không phiên dịch câu chót ra chữ Nôm khiến tôi phải mất công một buổi đi hỏi thầy.
Thầy xác nhận đúng câu chót dùng ba chữ "hữu hạn bôi", chứ không phải là "hữu hạnh bôi".
Tuy vậy câu nầy không thể dịch ra với cụm từ "cuộc đời hữu hạn" như Ðông Hòa đã đưa ra :
(lập lại câu dịch sai của Ðông Hòa đưa ra)
Dịch nghĩa:
Đừng suy nghĩ cho lắm chuyện bao đồng vô cùng quanh thân ta,
Hãy tận hưởng hết chén rượu trước mắt của cuộc đời hữu hạn này. Cách hành văn (syntax) của Nho, Hán, giống y như cách của Anh, Mỹ ở chỗ các từ chính luôn nằm sau các tính-từ tác động lên nó.
Nôm nói "cỏ xanh" thì Hán viết là "thanh thảo"
Nôm nói "bãi cỏ xanh" thì Hán viết là "thanh thảo địa"
Nôm nói "chiếc áo vàng" thì Anh, Mỹ viết là "the yellow tee-shirt"
Nôm nói "chiếc áo vàng cũ" thì Anh, Mỹ viết là "the old yellow tee-shirt"
Trở lại câu thơ với ba chữ "hữu hạn bôi", nếu lấy nghĩa đen là "chén rượu có hạn định" thì tầm thường quá, chắc chắn là không phải ý của tác giả.
Thế nên nếu chúng ta hiểu ba chữ "hữu hạn bôi" với cái nghĩa "chén rượu hiếm có, hiếm gặp" thì nó vừa đáp ứng với chữ "hữu hạn" vừa gợi luôn được sự "hạnh ngộ, kỳ ngộ" của hai người ấy (Nhậm Doanh Doanh và Lệnh Hồ Xung).
Với sự lập tứ như vậy, tôi xin góp ý dịch lại 4 câu thơ ấy như sau :
MẠN HỨNG KỲ 4 - Đỗ Phủ
Nhị nguyệt dĩ phá tam nguyệt lai,
Tiệm lão phùng xuân năng kỷ hồi,
Mạc tư thân ngoại vô cùng sự...
Thả tận sanh tiền
hữu hạn bôi!
Tháng hai rồi lại tháng ba
Lắm mùa xuân đến tuổi già thong dong
Sá chi những việc bao đồng
Hãy vui cạn chén tao phùng hôm nay.
Dù câu chót của bài thơ dùng "hữu hạnh bôi" hay "hữu hạn bôi" cũng đều dùng được mấy câu dịch trên đây.
Và 4 câu thơ này cũng lại rất thích ứng cho tôi dùng đọc ra, nếu tháng ba này tôi mời được các bạn cùng nhậu với tôi một bữa.
Thân chào quí bạn.
LCR